REKLAMA

Targówek

historia »

 

Zagadka cmentarza epidemicznego. Najstarszy nagrobek w Warszawie?

  29 kwietnia 2021

alt='Zagadka cmentarza epidemicznego. Najstarszy nagrobek w Warszawie?'
źródło: Wikimedia Commons / Cezary Piwowarski

Spacerując po Bródnie możemy natknąć się na pamiątkę po zarazie, która przed wiekami spustoszyła tereny dzisiejszej prawobrzeżnej Warszawy.

REKLAMA

Choć z dzisiejszej perspektywy wydaje się, że epidemie są wydarzeniami historycznymi ogromnej wagi, w czasach przed wynalezieniem szczepionek i wymyśleniem "lockdownów" były na porządku dziennym, a pamięć o nich szybko zanikała. Dowodem jest samotna kolumna, stojąca w pobliżu skrzyżowania Malborskiej z Kowalskiego. Najstarsi mieszkańcy Bródna pamiętają, że trzymetrowy obiekt znajdował się kiedyś na rogu Wincentego i Malborskiej, ale został stamtąd przeniesiony podczas przebudowy siatki ulic i budowy bloków.

Jedyny zachowany nagrobek

- Pomniczek stanowi jedyny zachowany nagrobek pozostały z dawnego cmentarza epidemicznego - czytamy w "Spotkaniach z Warszawą" z 1992 roku. - Jest to nagrobek rodzinny trzech osób zmarłych w czasie epidemii dżumy: Michała Walemberga z synem i córką. Cmentarz został założony w 1708 roku dla pochówków zmarłych w czasie wielkiej epidemii dżumy daleko poza ówczesnymi granicami miasta. Zaraza morowa z lat 1708-1712 należała do najstraszniejszych w dziejach Warszawy: o jedną trzecią zmniejszyła liczbę mieszkańców, tak że liczba ludności spadła do 18 tysięcy osób.

Zapraszamy na zakupy

Zaraza przywleczona przez wojsko

Wspomniana epidemia dżumy nieprzypadkowo zbiegła się w czasie z III wojną północną między Szwecją a Rosją i Saksonią. Zaraza została przywleczona do Warszawy przez obce wojska, traktujące tereny upadającej Rzeczypospolitej jak ogromne pole bitwy. W ciągu kolejnych kilkuset lat napis na bródnowskiej kolumnie zatarł się do tego stopnia, że okoliczni mieszkańcy uznawali XVIII-wieczny obelisk za zwykłą przydrożną kapliczkę.

Po remoncie z 1997 roku nie ma już żadnych wątpliwości, że mamy do czynienia z zabytkiem. Najprawdopodobniej jest to najstarszy istniejący nagrobek w Warszawie. Jak głosi napis na cokole: "Tu Michał Walemberger powietrzem ruszony z synem i córką leży, który od swey żony te pamiątkę odbiera, prosząc mijających do Boga o westchnienie na dusze leżących, w dzień drugi września wieku skończył, doczekał w rok Pański tysiąc siedemset ósmy".

(dg)

REKLAMA

 

REKLAMA

Komentarze (1)

# babcia

21.05.2021 14:01

Mieszkałam przy Malborskiej -wokół krzyża było metalowe ogrodzenie, napis chyba był częściowo widoczny wiedziałam,że to pozostałość po zarazie -tak jak cmentarz choleryczny między torami kolejowymi-przy obecnym rondzie Żaba
więcej na forum

REKLAMA

Najnowsze informacje na TuTargówek

REKLAMA

REKLAMA

Lato 2025
Lato 2025

REKLAMA

REKLAMA

Promocje Cyfrowe.pl
Promocje Cyfrowe.pl
Promocje Cyfrowe.pl

Najchętniej czytane na TuTargówek

Misz@masz

Artykuły sponsorowane

Kup bilet

Znajdź swoje wakacje

Powyższe treści pochodzą z serwisu Wakacje.pl.

Polecamy w naszym pasażu

Wstąp do księgarni