Pacjenci nie ucierpią?

A co oznacza dla pacjentów? Jak zapewniają zgodnie Agnieszka Jeziorska, rzecz-niczka Szpitala Bródnowskiego i Marta Milewska, rzeczniczka Urzędu Marszałkow-skiego Województwa Mazowieckiego, pacjenci w związku z przekształceniami nie odczują dyskomfortu.

Decyzja sejmiku

W lipcu br. sejmik województwa mazowieckiego zdecydował, że trzy warszawskie szpitale, w tym Wojewódzki Szpital Bródnowski (oprócz niego - Specjalistyczne Centrum Rehabilitacji im. M. Weissa Stocer w Konstancinie i Wojewódzkie Centrum Stomatologii) zostaną przekształcone w spółki. Rada Warszawy we wrześniu przy-jęła uchwałę, która pozwala na takie przekształcenie Szpitala Bródnowskiego, więc potwierdza decyzję sejmiku.

Szpital ma zostać zrestrukturyzowany i przekształcony w przyszłym roku. To element programu rządowego, który zakłada pomoc finansową dla samorządów, które zdecydują się na przekształcenie szpitali.

Planowano, że wybrane placówki, dla których organem założycielskim jest marszałek województwa mazowieckiego, zostaną zlikwidowane, a w ich miejsce powstaną nowe spółki, które jako przekształcone placówki niepubliczne rozpoczną działalność od 1 stycznia 2010 r. Tego terminu nie da się dotrzymać. Radni sejmiku mazowieckiego nad uchwałą likwidacyjną mieli głosować na początku września, ale protesty związkowców sprawiły, że zrobią to najwcześniej w listopadzie. Termin ten potwierdza Marta Milewska. Rzeczniczka wyjaśnia także powody decyzji o prze-kształceniu szpitala i dementuje pogłoski o prywatyzacji.

- Nie mamy do czynienia z prywatyzacją - podkreśla. - Samorząd województwa planuje przekształcenie formuły prawnej placówki. 100-procentowym właścicielem spółki będzie samorząd województwa mazowieckiego, czyli aktualny organ założy-cielski. Przekształcenie szpitala jest jedynym rozwiązaniem, które pozwoli szpitalo-wi na pozbycie się balastu, jakim jest rosnące zadłużenie - dzięki takiemu rozwią-zaniu mógłby je przejąć samorząd. Jest to także szansa na zreorganizowanie i upo-rządkowanie funkcjonowania placówki, racjonalizację kosztów i zbilansowanie zys-ków i strat - zatem poprawę kondycji finansowej placówki.

Jak informuje Marta Milewska, zanim przeniesie się działalność ZOZ-u do no-wego podmiotu, czyli spółki, należy tę spółkę stworzyć, a to proces wymagający czasu. Aktualnie odbywa się powoływanie spółki. Równolegle opiniowany jest pro-jekt uchwały dotyczącej likwidacji ZOZ-u.

- Zarejestrowanie spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym wymaga powołania zarządu - wyjaśnia rzeczniczka. - We wszystkich spółkach (w tym w Szpitalu Bród-nowskim - przyp. redakcji) będą jednoosobowe zarządy. Prezesami zostaną aktual-ni dyrektorzy szpitali lub ich zastępcy. To oni, znając najlepiej organizację placów-ki, przygotowują ją do przekształcenia.

Ostateczną decyzję, co i jak dalej, podejmą radni województwa. Sejmik zajmie się tą sprawą najwcześniej w listopadzie br. W tej chwili - jak podkreśla pani rzecz-nik - jest jednak za wcześnie, by mówić o dacie rozpoczęcia działalności przez spół-kę.

Poradnie zostaną

- Pacjenci nie odczują żadnych zmian, bo taka jest wola urzędu marszałkowskiego, właściciela - z naciskiem powtarza Agnieszka Jeziorska, rzeczniczka Szpitala Bród-nowskiego. - Nie mamy zamiaru czegokolwiek likwidować, żadnej poradni przyszpi-talnej, czego pacjenci najbardziej się obawiają. Będzie tak jak dawniej, bo przecież po zakończeniu leczenia szpitalnego chorzy potrzebują konsultacji w poradniach. Poradnie będą miały podpisane kontrakty z NFZ.

Tymczasem uchwała sejmiku zbiegła się z decyzją pełnomocnika wojewody ds. medycznych w sprawie kierowania pacjentów "karetkowych" z powiatu legionow-skiego do szpitala w Nowym Dworze Mazowieckim. Dotychczas karetki przywoziły ich na Bródno. W Legionowie zawrzało, gdy tamtejsza prasa ujawniła, że praw-dopodobnie chodzi o poprawienie wyników ekonomicznych Szpitala Bródnowskiego, ponieważ oddziały ratunkowe generują największe straty. Rada miasta Legionowo podjęła nawet uchwałę sprzeciwiającą się przekształcaniu Szpitala Bródnowskiego. Dyrektor szpitala w Nowym Dworze zagroził, że jeśli decyzja pełnomocnika nie zostanie odwołana przez wojewodę, jego szpital nie podpisze w przyszłym roku umowy z NFZ na ratownictwo medyczne. Na razie pomogła mediacja starosty le-gionowskiego Jana Grabca. Trudne przypadki jeżdżą na Bródno, pozostałe do No-wego Dworu.

Szpital Bródnowski co prawda dementuje pogłoski, że odsyła pacjentów legio-nowskich, ale nieoficjalnie wiadomo, że się przed nimi broni. Ma ich wystarczająco dużo z najbliższej okolicy. Na zielonej Białołęce (na północ od Trasy Toruńskiej) wyrosło ostatnio zupełnie nowe miasto, które musi obsłużyć szpital zbudowany w zupełnie innej rzeczywistości - w 1981 roku.

Po co przekształcenie?

Samorząd przejmuje długi szpitala. Spółka zaczyna od zera. Oznacza to, że co za-robi, może inwestować w aparaturę albo remonty. Jeśli jednak zarząd okaże się nieudolny, szpital ponownie się zadłuży i - w przeciwieństwie do publicznej placówki - może upaść. Likwidator spłaci wierzycieli z tego, co zostało. To jednak ostatecz-ność, bo likwidacja szpitala nie jest dobra z punktu widzenia polityki. Musi też na nią zgodzić się sejmik, który raczej spłaci długi niż pozwoli zamknąć szpital.

Niektórym spodoba się to, że szpitale-spółki, w przeciwieństwie do publicznych placówek, mogą brać pieniądze od pacjenta. W związku z tym zamiast czekać pół roku na operację finansowaną przez NFZ, można zapłacić i mieć ją od razu. Spółka musi zarabiać, zatem prezes może mieć pomysł, by na przynoszącym dochód od-dziale wstawić 20 czy 30 łóżek dla pacjentów prywatnych i pięć dla ubezpieczonych. Wtedy na zabieg finansowany przez NFZ chory czekałby o wiele dłużej.

Wątpliwości jest wiele, tym bardziej że aby uzdrowić finanse szpitali (nie tylko Bródnowskiego) nie trzeba przekształcać ich w spółkę prawa handlowego. Można to - zgodnie z istniejącymi przepisami - zrobić w ramach ZOZ-ów. I wielu dyrektorów szpitali w Polsce zdecydowało się na takie rozwiązanie. Wymaga ono jednak od dy-rekcji i publicznego organu założycielskiego ogromnej determinacji. A tej w więk-szości szpitali i u właścicieli brakuje. Czy to się zmieni, gdy powstanie spółka prawa handlowego?

"Puls Medycyny" przytacza opinię Wojciecha Misiąga z Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, gdzie powstał raport "Zarządzanie środkami publicznymi w polskich szpitalach. Zadłużenie i restrukturyzacja". Jego zdaniem, kluczem do po-wodzenia restrukturyzacji szpitali są: racjonalizacja zatrudnienia i zwiększenie udziału pracowników kontraktowych. Ważne jest również współdziałanie szpitala z organem założycielskim np. przy negocjowaniu przełożenia długów czy rozłożenia spłat. Ponadto często się sprawdza zastąpienie lekarza na stanowisku dyrektora ekonomistą.

Jak przebiegną zmiany w Wojewódzkim Szpitalu Bródnowskim? Na razie czeka-my na ostateczną decyzję sejmiku województwa.

Sposób na oddłużenie

Przekształcenie ma być sposobem na oddłużenie placówki, bo weźmie ona udział w adresowanym do samorządów tzw. planie B. W jego ramach na pomoc można li-czyć, jeśli powstanie plan restrukturyzacji szpitala, biznesplan oraz propozycja spłaty zobowiązań, powołana zostanie spółka prawa handlowego, a samorząd uzys-ka pozytywną ocenę NFZ, Banku Gospodarstwa Krajowego oraz akceptację woje-wody. Każda jednostka samorządu terytorialnego, która weźmie udział w progra-mie, uzyska rządowe wsparcie.

Jolanta Zientek-Varga