Uliczka przy Chłodnej zyskała patrona. Biografia ciekawsza, niż "Gambit królowej"
17 maja 2021
Biografia Mieczysława Wajnberga to materiał na świetny serial. Warszawscy radni upamiętnili go na Mirowie.
Krótka uliczka między Chłodną a Krochmalną, łącząca Winosferę i salę kinową Czary z nowymi blokami Browarów Warszawskich, nosi od 13 maja imię Mieczysława Wajnberga. Decyzja Rady Warszawy była jednomyślna.
Mieczysław Wajnberg - kim był?
Mieczysław Wajnberg urodził się w 1919 roku w Warszawie. W wieku 12 lat został uczniem Józefa Turczyńskiego, znanego w ówczesnej Polsce pianisty, nauczyciela i wydawcy dzieł Fryderyka Chopina. Jako 17-latek napisał muzykę do komedii "Fredek uszczęśliwia świat". Rozwijającą się karierę Wajnberga przerwał wybuch II wojny światowej. W obawie przed niemieckim antysemityzmem młody muzyk uciekł na wschód, w granice Związku Sowieckiego.
Uchodźca z Warszawy szybko odnalazł się na Białorusi. Został studentem konserwatorium muzycznego w Mińsku, a już w 1940 roku zadebiutował jako pianista w Moskwie. Gdy wybuchła wojna Hitlera ze Stalinem, ponownie uciekł na wschód: tym razem aż do sowieckiego Uzbekistanu, gdzie znalazł pracę w operze.
Wajnberg w ZSRR
W okresie II wojny światowej Wajnberg komponował dla Rosjan utwory o tematyce patriotycznej, ale zaraz po zakończeniu działań na froncie stalinowcy oskarżyli go o... bycie żydowskim nacjonalistą i wrogiem komunizmu. Dzięki wstawiennictwu słynnego kompozytora Dmitrija Szostakowicza Wajnberg spędził w areszcie tylko dwa miesiące, ale niektóre jego utwory zostały zakazane. Zarabiał wówczas pisząc muzykę cyrkową.
Wszystko zmieniło się po śmierci Stalina. Dorobek muzyczny Wajnberga rósł wówczas w imponującym tempie: 22 symfonie, 18 koncertów solowych, 17 kwartetów smyczkowych, sześć sonat fortepianowych, muzyka do filmów animowanych, ścieżka dźwiękowa do "Lecą żurawie" Michaiła Kałatozowa.
Żydowski kompozytor z Warszawy
Po II wojnie światowej Wajnberg odwiedził rodzinne miasto prawdopodobnie tylko raz, gdy w 1966 roku przyjechał na festiwal Warszawska Jesień. Przez większość życia był związany z Rosją i używał imienia Moisiej, ale w latach 90. znów zaczął podpisywać się jako Mieczysław Wajnberg. Krótko przed śmiercią przeszedł z judaizmu na prawosławie. Zmarł w 1996 roku w wieku 77 lat, został pochowany na Cmentarzu Domodiedowskim w Moskwie.
(dg)