Więcej zieleni, mniej samochodów. Towarowa przyszłości

Dziś Towarowa to hałaśliwe i ciągle zakorkowane morze asfaltu, obok którego przemykają pracownicy biurowców i turyści zmierzający do Muzeum Powstania Warszawskiego. Myślenie o mieście tylko dla kierowców odchodzi jednak do przeszłości i autostrada wewnątrz miasta, będąca formalnie częścią śródmiejskiej obwodnicy, ma zniknąć. Przy udziale warszawskiego samorządu, Stowarzyszenia Architektów Polskich, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Woli i budujących wieżowce przy Towarowej firm Skanska i Ghelamco odbyły się warsztaty, na których sześć grup projektowych przygotowało swoje wizje ulicy. Wszystkie z nich są rewolucyjne. Ale zacznijmy od początku.

Ogromne centrum handlowe, nowe wieżowce

Dziś nad Towarową górują wieżowce Warsaw Spire (przy pl. Europejskim) i Warsaw Trade Tower (przy Chłodnej), sąsiadujące m.in. z chaotyczną zabudową centrum handlowego Jupiter, jednym nowym "apartamentowcem", pochodzącym z lat 50. biurowcem Bellony i starą elektrownią tramwajową, w której działa Muzeum Powstania. Przy samym rondzie Daszyńskiego ruszyła już budowa wieżowca 140-metrowego Generation Park. Planowana jest także budowa biurowców Skyliner i Spinnaker o wysokości prawie 200 metrów. Z kolei w miejscu Jupitera Griffin Real Estate zamierza zbudować ogromne centrum handlowe.

- Projekt ma stanowić rewitalizację przedwojennego dystryktu z wielkomiejską architekturą - pisze deweloper, zamierzający odtworzyć istniejący do II wojny światowej pl. Kazimierza Wielkiego, przedłużyć Wronią i zbudować tunel dla pieszych do stacji metra. Centrum handlowe ma mieć powierzchnię 100 tys. m2, a więc porównywalną z Arkadią.

Miasto dla ludzi, nie dla samochodów

Wszystkie projekty przygotowane w ramach warsztatów zakładają zmniejszenie przestrzeni dla samochodów, przy czym cztery koncepcje mówią o zwężeniu jezdni, jedna o wytyczeniu buspasów a ostatnia, przygotowana przez +48 Grupę Projektową - o likwidacji jednej z jezdni. Propozycja +48 jest najbardziej rewolucyjna: zakłada budowę zielonego bulwaru w miejscu zachodniej jezdni, wyznaczenie większej liczby skrzyżowań i przejść dla pieszych i skwery przy rondzie Daszyńskiego, Muzeum Powstania i pl. Kercelego.

Projekt "Cztery Pory Woli" zakłada dodanie na Towarowej zieleni i pawilonów handlowych, plac na terenach pokolejowych przy Dworcu Głównym oraz budowę deptaków i skwerów w kwartale Wroniej, Chłodnej, Grzybowskiej i Krochmalnej. Katedra Sztuki Krajobrazu SGGW proponuje ekrany wyświetlające zdjęcia dawnej Warszawy na parterach budynków, natomiast Wola Rozwoju - stworzenie ogrodów na tarasach nowej i istniejącej zabudowy, budowę głównego punktu informacji turystycznej przy rondzie Daszyńskiego,

Zmienić przebieg obwodnicy

Zanim będzie można przystąpić do rewitalizacji Towarowej, konieczne są zmiany w studium uwarunkowań przestrzennych - dokumencie nadrzędnym wobec planów miejscowych, opisujących m.in. kategorie dróg. Formalnie ulica jest częścią obwodnicy śródmiejskiej, w ciągu której znajdują się mosty Łazienkowski i Gdański. Teoretycznie rondo Daszyńskiego i pl. Kercelego powinny być przebudowane na bezkolizyjne a ruch w ciągu Towarowej i Okopowej skierowany na wiadukty lub do tuneli.

- Towarowa przy obecnych planach zabudowy za 10-15 lat będzie ulicą śródmiejską, jak dziś al. Jana Pawła II, więc żadnych tuneli czy estakad - napisał na Twitterze wiceprezydent Jacek Wojciechowicz, rozpoczynając dyskusję o nowym przebiegu obwodnicy.

Najbardziej prawdopodobnym i najtańszym rozwiązaniem będzie zaliczenie do obwodnicy śródmiejskiej Powązkowskiej i Trasy Prymasa Tysiąclecia i przeprogramowanie świateł na rondzie Radosława tak, by zachęcały do wybierania tej drogi. W warszawskich mediach pojawiły się także pomysły budowy tunelu pod Cmentarzem Powązkowskim lub połączenie Powązkowskiej z Trasą Prymasa 700-metrowym przedłużeniem Krasińskiego. O przebudowie Towarowej będzie można poważnie rozmawiać dopiero po rozwiązaniu problemu ogromnej liczby samochodów, wjeżdżających na tę ulicę.

Dominik Gadomski