Duracz znika. Senator PiS nowym patronem
10 listopada 2017
Na mapie Bielan pojawi się nazwisko zmarłego niecałe cztery lata temu Zbigniewa Romaszewskiego.
Po upadku komunizmu z ulic Warszawy masowo znikały pomniki oraz tabliczki z nazwami ulic i placów. Feliks Dzierżyński, Julian Marchlewski i gen. Karol Świerczewski ustąpili miejsca odpowiednio bankom, Janowi Pawłowi II i "Solidarności". Z Bielan znikła ulica Alfreda Lampego (dziś to Słodowiec) a w roku 2006 - Wincentego Pstrowskiego (obecnie Zgrupowania AK "Kampinos"). Dekomunizacja w Polsce wciąż nie była jednak zakończona, dlatego w 2016 roku Sejm jednomyślnie - a więc głosami głównie PiS i PO - przyjął ustawę, na mocy której samorządy miały rok na zmianę nazw.
Miał być fortel...
Warszawska PO, mająca większość w radzie miasta, postanowiła przeprowadzić dekomunizację w nietypowy sposób, wynajdując osoby o takich samych nazwiskach, jak patroni z czasów PRL. W ten sposób Lucjana Rudnickiego z Komunistycznej Partii Polski zastąpił gen. Klemens Rudnicki, uczestnik m.in. kampanii wrześniowej i bitwy pod Monte Cassino. Radni zmienili jednak tylko sześć nazw spośród ponad 50, o pozbycie się których wnioskował Instytut Pamięci Narodowej. Zapisy ustawy przewidywały, że jeśli samorządy nie będą chętne do przeprowadzenia dekomunizacji w ciągu roku, do akcji wkroczą wojewodowie. Tak właśnie się stało.
...ale nie wyszło
Ulicy na Słodowcu patronuje dziś Teodor Duracz (1883-1943), członek terrorystycznej Komunistycznej Partii Polski, uczestnik rewolucji październikowej w Rosji i współpracownik sowieckiego wywiadu. Decyzją wojewody Zdzisława Sipiery Duracza zastąpi Zbigniew Romaszewski (1940-2014). To odstępstwo od zasady mówiącej, że patronem zostaje się najwcześniej pięć lat po śmierci (niedawno zastosowano je wobec Władysława Bartoszewskiego, który "dostał" skwer na Mirowie).
Zbigniew Romaszewski pochodził z Warszawy. Od lat 60. był zaangażowany w działalność antykomunistyczną, działając m.in. w KOR i "Solidarności". W latach 1989-2011 był senatorem (podczas swojej ostatniej kadencji także wicemarszałkiem Senatu z ramienia PiS), a następnie sędzią Trybunału Stanu. Był także honorowym obywatelem miasta i kawalerem Orderu Orła Białego.
Oprócz Duracza z mapy Bielan znikną także Józef Balcerzak, który kierował propagandowym Stowarzyszeniem Przyjaciół ZSRR. Znikną także inni członkowie KPP Antoni Parol i Kazimierz Grodecki, założyciel wspomnianego wcześniej stowarzyszenia.
Zgodnie z decyzją wojewody ulicę Parola przejmie Józef Caliński (jeden z dowódców XVIII-wiecznej konfederacji barskiej), Grodeckiego - mjr Adolf Pilch "Dolina" ("cichociemny", żołnierz AK), zaś Balcerzaka - ppłk Stanisław Kasznica, ostatni komendant główny Narodowych Sił Zbrojnych.
(dg)