Czy otyłość jest genetyczna? Poznaj jej dziedziczne uwarunkowania
Wiele osób podejmujących nieskuteczne próby walki z nadprogramowymi kilogramami zastanawia się, czy otyłość... jest genetyczna. I nic w tym dziwnego - istnieją pacjenci, którzy próbowali już niemalże wszystkiego - różnorakich diet, wsparcia specjalistów, leków odchudzających, suplementów diety wspierających odchudzanie, a nawet... operacji bariatrycznych, będących naprawdę dużą ingerencją w integralność organizmu. Trudno więc dziwić się takim osobom - zwłaszcza, jeśli w ich najbliższej rodzinie również występuje problem otyłości - że zastanawiają się nad tym, czy to właśnie ich dotyczą genetyczne uwarunkowania otyłości.
Jeszcze do niedawna uważano, że nadmierna masa ciała (w długofalowej perspektywie sprzężona z innymi chorobami - zwłaszcza ze schorzeniami układu krążenia, chorobami metabolicznymi i serca), zależy wyłącznie od "silnej woli" pacjenta. Okazuje się jednak, że proces odchudzania, jak i sama kwestia zapadalności na otyłość, są znacznie bardziej skomplikowane i złożone. Jak więc działa dziedziczenie otyłości w praktyce i czy naprawdę istnieją badania na "gen otyłości"? Czy czynniki związane z wychowaniem żywieniowym również możemy zaliczyć do czynników ryzyka rozwoju chorób powiązanych z nadmierną masą ciała w przyszłości? O tym poniżej - zapraszamy do lektury!
Gen otyłości - co to oznacza?
Bezpośrednią przyczyną otyłości jest oczywiście dysproporcja pomiędzy dostarczanymi do organizmu kaloriami, a poziomem ich codziennego "zużycia". Tak, jak zostało to już wspomniane - wiemy obecnie, że sprowadzanie kwestii otyłości jedynie do bilansu energetycznego jest niestety zbyt błahym podejściem do problemu. Na wystąpienie nadwagi i otyłości wpływają bowiem takie czynniki, jak zaburzenia hormonalne, zaburzenia gospodarki cukrowej i metabolicznej, ale również... geny!
Genetyczne uwarunkowania otyłości nie są oczywiście jedynym czynnikiem wpływającym na wystąpienie tego schorzenia, jednak - w przypadku ciągłych niepowodzeń w redukcji masy ciała, warto zwrócić uwagę na ich obecność. Obecnie wyróżnia się trzy "rodzaje" otyłości genetycznej:
Dziedziczenie otyłości to nie tylko geny - zwracajmy uwagę na nawyki żywieniowe!
W rozmowie o genetycznych uwarunkowaniach otyłości nie można bezwzględnie pominąć kwestii wychowania. Wielu dietetyków, lekarzy, ale również psychiatrów i psychologów zwraca uwagę na rolę modelowania zachowania dzieci w kwestii dziedziczenia otyłości. Co to oznacza w praktyce?
Wychowanie dzieci przez modelowanie to pozytywne narzędzie, które jednak może zostać wykorzystane w zły sposób. Współczesna psychologia dowodzi, że najmłodsi uczą się zachowań dorosłych poprzez obserwację - już od pierwszych lat życia! Chodzi tu zwłaszcza o codzienne nawyki, zwyczaje i rytuały - także te dotyczące jedzenia. Okazuje się więc, że rozwojowi otyłości genetycznej może sprzyjać wpojenie złych nawyków żywieniowych w dzieciństwie. Mowa tu przede wszystkim o spożywaniu przez rodziców (a przez to - przez całą rodzinę) potraw przetworzonych, szybkich w przygotowaniu lub odgrzaniu, określanych jako fast food. Oprócz tego, poprzez modelowanie zachowania, dzieci często przejmują od rodziców praktykę traktowania jedzenia w formie nagrody. Później rodzi to niekorzystne scenariusze relacji z jedzeniem (zwłaszcza, jeśli chodzi o niezdrowe przekąski). Aby więc uniknąć ryzyka aktywowania "genu otyłości", warto już od dzieciństwa budować w naszych pociechach silne, dobre nawyki żywieniowe - takie jak szacunek do jedzenia, spożywanie posiłków do syta - a nie przejadanie się, traktowanie jedzenia neutralnie (a nie w formie nagrody czy wręcz kary), a także uświadamianie młodzieży co do prawdziwości lansowanych w mediach nierealistycznych wizerunków sylwetek kobiet i mężczyzn
