Lokale komunalne
22 lutego 2008
W Warszawie według oficjalnych danych prawie 5 tysięcy rodzin czeka na mieszkanie komunalne. Ponad 71 proc. budynków będących własnością miasta powstało przed 1940 r.
Powyższe informacje skłaniają do przybliżenia wiadomości o zasadach doty-czących lokali komunalnych.
Zgodnie z ustawą z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego gminy tworzą wa-runki do zaspokajają potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej i zaspoka-jają potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach. Gminy realizują to zgodnie ze swoimi możliwościami. Rzadko kto pamięta, że niektóre gminy nie tworzą mieszkaniowego zasobu, niektóre zaś posiadają tylko lokale soc-jalne. Wybór o zakresie pomocy należy zawsze do gmin.
Lokale komunalne można podzielić na dwie kategorie: socjalne, czyli lokale o obniżonym standardzie, nadające się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny, których powierzchnia pokoi przypadająca na członka gospodar-stwa domowego najemcy nie może być mniejsza niż 5 m², a w wypadku jedno-osobowego gospodarstwa domowego 10 m² i lokale tzw. pełnowartościowe. Z tych drugich część jest przeznaczana na lokale zamienne czyli lokale znajdujące się w tej samej miejscowości, w której jest położony lokal dotychczasowy, wyposażony w co najmniej takie urządzenia techniczne, w jakie był wyposażony lokal używany dotychczas, o powierzchni pokoi takiej jak w lokalu dotychczas używanym. Waru-nek ten uznaje się za spełniony, jeżeli na członka gospodarstwa domowego przypa-da 10 m² powierzchni łącznej pokoi, a w wypadku gospodarstwa jednoosobowego - 20 m² tej powierzchni.
W praktyce niestety wygląda to tak, że w niektórych dzielnicach lokale socjalne są lepsze od tzw. lokali pełnowartościowych w innych dzielnicach. A lokalami za-miennymi mogą być także dotychczasowe lokale socjalne.
Wynajęcie lokalu komunalnego jest sprawą z zakresu stosunków cywilno-prawnych między gminą a najemcą. Znaczy to tyle, że gmina nie jest związana złożeniem wniosku o najem, ani też zakwalifikowaniem do pomocy w formie lokali komunalnych. Decydują tutaj potrzeby i konkretne sytuacje rodzin, z których sama gmina wybiera najcięższe przypadki.
Gmina może sprawdzać rodziny mieszkające w lokalach komunalnych w za-kresie: liczby osób zamieszkujących i stanu technicznego lokalu oraz w sytuacji określonej w artykule 691 kodeksu cywilnego, czyli wstąpienia w stosunek najmu po śmierci najemcy. Warto przypomnieć, że najemcą może zostać małżonek na-jemcy lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których na-jemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozosta-wała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą. Warunkiem jest oczywiście wspólne zamieszkiwanie z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.
Miasto może również wytaczać powództwo o rozwiązanie stosunku prawnego i nakazanie przez sąd opróżnienia lokalu z ważnych przyczyn, na przykład posiada-nia pod miastem działki z willą, posiadanie na własność kilku mniejszych mieszkań, posiadanie przez współmałżonków lub niepełnoletnich dzieci własnych mieszkań, posiadanie nieruchomości i majątku o dużej wartości. W takim przypadku, jeżeli strony nie osiągnęły porozumienia co do warunków i terminu rozwiązania tego stosunku, czyli zwrotu mieszkania, miasto powinno skierować sprawę do sądu.
Arkadiusz Kuranowski
mgr ekonomii, absolwent Studiów Podyplomowych
z Zarządzania Nieruchomościami Wydziału Prawa UW
