Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność

Kluczowym jest zapis: "Osoby fizyczne i prawne będące 13 października 2005 r. użytkownikami wieczystymi nieruchomości mogą wystąpić z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości w prawo własności". Z takim żądaniem mogą również wystąpić:

• osoby fizyczne i prawne będące właścicielami lokali, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego;
• spółdzielnie mieszkaniowe będące właścicielami budynków mieszkalnych lub garaży.

Co istotne, prawo do przekształcenia mają też osoby, które prawo użytkowania wieczystego albo udział w tym prawie uzyskały po dniu 13 października 2005 r.

Od 9 października 2011 r. jest praktyczna możliwość przekształcenia we własność także w przypadku np.

wspólnot mieszkaniowych, gdzie jest wielu współużytkowników wieczystych gruntu. Warunek jest jeden - suma ich udziałów wynosi co najmniej połowę.

Ustawa przewiduje też pewne wyjątki - przekształcenie nie może dotyczyć ogródków działkowych, które są w użytkowaniu wieczystym Polskiego Związku Działkowców.

Nie mają wyboru

Przekształcenie jest dokonywane w drodze decyzji administracyjnej. W przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego decyzję wydaje odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa. Natomiast w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa decyzję wydaje starosta. Po złożeniu odpowiedniego wniosku wójt/burmistrz/prezydent lub starosta ma obowiązek dokonać przekształcenia. Ustawa nie przewiduje w tym zakresie żadnej uznaniowości dla organu zobowiązanego.

Prawo użytkowania wieczystego przekształca się w prawo własności nieruchomości z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna. Decyzja ta stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej.

Ile zapłacimy?

Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność jest odpłatne. Osoba, na rzecz której zostało dokonane przekształcenie własności, jest zobowiązana do uiszczenia dotychczasowemu właścicielowi opłaty z tytułu tego przekształcenia. Opłata ta jest ustalana przez organ wydający decyzję o przekształceniu. Cenę nieruchomości ustala się w wysokości równej jej wartości, a na poczet ceny nieruchomości gruntowej, sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu, zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży. Co istotne opłatę na wniosek użytkownika wieczystego obligatoryjnie rozkłada się na raty, na czas nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż 20 lat.

Organ właściwy do wydania decyzji może udzielić bonifikaty od opłaty. W odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa zniżka jest obligatoryjna tj. osobom fizycznym, które prawo użytkowania wieczystego uzyskały przed dniem 5 grudnia 1990 r. oraz, oraz ich następcom prawnym, organ właściwy do wydania decyzji udziela, na ich wniosek, obligatoryjnej 50-proc. bonifikaty od opłaty. Natomiast w przypadku nieruchomości stanowiących własność samorządów do udzielenia bonifikaty konieczna jest uprzednia uchwała rady gminy lub zarządzenie wojewody. Przekształcenie we własność na rzecz spółdzielni mieszkaniowych może odbyć się bezpłatnie.

dr Michał Kuliński
Autor jest adwokatem w Kancelarii Battara Bartoszek Kuliński BBK Tel. 22 690-68-68