Z zepsutym rowerem do "Litwina". Od ponad siedemdziesięciu lat

Gdy w wieku lat bodaj siedmiu stałem się szczęśliwym posiadaczem absolutnego wówczas dwukołowego hitu, czyli składaka "Wigry 2", u "Litwina" - bo inaczej na ten zakład się nie mówiło - bywałem co najmniej raz w tygodniu. Chodziło albo jeździło się tam po wszystko: a to po wentyl, a to łatę i klej, a to po całą dętkę. Właściwie nie było też wyboru, bo był to wówczas chyba jedyny sklep i warsztat rowerowy w Legionowie. Kupowało się też "gadżety", żeby składak czymś oryginalnym się wyróżniał. A u "Litwina" były odblaski na koła albo na ramę, trąbki, lusterka, dzwonki, bagażniki - słowem wszystko, o czym można było wtedy marzyć, by dopieścić "Flaminga", "Pelikana", "Wigry" albo inny wytwór kompaktowej socjalistycznej myśli technicznej na miarę epoki gierkowskiej. A w warsztacie zawsze był pan Marian Litwiński. Sprzedawał, doradzał, pokazywał jak dętkę sprawdzić, choć śmiał się, że gówniarze mu interes psują. Bo jak sami będą naprawiać, to on z torbami pójdzie.

Najstarszy w Legionowie?

Nie poszedł. "Litwin" jest dalej, tam gdzie był. Z zewnątrz zmienił się niewiele, a i od wewnątrz przypomina warsztat w starym stylu, jakoś nie zmienił oblicza na typowy dziś, elegancki salon rowerowy. To nie tylko najstarszy serwis rowerowy w mieście, ale być może w ogóle najstarszy zakład rzemieślniczy. Tu czas się zatrzymał. Może to tylko sentyment, może pamięć o wycieczkach po akcesoria do starego składaka, ale mam dziwną słabość do takich miejsc. A niewiele, naprawdę niewiele ich w Legionowie pozostało. Istnieje od 71 lat, czyli od 1945 roku.

Tylko pana Mariana już nie ma, zmarł dziesięć lat temu. Wcześniej interes przekazał synowi - Adamowi, który trwa na posterunku do dziś. Pytany, jak mu się udało przetrwać okres, kiedy nowe serwisy zaczęły powstawać jak grzyby po deszczu, macha ręką, i mówi tylko, że ciężką pracą. - Nie ma już dzisiaj szkół zawodowych, nie ma takich fachowców jak kiedyś. Dziś jak się komuś coś zepsuje, to często najtaniej jest kupić nowe. Z rowerami tak samo.

Tu jest inaczej. Pan Adam szlifuje coś pracowicie. Wchodzi klientka. Zagaduje: - Proszę pana, ja tu od trzydziestu lat przychodzę. Jak się coś zepsuje, to tu próbują naprawić, a nie każą kupić nowe za duże pieniądze.

Rzeczywiście? Pan Adam przyznaje, że rowery to jego hobby. Najbardziej lubi naprawiać te stare, z duszą. Nawet składaki.

- Sam jestem zaskoczony, ilu ludzi jeszcze nimi jeździ. I kto im to dziś napraw? Do mnie przychodzą.

Ale i nowe rowery pan Adam stara się najpierw naprawiać, chociaż rzeczywiście nie zawsze się da, bo coraz więcej części albo z plastiku albo tak zrobionych, że tylko wymienić można. To nie tylko najstarszy serwis rowerowy w mieście, ale być może w ogóle najstarszy zakład rzemieślniczy. Istnieje od 71 lat, czyli od 1945 roku. Dlatego są tacy, którzy omijają ten punkt szerokim łukiem. Wolą inne, gdzie mogą pogadać o tuningu kierownicy, przewadze jednego włókna nad innym, hamulców v-break, niezawodności przerzutek Shimano.

Pan Adam tylko się uśmiecha: - Hamulec to hamulec. Zepsuje się, to trzeba naprawić, a nie kupować lepszy, który też się kiedyś zepsuje.

Ot, fachowiec starej daty. Naprawia nie tylko rowery, ale i maszyny do szycia, inne mechaniczne urządzenia. I znakomicie pasuje do swego zakładu, także starej daty na miarę tradycji. Owszem wygląda trochę jak graciarnia, trochę jak sklep nie z tej epoki, ale w tym właśnie cały urok, cała aura niedzisiejszości. Tu czas się zatrzymał. Może to tylko sentyment, może pamięć o wycieczkach po akcesoria do starego składaka, ale mam dziwną słabość do takich miejsc. A niewiele, naprawdę niewiele ich w Legionowie pozostało.

(wk)