Lokale komunalne - nie ma szans na poprawę

Program, którego przyjęcie wyznacza ustawa, jest najważniejszym aktem praw-nym dotyczącym gospodarowania lokalami komunalnymi w każdej gminie w tym również w Warszawie.

Z uwagi na obszerny charakter Programu opiszę tylko najważniejsze elementy projektu.

Pierwszą rzeczą jest katalog osób, który został określony bardzo szeroko jak w dotychczasowych przepisach. Miasto w swojej polityce pomocy powinno ustalić priorytety w zakresie zapewnienia warunków mieszkaniowych rodzinom najuboż-szym. Moim zdaniem w Warszawie Program powinien objąć:

1. Zapewnienie lokali zamiennych rodzinom mieszkającym w budynkach do roz-biórki na podstawie decyzji administracyjnych o przydziale lub na podstawie in-nego tytułu prawnego, przed wprowadzeniem w danej miejscowości publicznej gospodarki lokalami albo szczególnego trybu najmu, wydanych przed wejściem w życie ustawy z 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkanio-wych w ustawowym zakresie, czyli tam gdzie ten najem nie został wcześniej wypowiedziany.
2. Zapewnienie lokali socjalnych dla rodzin eksmitowanych na podstawie wyro-ków sądowych.
3. Pomoc rodzinom w sytuacjach wyjątkowych czyli dla osób bezdomnych, które zostały objęte programem wychodzenia z bezdomności w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej, opuściły dom dziecka, rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka w związku z uzyskaniem pełnoletności, a nie mają zaspokojonych po-trzeb mieszkaniowych i nie są w stanie ich zaspokoić we własnym zakresie, pod warunkiem, że z wnioskiem o pomoc mieszkaniową wystąpią w ciągu trzech lat od uzyskania pełnoletności oraz pozostają w wyjątkowo trudnej sy-tuacji zdrowotnej, rodzinnej lub społecznej w przypadku: niepełnosprawności wnioskodawcy lub członka rodziny uprawnionego do wspólnego zamieszkiwa-nia, ciężkiej, przewlekłej choroby wnioskodawcy lub członka rodziny uprawnio-nego do wspólnego zamieszkiwania, zaistnienia przemocy lub innej patologii w rodzinie.

Wprowadzenie tak znacznego ograniczenia spowodowałoby realną i szybką pomoc w tych najcięższych przypadkach oraz pozbawiłoby radnych z komisji mieszkanio-wych, urzędników i burmistrzów możliwości dowolnego dysponowania lokalami ko-munalnymi. Nastąpiłaby również zmiana mentalna u osób, które są dotychczas na liście, polegająca na zrozumieniu, że gmina pomaga tylko najbiedniejszym i to tylko w ograniczonym zakresie oraz na tym, że sami muszą szukać innych rozwią-zań swojego problemu. Pobudziłoby to te osoby do działania, a nie tylko biernego oczekiwania na pomoc gminy.

Drugą rzeczą jest zmiana w zasadach zarządzania w zakresie utrzymania zaso-bu lokali komunalnych. Nowoczesnym rozwiązaniem byłoby stworzenie konkret-nych programów dzielnic, które określałyby szczegółowo zakres zadań w poszcze-gólnych okresach czasowych np. wykaz budynków do remontu i zakres, wykaz bu-dynków do wyburzenia z obowiązkiem zapewnienia lokali zamiennych, wykaz pla-nowanych przedsięwzięć mieszkaniowych.

Kolejna rzeczą jest zmiana zasad sprzedaży lokali komunalnych. Obecnie dziel-nica pozbywa się najlepszych zasobów mieszkaniowych a pozostawia lokale w bu-dynkach do remontu. Jednocześnie sprzedaje za 10 lub 20% wartości lokale a bu-duje lokale za bardzo duże pieniądze. Jest to nie do przyjęcia z ekonomicznego punktu widzenia. A jeżeli już sprzedaż byłaby prowadzona, to powinna być ograni-czona do budynków posiadających powyżej siedmiu lokali, również z uwagi na problemy związane z zarządzaniem takimi nieruchomościami np. zgoda wszystkich współwłaścicieli nieruchomości na wszelkie czynności prawne. Ograniczenie sprze-daży spowoduje również, że wyeliminuje się sytuacje, w których jest możliwość sprzedawania budynków trzy lub czterolokalowych posadowionych na dużych dział-kach za cenę wynoszącą 10 lub 20% wartości lokalu i gruntu czyli ze stratą dla miasta, ponieważ nieruchomość taką należałoby sprzedać po cenach rynkowych w przetargu nieograniczonym, po przekwaterowaniu najemców. Jak wynika z do-świadczenia cena rynkowa w przetargu jest nawet o kilkadziesiąt procent wyższa od ceny ustalonej przez rzeczoznawców. Ponadto określenie takich kryteriów spo-woduje brak możliwości wpływania na decyzję o wyznaczeniu do sprzedaży takich nieruchomości. Wyjściem z tej sytuacji byłaby na przykład zgoda na sprzedaż lokali w takich budynkach za cenę wynoszącą 10 lub 20% wartości lokalu i 100% ceny gruntu ustalonej przez rzeczoznawców. Oprócz tych kosztów przyszły właściciel po-nosiłby dodatkowo koszty przygotowania nieruchomości do sprzedaży. Ograniczyło-by to również wtórny obrót nieruchomościami miasta.

Powyższe zmiany nie są jedynymi, które należałoby wprowadzić. Takie rozwią-zania powodowałyby pełną jawność działań władzy. A tak, dalej wszystko będzie zależało od dobrej woli i prawidłowej pracy radnych z komisji mieszkaniowej i za-rządu dzielnicy, którą trudno oceniać i weryfikować.

Pozytywną zmianą byłoby wprowadzenie nowych stawek czynszu zbliżonych do realnych kosztów. Proponowane rozwiązanie dawałoby możliwości składania wnios-ków o zmniejszenie opłat przez najemców o niskich dochodach.

W związku z powyższym uważam, że naszej dzielnicy jak i całej Warszawie po-trzebna jest bardzo poważna debata nad planem gospodarowania mieszkaniowym zasobem komunalnym ponieważ obecny projekt nie rozwiązuje problemów rodzin nie mających możliwości zapewnienia sobie potrzeb mieszkaniowych i powoduje zmniejszenie oraz pogorszenie stanu technicznego lokali komunalnych w dzielnicy Wawer. Nasi radni niestety nie zauważyli tych mankamentów projektu i zagłosowali za pozytywną opinią.

Stanowisko rady dzielnicy w tej sprawie zostało określone w uzasadnieniu, któ-re składa się z ogólnych deklaracji potrzeby zmian.

Powyższy artykuł wyraża wyłącznie poglądy własne autora.

Arkadiusz Kuranowski

PS. Rada Warszawy 26 czerwca nie przyjęła uchwały w tej sprawie, co potwierdza moją opinię. Mam tylko nadzieję, że następna propozycja Programu będzie bar-dziej przemyślana, realna i nowoczesna.