Ten udar to cichy zabójca. "Lekarz powiedział, że mama jest zmęczona. Badanie pokazało zmiany w mózgu"
Udar mózgu kojarzy się z dramatycznymi objawami, jak paraliż, utrata mowy czy spektakularne omdlenie. Tymczasem istnieje inna, znacznie bardziej podstępna forma tego schorzenia. Cichy udar, znany również jako udar utajony, przebiega niemal niezauważalnie, a jego objawy są tak subtelne, że wielu pacjentów je bagatelizuje.
To poważny błąd, który może mieć tragiczne konsekwencje. Jak informuje Medonet. neurolodzy szacują, że w Polsce takie niewidoczne udary dotykają rocznie nawet 60 tys. osób - dwa razy więcej niż klasyczne udary. Jak je rozpoznać i dlaczego są tak niebezpieczne?
"Nie było paraliżu ani omdlenia, a mózg został uszkodzony" - historia pani Weroniki
Pani Weronika, której mama przeszła cichy udar, nie kryje zaskoczenia:
- Byliśmy w szoku. Nie było paraliżu, bełkotliwej mowy czy spektakularnego omdlenia. A mimo to - mózg został uszkodzony - wspomina w rozmowie z serwisem Medonet.
Pierwsze objawy były niepozorne. Zaczęło się od drobnych zmian: mama pani Weroniki gubiła wątki w rozmowie, myliła słowa, miała trudności z utrzymaniem równowagi. Lekarze początkowo tłumaczyli to zmęczeniem lub naturalnym procesem starzenia. Dopiero wizyta u neurologa i rezonans magnetyczny ujawniły prawdę - przeszła co najmniej jeden mikro udar.
Jak wyjaśnia dr hab. n. med. Jacek Staszewski, neurolog, ciche udary różnią się od klasycznych przede wszystkim lokalizacją uszkodzeń w mózgu.
- Ponad 90 proc. udarów utajonych spowodowanych jest uszkodzeniem bardzo cienkich naczyń krwionośnych o średnicy mniejszej niż 1/10 średnicy włosa. To sprawia, że objawy są mniej zauważalne - tłumaczy ekspert na łamach serwisu Medonet.
Jakie objawy mogą świadczyć o cichym udarze?
Cichy udar nie daje spektakularnych symptomów, co czyni go szczególnie niebezpiecznym. Objawy są krótkotrwałe i mogą obejmować:
- niewielkie zawroty głowy,
- chwilowe zaburzenia równowagi,
- krótkotrwałe drętwienia twarzy, rąk lub nóg,
- przejściowe trudności z mówieniem lub rozumieniem wypowiedzi,
- zaburzenia widzenia.
- Mówiąc najprościej, pacjent czuje, że dzieje się z nim coś nietypowego, ale objawy szybko ustępują, zwykle po kilkudziesięciu minutach. To sprawia, że wiele osób je bagatelizuje i nie zgłasza lekarzowi - ostrzega dr Staszewski.
Problem w tym, że skutki takich mikroudarów mogą ujawnić się dopiero po latach. Zaburzenia pamięci, problemy z równowagą czy trudności w koncentracji to często sygnały, że mózg został uszkodzony w wyniku kumulacji kolejnych cichych udarów.
Cichy udar to ostrzeżenie przed poważniejszymi problemami
Badania pokazują, że zmiany w mózgu spowodowane cichymi udarami mogą dotyczyć nawet co szóstej osoby po 45. roku życia. Co więcej, już jeden mikroudar trzykrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia pełnoobjawowego udaru w ciągu kolejnych pięciu lat.
- Mikroudar jest sygnałem alarmowym mózgu, ostrzeżeniem przed pełnoobjawowym udarem, który może nastąpić w ciągu kilku dni - mówi pani Weronika.
Eksperci podkreślają, że ignorowanie nawet drobnych incydentów neurologicznych może prowadzić do poważnych konsekwencji. Dlatego tak ważne jest, aby w porę reagować na niepokojące objawy i zgłaszać je lekarzowi.
Kto jest najbardziej narażony na cichy udar?
Neurolodzy wskazują na szereg czynników ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia cichych udarów. Są to:
- choroby układu krążenia,
- nadciśnienie tętnicze,
- otyłość,
- palenie papierosów,
- brak aktywności fizycznej,
- zaawansowany wiek.
Zmiany w mózgu wywoływane cichymi udarami wpisują się w proces starzenia się organizmu, co czyni osoby starsze szczególnie podatnymi na tego rodzaju incydenty.
Profilaktyka i edukacja - klucz do zapobiegania cichym udarom
Eksperci podkreślają, że ciche udary są jednym z największych wyzwań zdrowotnych XXI wieku. W Polsce rocznie rejestruje się około 30 tys. klasycznych udarów, ale liczba pacjentów z cichymi udarami sięga aż 60 tys.
Dr Staszewski zauważa, że w momencie diagnozy pełnoobjawowego udaru często okazuje się, że pacjent przeszedł już wcześniej kilka cichych udarów, które nie zostały rozpoznane. Dlatego tak ważna jest profilaktyka - zdrowy styl życia, kontrola ciśnienia krwi oraz regularne badania, w tym rezonans magnetyczny, który może wykryć zmiany w mózgu na wczesnym etapie.
- Zbyt często "wypalenie" czy "dekoncentrację" zrzuca się na psychikę lub stres. Tymczasem cichy udar nie milczy - tylko mówi językiem, którego musimy się nauczyć słuchać - podsumowuje pani Weronika.
Źródło: mat. prasowe