Duży problem, zmarnowany potencjał

Niestety, miasto nie potrafi efektywnie wykorzystać szansy, jaką daje dobrze zor-ganizowana zbiórka odpadów gabarytowych, a odpady z drobnych remontów tra-fiają do śmieciarek za dychę wręczoną kierowcy.

Co mają zrobić mieszkańcy, kiedy niepotrzebna wersalka zagraca im balkon czy piwnicę, a wyrzucić jej do altanki śmietnikowej nie można?

- Jako miasto nie jesteśmy właścicielem odpadów, a za ich uprzątnięcie odpo-wiadają mieszkańcy - mówi wprost Renata Lewko z warszawskiego biura ochrony środowiska. Tak więc tylko od dobrej woli władz dzielnic zależy, czy i kiedy zorga-nizuje zbiórkę wielkogabarytowych odpadów. Takie zbiórki w większości warszaw-skich dzielnic organizowane są maksymalnie dwa razy do roku. W wybranych miejscach stają kontenery, które bardzo szybko zostają zapełnione. Taka forma już dawno przestała się sprawdzać. Akcje są zbyt rzadkie. A ponieważ za pozbycie się starych szaf, wersalek czy stołów odpowiadają ich właściciele - władze umywają ręce i nikt szczegółowo nie wnika, w jaki sposób starocie znikają z posesji. Takie rozwiązanie jest wygodne dla urzędników, bo nie muszą zauważać problemu. A mieszkańcy wystawiają stare wersalki, kaloryfery czy umywalki do altanek śmiet-nikowych lub muszą zamówić na nie specjalny kontener. Ani to wygodne, ani tanie, a już na pewno nieekologiczne - wszystko ląduje na wysypisku. Spora ich część trafia do okolicznych lasów.

- Robiłem mały remont i miałem do wyrzucenia muszlę klozetową - mówi "Echu" czytelnik, mieszkaniec domku. - Firma, która odbiera u mnie śmieci kazała mi zamówić kontener za 400 zł. To jakaś bzdura! Śmieciarze opróżnili kubeł, ale tego, co stało obok niego, nie chcieli zabrać, bo umowa tego nie przewidywała. Bez problemów wrzucili muszlę za dychę. Tak to u nas działa.

A jak jest w krajach, które Polskę już dawno wyprzedziły? - Mam rodzinę w Niemczech. Tam od wielu lat dobrze funkcjonuje system pozbywania się niechcia-nych mebli, sprzętów domowych itp. - opowiada czytelniczka "Echa". - Określonego dnia z samego rana mieszkańcy wystawiają przed dom niechciane wersalki, krzesła, szafy, pralki i zmywarki. Do wczesnego popołudnia inni mają czas, aby wybrać sobie z tego coś dla siebie. Przecież nie zawsze wyrzuca się zniszczone rze-czy, a w ten sposób mniej zamożni mają szansę także coś zyskać. Sama widziałam gromady studentów, którzy w ten sposób się meblowali. Dopiero po południu całą resztę zabierają firmy zajmujące się recyklingiem. Dlaczego u nas od razu wszystko ląduje na wysypisku? - pyta czytelniczka "Echa".

Odpowiedź jest prosta - bo od 20 lat nie radzimy sobie z gospodarką odpada-mi, recyklingiem i wszystkim, co się z tym wiąże.

A można inaczej

W wielu krajach odbiór gabarytów odbywa się tak, jak opisała to nasza czytelnicz-ka. Dlaczego u nas nie można tego zorganizować podobnie? Większość ludzi zwy-czajnie wstydzi się zabierać wystawiony sprzęt, a poza tym przecież nie wiadomo, jak zareaguje właściciel "śmieci". Przede wszystkim należy więc takie akcje zor-ganizować i nagłośnić ich terminy. Trzeba ludzi przekonać, że zabranie starego sto-łu sprzed czyjegoś domu, jeśli jest wystawiony w dniu zbiórki, to ani wstyd, ani kradzież, lecz nowoczesne myślenie o gospodarce odpadami i ochronie środowiska. Wystarczyłoby przygotować miejską akcję zachęcającą do przeglądania wystawio-nych rzeczy, mebli i sprzętu. Pokazać, że to nie wstyd, a okazja, przedsiębiorczość i przyczynianie się do ochrony środowiska.

Skoro istnieją wszelakie ciuchlandy, lumpeksy i second handy, amatorów uży-wanych mebli również by nie zabrakło. Tylko że potem trzeba gabaryty sprzątnąć z ulic - a na to miasto nie ma już chęci.

I dlatego stare stoły, wersalki i muszle klozetowe - znajdujemy w lasach. Taki system od lat akceptują urzędnicy odpowiedzialni za ochronę środowiska.

(wt, oko)

Osiedla zarządzane przez spółdzielnie lub wspólnoty radzą sobie z gabarytami w podobny sposób, jak z innymi odpadami. Mieszkańcy mogą wystawiać je przed altanki śmietnikowe lub zsypy. Czasem mają nawet wydzielone, zadaszone miejsce obok altanki, właśnie na gabaryty.

- Mieszkańcy ustawiają gabaryty przy zsypach w większych budynkach i przy altankach w niskich. Jeśli jest już taka potrzeba wzywamy firmę po odbiór - mówi Krzysztof Połeć, kierownik techniczny administracji Poraje na Tarchominie.

Mieszkańcy dużych osiedli narzekają, że stare meble stoją w altankach nieraz nawet kilka tygodni, zanim zostaną zabrane. Dużo gorzej jest w domach jednoro-dzinnych, nawet w niewielkich osiedlach, które odbiór innych odpadów mają zorga-nizowany wspólnie. - Gabaryty każdy właściciel posesji musi uprzątnąć we własnym zakresie - mówi Hanna Wojciechowska, administratorka społecznego komitetu za-rządzającego osiedlem Zielona Choszczówka.