Ostatni seans w kinie Szpak. Kultowe miejsce Falenicy

Kino Szpak działało w Falenicy od lat pięćdziesiątych. Początkowo w drewnianym baraku, który potem został wyburzony, a na jego miejsce postawiono murowany budynek. Wychowało kilka pokoleń mieszkańców Falenicy i okolic. Było prawdziwą mekką filmomaniaków, oknem na świat, wszak kino naprawdę, a nie tylko w leninowskiej frazie było wtedy najważniejszą ze sztuk. Przychodzili tu wszyscy - młodzi, starsi, czasem do kina, czasem na film. Popcornu nie było, coli też nie, był terkot starego projektora i magia sali kinowej.

Kino przestało istnieć w połowie lat osiemdziesiątych. Nie wytrzymało technicznej konkurencji coraz bliższych z czasem i coraz dostępniejszych warszawskich kin. Została pamięć. Ci, którzy tu przychodzili, przeżywali pierwsze wzruszenia, dramaty, fascynacje, miłości, czasem przydarzały im się ciekawe historie. Zostały też stare plakaty, inne pamiątki. To wszystko postanowiły ocalić od zapomnienia Ewa Jaskólska z wyjątkowej "dworcowej" kinokawiarni "Stacja Falenica" i Magdalena Mróz z fundacji Stacja Kultura. Ostatni seans w kinie Szpak

Ich projekt "Ostatni seans w kinie Szpak" ruszył w marcu. Zaczęły po prostu zbierać nostalgiczne wspomnienia z kina, katalogować ocalałe plakaty, artefakty, pamiątki. Po co? - Aby zbudować pomost pomiędzy sentymentalnymi czasami dzieciństwa i młodości mieszkańców Falenicy i okolicznych osiedli, a dniem dzisiejszym - tłumaczy Ewa Jaskólska.

Historii i wspomnień dociera do nich mnóstwo. W głównej roli często występuje w nich wieloletnia kierowniczka kina Marianna Ciecieląg, niestrudzenie walcząca o to, by do kina przyciągnąć jak największą publiczność. Jeden z jej synów, Jerzy Ciecieląg wspomina, że jego mama stawała na głowie, by zdobyć kopie filmowych hitów. Bywało, że wsiadała wieczorem w samochód, jechała do centrum stolicy, czekała aż po godzinie 22 skończy się ostatni seans w którymś z większych kin, dzięki znajomościom z operatorami "pożyczała" kopie i przywoziła do Falenicy. Po czym organizowała nocny pokaz, o którym z pomocą szeptanej propagandy wieść rozchodziła się lotem błyskawicy. Sala zawsze była pełna, a po seansie kopia wracała do kina, które ją eksploatowało. Kinowe opowieści

Z ludzkiej pamięci wydobywają się różne fakty i opowieści. Niektóre dotyczą filmów - szczególnie zapamiętanych, ważnych, wspominanych z nostalgią, sentymentem. Inne całej otoczki filmowych seansów. - Ktoś na przykład przypomniał sobie, że znalazł torbę czekoladek pod fotelem, a moja sąsiadka zgubiła tam portfel - mówi Magdalena Mróz. - Ale nie ma właściwie mieszkańca Falenicy w pewnym wieku, który nie pamiętałby tego kina i nie miał stamtąd jakiegoś wspomnienia". Ktoś przypomniał sobie, że w kinie "Szpak" kręcony był teledysk zespołu Lombard "Czeski film". Wszystkie te wspomnienia autorki chcą spisać i umieścić na witrynie internetowej projektu.

Powrót trzeszczących projektorów

Ale nie tylko. Synowie pani Marianny Ciecieląg przechowali ogromną liczbę plakatów filmowych, z których autorki projektu przygotowały wystawę, Można ją oglądać we wnętrzu "Stacji Falenica". Elementem projektu są też specjalne projekcje w Stacji Falenica filmów wyświetlanych kiedyś w kinie Szpak z oryginalnych taśm 35 mm i starych, trzeszczących projektorów. W ramach cyklu pokazane zostały już "Akademia pana Kleksa" i "Podróże pana Kleksa". Kolejne seanse mają się odbyć we wrześniu i październiku.

Jednym z elementów legendy kina jest także książka Marka Ławrynowicza "Kino Szpak", w której tytułowe kino jest medium spajającym wspomnienia o dawnej Falenicy. Zaproszona grupa teatralna zrealizuje przedstawienie w reżyserii Szczepana Szczykno na podstawie tej kultowej książki, a sama premiera zbiegnie się z otwarciem wystawy pamiątek i wspomnień o kinie "Szpak". Piękna inicjatywa. Nawet odrobinę zazdroszczę pomysłu.

(wk)