Szukamy starych zdjęć
22 maja 2009
Kiedy przed laty po raz pierwszy zobaczyłem przedwojenne zdjęcie neogotyckiego kościółka w Płudach ze zbiorów p. Zofii Gromek, oniemiałem. Kościół co prawda stał jak dzisiaj na swoim miejscu, ale... otaczało go morze piasku. Prawdziwa pustynia.
Autor jest radnym dzielnicy Biało-łęka (Gospodarność), prezesem Fundacji AVE. |
Z kolei kilka lat później w pokoiku kościel-nego wypatrzyłem inną fotografię, w znacznie większym formacie, wykonaną tuż po wojnie. Jakie było moje zdziwienie, kiedy na dachu kościoła zobaczyłem... dachówkę. Okazało się, że znajdująca się tam blacha, została położona dopiero w latach 60-tych XX wieku w związku z dramatycznym wydarzeniem dla lokalnej społeczności. Otóż podczas jednej majowej nocy z soboty na niedzielę tuż przed pierwszą komu-nią nad Białołęką przeszła ogromna burza. Piorun uderzył w wieżyczkę kościółka i zniszczył część dachu. Uroczystość przebiegała więc w częściowo zalanym wodą kościele i dość osobliwej atmosferze.
Stare zdjęcia nie tylko pokazują dawny świat. Kiedy pisałem o "Sierpniowym dramacie Płud" z 1944 roku p. Jolanta Wiśniewska przekazała mi legitymacyjne przedwojenne zdjęcia zamordowanych wówczas Marii i Teresy Wilmanowicz. Frag-ment stempla na jednej z fotografii doprowadził mnie na trop miejsca pochodzenia dziewcząt i do osób, które znacząco wzbogaciły badania. A poza tym dzięki starym fotografiom wytwarza się szczególny emocjonalny związek między ludźmi, miejsca-mi, tym co dawne i tym co współczesne.
Fundacja Ave w tym roku planuje uruchomienie internetowego Muzeum Białołęki. Choć muzeum to słowo nieco na wyrost, wskazuje, że chcemy nawią-zać do idei, wyrażającej oczekiwania mieszkańców naszej dzielnicy i żywe zainteresowanie przeszłością.
Innymi słowy w pierwszym etapie zamierzamy raczej stworzyć przestrzeń dla prezentacji różnych materiałów, dotyczących przeszłości dzielnicy, które wciąż będą rozwijane, ubogacane i poszerzane. Nie powstanie zatem zamknięta jednorazowa prezentac-ja. Efekty kolejnych badań i opracowań, realizowa-nych przez zawodowych historyków, uczelnie, pasjo-natów czy organizacje pozarządowe - znajdą swoje miejsce w internetowej przestrzeni i będą czyniły ją żywą i dynamiczną.
Jednym z działów internetowego muzeum mają być fotografie dawnej Białołęki ze zbiorów mieszkań-ców. Dlatego rozpoczynamy akcję zbierania zdjęć Białołęki, której nie ma... Inte-resuje nas wszystko, co udało się uwiecznić zarówno w okresie przedwojennym, jak i w dobie PRL: budynki, przestrzenie, ludzie, uroczystości rodzinne, wydarzenia patriotyczne, pogrzeby, śluby... Atutem naszego muzeum jest to, że wszystkie zdjęcia i pamiątki pozostaną u właścicieli. Wypożyczymy je, zeskakujemy i oddamy w nienaruszonym stanie. Co więcej, nie trzeba fatygować się do nas, aby przeka-zać zdjęcia. Wystarczy telefon, a wolontariusz Fundacji Ave odbierze od Państwa, a następnie odwiezie materiały.
Osoby, które chciałyby wypożyczyć stare zdjęcia Białołęki, proszone są o kontakt z Fundacją Ave, ul. Ceramiczna 29/1, 03-126 Warszawa, 0600-495-790, 022 402-25-51, avetki@wp.pl, aveciarz@gmail.com.
Bartłomiej Włodkowski
avetki@wp.pl