Kilka słów o pomocy

Do naszej redakcji zgłaszają się ludzie z różnymi problemami. Często nie jesteśmy w stanie sami im pomóc. Takie osoby kierujemy do ośrodka. Na jaką pomoc mogą liczyć z Państwa strony?

- Celem działania ośrodka jest rozpoznawanie i zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin, które nie są w stanie pokonać trudności oraz umożliwienie im normalnego bytu. Nasze działania powinny w miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielniania się osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem, jak również zapobiegać powstawaniu nowych problemów społecz-nych rodzących zapotrzebowanie na świadczenia pomocy społecznej. Pomoc na-tomiast może mieć bardzo różnorodny charakter, w zależności od rozpoznania potrzeb. Może być to pomoc z zakresu świadczeń pieniężnych (zasiłki), ale także pomoc niepieniężna. Zawsze proponujemy pracę socjalną, czyli działalność zawo-dową mającą na celu pomoc we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi. Jesteśmy w stanie zapewnić także poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne. Ponadto pomoc ośrodka może polegać na udzieleniu schronienia - osoby potrzebujące kierujemy do noclegowni, schronisk, domów dla bezdomnych. Może-my zapewnić niezbędne ubranie, posiłek. Świadczymy również usługi opiekuńcze (także specjalistyczne) w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia, pobyt i usługi w domu pomocy społecznej. Bywają sytuacje, kiedy udzielamy pomocy przy zorganizowaniu pogrzebu.

Ośrodek udziela także pomocy specjalistycznej osobom i rodzinom wielo-problemowym, zagrożonych lub dotkniętym uzależnieniami oraz różnymi formami przemocy domowej, rodzinom lub samotnym rodzicom z problemami wychowaw-czymi, osobom, które nie potrafią odnaleźć się we współczesnej rzeczywistości, bezrobotnym. Mogą oni liczyć na fachową bezpłatną pomoc specjalistów świad-czoną bez względu na posiadany dochód.

Czy każdy może zgłosić się do ośrodka? Komu pomoc przysługuje?

- Zasady udzielania pomocy społecznej reguluje przede wszystkim ustawa o pomocy społecznej oraz wiele innych aktów prawnych. Prawo do świadczeń przysługuje osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium RP. Pomocy można udzielić także cudzoziemcom, jeśli spełniają wymogi ustawy.

Jaki jest tryb przyznawania pomocy?

- Osoba ubiegająca się o przyznanie pomocy społecznej powinna złożyć odpo-wiedni wniosek. Można to zrobić pisemnie lub telefoniczne zgłaszając się do pracownika socjalnego. Zgłoszenie może nastąpić również z urzędu lub może być dokonane przez przedstawiciela ustawowego lub inną osobę za zgodą osoby potrzebującej pomocy. Następnie przeprowadzany jest wywiad środowiskowy. Niejednokrotnie podpisywany jest kontrakt socjalny. Jest to umowa zawarta z osobą lub rodziną ubiegającą się o pomoc, określająca uprawnienia i zobowiązania stron umowy. Po dokonaniu diagnozy rodziny, ustalany jest plan pracy, a w zakre-sie pomocy finansowej wydawane są decyzje administracyjne.

Wszystkie decyzje o przyznaniu pomocy, a zwłaszcza o odmowie jej przyz-nania, wydawane są w formie pisemnej. Wyjątek stanowią świadczenia w postaci pracy socjalnej, poradnictwa itp. - taka pomoc udzielana jest bez konieczności wydawania decyzji.

Praca w ośrodku to nie tylko sztywne stosowanie się do ustawy, lecz także szczególny rodzaj służby. Czy żeby wykonywać tę pracę trzeba czuć w sobie jakieś powołanie? Czym należy kierować się w kontaktach z drugim człowiekiem? Czym w istocie jest zawód pracownika socjalnego?

- Zawód ten stawia wykonującym go osobom wysokie wymagania. Od pracow-nika socjalnego wymaga się określonych cech osobowości oraz odpowiedniej postawy etycznej. Zdolność rozumienia drugiego człowieka, głęboka życzliwość i wrażliwość, budzenie zaufania, ale i podchodzenie z ufnością do drugiej osoby, umiejętność poszanowania godności każdego człowieka oraz solidaryzowanie się z ludźmi potrzebującymi i cierpiącymi - oto cechy i umiejętności dobrego pracownika socjalnego. Równocześnie od osoby wykonującej ten zawód wymaga się dobrej kondycji psychicznej, odporności i umiejętności odpowiedniego zdystansowania się do problemów i sytuacji, z jakimi styka się podczas swojej codziennej pracy.

Pracownik socjalny to profesja względnie młoda. Pojawiła się na początku XX wieku. Po polsku jest dosłownym tłumaczeniem angielskiego terminu "social wor-ker", ale mimo to nazwa "pracownik socjalny" wciąż nastręcza trudności różnym osobom, bowiem często słyszymy określenia pracownik społeczny lub opiekun. Bez wątpienia zawód ten zyskuje obecnie coraz bardziej na znaczeniu. Współczesne społeczeństwo, pomimo podwyższania jakości i standardów życia obywateli, nie jest wolne od narastających problemów, marginalizacji i patologizacji jednostek i grup.

Czy każdy może zostać pracownikiem socjalnym? Jakie są wymagania?

- Może być to osoba, która posiada dyplom ukończenia kolegium pracowników służb społecznych, ukończyła studia wyższe o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków: pedagogika, pedagogika specjalna, politologia, polityka społeczna, psychologia, socjologia, nauki o rodzinie. Są oczywiście ludzie predysponowani do wykonywania tej pracy i ludzie, którzy pomimo świetnego wykształcenia w tym zawodzie się nie sprawdzą. Myślę jednak, że każdy, kto świadomie wybiera tę ścieżkę edukacji czuje w sobie jakąś potrzebę niesienia pomocy, którą można nazwać powołaniem.

Rozmawiał Piotr Otrębski