Targówek › historia

Przedwojenne Bródno zamieszkiwali nie tylko Polacy, ale także Żydzi. Wizualizacja przedwojennego Bródna, przygotowywana przez Dom Kultury "Świt" w ramach projektu "Wielokulturowe Bródno", powinna przywrócić mieszkańcom pamięć o świecie, który zniknął podczas wojny.

W piątek 1 sierpnia minie 70 lat od wybuchu powstania warszawskiego. Oficjalne uroczystości odbędą się m.in. na Bródnie.

Trwa projekt "Wielokulturowe Bródno", realizowany przez Dom Kultury "Świt" pod patronatem "Echa Targówka". Dziś prezentujemy wspomnienia z ulicy Białołęckiej.

Nazwa "Zacisze" kojarzy się z ciszą i spokojem. Bigbit - wprost przeciwnie.

Od lat trwają prace mające na celu przywrócić pamięć o Bródnie, którego dawno nie ma. Zebrano już świadectwa historyczne i nagrano wspomnienia świadków. Teraz przyszła pora na wyczarowanie dawnego Bródna z komputera.

Za sprawą kolei na przedwojennym Bródnie dokonywał się powolny, ale wyraźny postęp cywilizacyjny. Kolej dawała pewną pracę i ściągała fachowców z całej Polski i z zagranicy.

Po naszej publikacji o żydowskim cmentarzu na Bródnie odezwali się czytelnicy skarżąc się, że planowana renowacja cmentarza spowodowała, że zabrano im przejście ulicą Rzeszowską wzdłuż muru do ulicy Odrowąża, a właśnie tamtędy chodzili do pracy a dzieci do szkoły.

Ta niesamowita fotografia została wykonana przy skrzyżowaniu Rembielińskiej, Wyszogrodzkiej i Bartniczej.

"Echo" zostało patronem medialnym wyjątkowego projektu, dokumentującego historię starego Bródna. Jeszcze w tym roku na podstawie wspomnień mieszkańców powstanie wizualizacja, dzięki której na własne oczy zobaczymy dzielnicę taką, jaką była przed II wojną światową.

W tym roku rozpocznie się zakrojona na szeroką skalę renowacja zdewastowanego kirkutu na Bródnie.

Historia to nie tylko Cedynia, Grunwald czy powstanie warszawskie. Historia jest dużo bliżej nas, niż się współczesnym wydaje.

Od dawna mówi się o rozbudowie ulicy Św. Wincentego na Targówku. Każdy mieszkaniec, który w godzinach szczytu musi przemierzać tę trasę, czeka tylko aż wreszcie ruszą prace.

Targówek ma w końcu mural upamiętniający powstanie warszawskie. Dwóch młodych artystów wykonało malunek o długości 54 metrów na ogrodzeniu okalającym szkołę przy Gościeradowskiej. Od strony Handlowej, naprzeciwko stadionu GKP Targówek.

Z punktu widzenia mojego ojca - Tadeusza Wincha, termin "moja dzielnica" odnosił się wyłącznie do Bródna. W 1880 roku, jak podają liczne źródła, liczyło ono ok. 960 mieszkańców i 360 domów. Była to trochę "większa wieś" z bardzo ubogą ludnością. Momentem przełomowym była rozbudowa Kolei Nadwiślańskiej i wybudowanie stacji Warszawa-Praga (na tyłach obecnego Domu Kultury "Świt"). W konsekwencji, na stosunkowo niewielkiej przestrzeni, nastąpiło skupienie w miarę jednorodnej grupy zawodowej - kolejarzy.

Stare zdjęcia znalezione w piwnicy, wspomnienia z czasów podstawówki, opowiadania babci... Już pół roku trwają prace nad projektem "Targówek - bloki pełne historii", który uruchomił Dom Kultury "Świt" w ramach grantu otrzymanego z Muzeum Historii Polski.

Nieliczni mieszkańcy Bródna wiedzą, że jeszcze w 1970 roku centrum Bródna znajdowało się w pobliżu zespołu szkół podstawowych przy ul. Bartniczej i dawnej ul. Białołęckiej, obecnie Wysockiego. Trudno w to uwierzyć. A jednak wokół tamtego miejsca toczyła się historia Bródna. Ta dawna i ta związana z II wojną światową.

- Na terenie Rodzinnych Ogrodów Działkowych "Wypoczynek" pod adresem Łodygowa 36 znajdują się resztki historycznego Fortu Lewinów. Czy miejsce to można objąć ochroną? - pyta radny Jędrzej Kunowski. Jeżeli tak się nie stanie, historyczne resztki ostatecznie zniszczeją.

Cmentarz Żydowski na Targówku od lat jest dewastowany. Ostatnio na murze pojawiła się m.in. satanistyczna liczba 666 oraz obraźliwe napisy. - Prowadzimy rozmowy z władzami miasta na temat przejęcia przez nas tego terenu - mówią przedstawiciele Gminy Żydowskiej. Na cmentarzu zamontują monitoring.

W każdy weekend przebierają się w stroje wzorowane na tych sprzed prawie tysiąca lat i promują bródnowskie grodzisko. Robią to społecznie, z pasji, wspierani przez dzielnicowe władze.

W maju na Cmentarzu Bródnowskim odkryto żydowskie nagrobki, które posłużyły jako materiał do budowy muru otaczającego kwatery żołnierzy Radzieckich I Frontu Białoruskiego.