Kobiety z WAT. "Zero taryfy ulgowej"

Równouprawnienie na najlepszej wojskowej uczelni w kraju nie ma długiej historii. Kiedy w 1951 r. WAT rozpoczynała działalność, ze zrozumiałych względów profil Akademii opierał się na wzorcach radzieckich akademii wojskowych. Pierwszy rok funkcjonowania uczelni był pierwszym rokiem studiów 631 podchorążych w dwunastu specjalnościach. Oczywiście - nie było wśród nich kobiet.

Akademia została przekształcona w uczelnię wojskowo-cywilną dopiero na przełomie tysiącleci, co zapoczątkowało falę zmian - pół wieku po rozpoczęciu działalności otworzyła swoje podwoje dla kobiet. W 1999 roku 60 kandydatek ubiegało się o miejsce na uczelni. Na pierwszy rok, po raz pierwszy w historii Akademii, przyjęto czternaście dziewcząt.

Rzeczniczka prasowa WAT Grażyna Palczak doskonale pamięta tamten szczególny czas. - Dziennikarze nie odstępowali dziewczyn ani na krok. Dzisiaj na szczęście nikt już nie zadaje pytań o długość spódnicy, o obcasy w butach, kostiumy na basen, długość włosów, możliwość noszenia kolczyków, makijaż - opowiada. - Na pewno męska część studentów-podchorążych WAT musiała "przywyknąć", że są wśród nich kobiety-żołnierze. Musieliśmy też zadbać o całą logistykę, czyli mundury, buty, akademiki. Niektóre dziewczęta były "gwiazdami" na okładkach pism. A na co dzień zwykłymi żołnierzami, wykonującymi rozkazy, uczącymi się wojskowej musztry, biegającymi rano na porannej zaprawie, ćwiczącymi na poligonie w maskach gazowych, z często ubrudzonymi błotem twarzami po zajęciach taktycznych. Zero taryfy ulgowej. Ale przede wszystkim, tak jak i obecne, były niezwykle ambitne i wytrwałe w dążeniu do opanowania żołnierskiego rzemiosła. Ich celem było zostać absolwentką Wojskowej Akademii Technicznej w stopniu oficerskim i tym samym rozpocząć karierę w zawodowej służbie wojskowej - mówi Palczak.

Według rzeczniczki, kobiety bardzo dobrze sprawdzają się w służbie wojskowej, dlatego władze uczelni cieszy fakt, że liczba kandydatek na studia wciąż rośnie. - W 2016 roku na studiach wojskowych mamy 146 kobiet. Absolwentki uczelni zasilają szeregi wojska w agendach NATO. Wiele, kontynuując służbę, rozwija się naukowo a także prowadzi zajęcia dydaktyczne - dodaje Grażyna Palczak.

Odsetek kobiet w siłach zbrojnych NATO waha się od 0,5% (Polska), 17% (Węgry) do 20% (Łotwa). W Stanach Zjednoczonych, gdzie prawie wszystkie stanowiska w wojsku są otwarte dla kobiet od 1993 roku, obecnie ponad 40 kobiet otrzymało stopień generała lub admirała. Być może niebawem po stopnie generalskie sięgną także absolwentki WAT.

Agata Mościcka