Tydzień Kwitnących Akacji - nieformalne święto białołęckiej młodzieży
12 maja 2014
Białołęka "zatrzymuje świat" po to, aby poznać potrzeby młodzieży, wyzwania, trudności, które - nierozwiązane - mogą prowadzić do większych problemów, a w skrajnych przypadkach nawet do zjawisk patologicznych.
Jestem koordynatorem i autorem projektu.
Inspiracja
Oglądając średniowieczne obrazy widzimy dzieci malowane w strojach dorosłych. Dlaczego? Niedostatecznie zauważano, że młody człowiek różni się od dorosłego. Przez wiele kolejnych epok w malarstwie utrzymywał się ten kierunek. Czy zmieniły się czasy? W strojach tak. Jednak czy nie kierujemy się podobnym myśleniem jak ludzie ze średniowiecza? Nie narzucamy młodzieży wzorców swojego myślenia? Czy zastanawiamy się, jaki jest świat młodzieży? Co możemy im dać i czego nauczyć, wesprzeć. Czy jako dorośli jesteśmy przygotowani i pracujemy nad sobą, aby za nimi nadążyć i być nie tylko przyjacielem, ale i mentorem?
Nauka alarmuje
Dr Marek Kaczmarzyk na ostatniej konferencji NPSEO (Nadzór Pedagogiczny Systemu Ewaluacji Oświaty) przedstawił wykład "Neurodydaktyka dorastania albo po co nam nastolatki". Cytując organizatorów: "Myślą otwierającą wystąpienie stało się stwierdzenie, że w ciągu ostatnich 15 lat dowiedzieliśmy się więcej o funkcjonowaniu ludzkiego mózgu niż w poprzedzającym półtorawieczu. Mózg ze swoimi 90 miliardami komórek i wytwarzającymi się pomiędzy nimi połączeniami staje się strukturą, przy której konstrukcja naszej galaktyki wydaje się bardzo prostym mechanizmem.
Funkcjonując w dzisiejszym świecie na wielu poziomach kotwiczymy się używając mózgu ukształtowanego ewolucyjnie zaledwie 250 tys. lat wstecz. Nasz mózg, przystosowany do świata deficytu, jest czasami bezbronny wobec faktu, że znaleźliśmy się w uniwersum nadmiaru. I nie chodzi tylko o nadmiar dóbr, na czele z pożywieniem, lecz cierpimy także na nadmiar informacji.
Osią wystąpienia stała się opowieść-metafora, przyrównująca życie społeczne do gry, w której staramy się zająć jak najwyższą pozycję. Prowadzący zaproponował odpowiedź na pytanie - czy zagrałbyś z przyjaciółmi, doskonale ci znajomymi, w grę, której zasad nie znasz, ponoć bardzo ciekawą, z zaznaczeniem jednakże, że stawką w niej będzie wszystko, co do tej pory osiągnęłaś/osiągnąłeś. Oczywiście, dla większości z nas to propozycja nieakceptowana.
Natomiast świat dorosłych na podobnych zasadach zaprasza do gry nastolatków - wg swoich reguł, grając na dodatek z ludźmi, których mózgi znajdują się jeszcze w "przebudowie" - jeszcze się kształtują. Kreatywność, szukanie własnych, odmiennych rozwiązań tworzy w pewnym momencie rzeczywistość świata nowego pokolenia, które zastępuje dotychczasowe."
Problemy, zagrożenia, wartości w życiu istotne
Podczas ubiegłorocznego "Tygodnia Kwitnących Akacji" pytaliśmy grupę 369 uczniów klas I, II Gimnazjum oraz VI klas podstawowych, jakie są trudności i wyzwania, z którymi się zmagają. Odpowiedzieli: problemy z nauką, kłopoty w szkole (41% osób), oraz cztery sprawy wymienione równolegle jako drugie przez jedną czwartą uczniów: kłopoty rodzinne, problemy w domu (26%), bycie niezrozumianym przez otoczenie - np. w klasie, w grupie (26%), uleganie wpływom środowiska, nieumiejętność bycia sobą (25%) oraz ocenianie na podstawie posiadanych gadżetów, modnych ubrań, nowoczesnego sprzętu itp. (23%). Co piąty uczeń (19%) do największych trudności młodzieży zalicza nieradzenie sobie ze sobą, ze swoimi emocjami. Kłopoty finansowe w rodzinie oraz brak czasu i uwagi dla młodych ludzi ze strony ich rodziców są jednymi z największych wyzwań młodzieży w opinii - odpowiednio - 15% i 14% respondentów.
Jako najważniejsze zagrożenia młodzież wymieniała: narkotyki (wskazane przez prawie dwie trzecie respondentów 64%), alkohol - niewiele mniej 58% badanych. Na trzecim miejscu znalazły się: doświadczenie przemocy (w domu, szkole, na osiedlu) oraz uzależnienie od komputera i Internetu - o tym, że są to jedne z największych zagrożeń przekonany jest co trzeci uczeń (odpowiednio 34% i 32%). Co czwarty badany (24%) za największe dla młodych ludzi zagrożenie uważa molestowanie seksualne w Internecie. Mniej osób do zagrażających młodzieży zjawisk zalicza gry komputerowe (16%), doświadczanie przemocy w Internecie (12%) czy uzależnienie od napojów energetycznych (10%). 5% uczniów spontanicznie wymieniło inne zagrożenia, wśród nich najczęściej powtarzającym się było palenie (papierosów, cygar itp.).
Najważniejsze w życiu znaczenie zdaniem młodzieży mają: wykształcenie, wiedza (wskazane przez niemal połowę - 49% - uczniów), rozwój pasji i zainteresowań (w opinii 44% badanych) oraz udane życie rodzinne (41% wskazań). Kolejne miejsca w hierarchii ważnych celów mających zapewnić szczęśliwe życie zajmują: życzliwi, serdeczni przyjaciele (wybrani przez 36% respondentów), ciekawa praca (32%) i wielka, odwzajemniona miłość (29%). Co piąty uczeń (20%) do trzech najważniejszych spraw w życiu zalicza posiadanie dużej ilości czasu wolnego na rozrywki i niemal tyle samo osób (18%) wybiera zdrowy styl życia. Życie w harmonii ze sobą i światem uznane zostało za warte starań przez 13% młodzieży.
Warsztaty podczas Tygodnia Kwitnących Akacji 2014
"Balon Śmiechu" to warsztat, w którym uczestnicy w przenośni zostaną zabrani w podróż balonem. Podróż umożliwi im spojrzenie na świat z wyższej perspektywy. Tak jak w książce Saint Exupery "Ziemia Planeta Ludzi" - osoba, która potrafi spojrzeć "z góry", widzi nie tylko ładne rzeczy na drodze, ale i to co jest schowane w zakamarkach. Perspektywa ta umożliwia ocenę zachowań jako dobrych i złych.
Uczestnicy zwrócą uwagę, że forma podróży "śmiech" jest dostępny w każdym momencie, tylko trzeba być na niego otwartym i go wyzwolić. Tytuł warsztatu i jego forma jest odpowiedzią na problem, jaki stowarzyszenie zdiagnozowało podczas projektu "Tydzień Kwitnących Akacji w roku 2013" tj. młodzież sięga po alkohol głównie z trzech powodów: chcą się poczuć dorośli (57%), z ciekawości (54%), chcą się dobrze bawić (46%).
Śmiech to przyjemność, jaką możemy mieć w każdej chwili - będąca alternatywą dla alkoholu. Podczas warsztatu zwracamy uwagę, że każdy z gimnazjalistów jest liderem swojego życia i to do nich należą wybory. Coachowie Agata Otrębska i Joanna Hołubiec rozmawiają z uczniami na temat szczególnego okresu w ich życiu, w którym młodzi ludzie dokonują świadomego wyboru, którą drogą mają iść: pozytywną "Kocha, lubi szanuje" czy negatywną: "Nie chce, nie dba, żartuje". Podczas tego warsztatu istotny jest temat budowania postawy i świadomości odpowiedzialności za swoje życie.
Engarde! Pasja, integracja, bezpieczeństwo
Warsztat Engarde! To trening z mistrzami paraolimpijskimi. Są członkami kadry narodowej w szermierce na wózkach i jednymi z najbardziej utytułowanych sportowców w tej dyscyplinie sportu. Wielokrotni medaliści Igrzysk Paraolimijskich Mistrzostw świata i Mistrzostw Europy: Grzegorz Pluta (Pekin 2008, złoty medal w Londynie 2012), Arkadiusz Jabłoński (Atlanta 1996, srebrny medal w Sydney 2000, srebrny medal, dwa srebrne i jeden brązowy medale w Atenach 2014, Radosław Stańczuk (srebrny medal w Sydney 2000, dwa srebrne medale w Atenach 2004, brązowy medal w Pekinie 2008, Londyn 2012), Stefan Makowski - dwa srebrne i jeden brązowy medal w Atenach 2004, Pekin 2008, Londyn 2012.
Gimnazjaliści poznają perspektywę człowieka, który przeżył otarcie się o dno - załamanie, bądź z powodu kalectwa, bądź z powodu zachowań ryzykownych. Opowie o tym nie ten, kto się poddał, ale człowiek odnoszący olbrzymi sukces w pokonywaniu przeciwności, który jest żywym dowodem, że można wyjść z problemów, ale i jest świadectwem, że nie warto podejmować działań ryzykownych. Życie z kalectwem jest trudniejsze niż normalne. Uczestnicy będą mogli usiąść na wózkach, nauczą się paru umiejętności psychospołecznych, ale i szermierczych.
Agnieszka Borowska
radna dzielnicy Białołęka, prezes stowarzyszenia Moja Białołęka
