Żoliborski Uniwersytet Trzeciego Wieku przeciw cyfrowemu wykluczeniu seniorów
15 listopada 2023
Facebook, Messenger, Instagram, WhatsApp czy Google Maps - to aplikacje, które kojarzą się głównie z młodymi użytkownikami sieci. Okazuje się jednak, że z zasobów cyfryzacji korzystają też seniorzy, którzy pragną być na czasie ze wszelkimi nowinkami technologicznymi. Na Żoliborzu w Ogólnopolski Dzień Seniora (14 listopada) powstała największa w Polsce inicjatywa prywatnego sektora związana z cyfrową edukacją seniorów.
Badania Eurostatu z 2021 roku przeprowadzone na grupie osób w wieku 65-74 lat pokazują, że 5,54% osób w 27 krajach Unii Europejskiej nie posiada żadnych umiejętności cyfrowych. W Polsce wynik ten jest prawie dwukrotnie wyższy i wynosi 10,52%. Zaledwie 25,45% seniorów w Unii Europejskiej posiada podstawowe lub wyższe ogólne umiejętności cyfrowe, do których zalicza się: umiejętność korzystania z informacji i danych, komunikacja i współpraca, tworzenie połączeń cyfrowych, bezpieczeństwo, rozwiązywanie problemów. W Polsce ten wynik jest również znacznie niższy od średniej unijnej i wynosi raptem 9,66%. Inne dane Eurostatu wskazują, że jedynie 16,32% seniorów w Unii Europejskiej posiada umiejętności w zakresie obsługi komputera, wynik ten dla Polski również jest wstydliwy i wynosi - 6,18%.
Polscy seniorzy wykluczeni cyfrowo
- Współczesne społeczeństwo pędzi do przodu, ale niestety, ten postęp często pozostawia za sobą osoby starsze. Statystyki są nieubłagane - w Polsce, osoby powyżej 45. roku życia należą do grupy najmniej aktywnych cyfrowo w całej Unii Europejskiej, co pokazuje z jakim poziomem wykluczenia cyfrowego mamy do czynienia. Osoby starsze nie potrafią obsługiwać komputera, nie mówiąc o internecie, co prowadzi do ich stopniowej alienacji społecznej i obniżenia jakości ich życia. Musimy działać szybko, aby zapobiec dalszemu pogłębianiu się tej cyfrowej przepaści, która stanowi nową formę wykluczenia społecznego - stwierdza dr Marlena Kondrat z Uniwersytetu Warszawskiego.
Żoliborski Uniwersytet Trzeciego Wieku w walce z wykluczeniem
Dlatego właśnie, dla poprawienia tych niechlubnych statystyk, wystartowała największa inicjatywa prywatnego sektora w Polsce edukująca osoby dojrzałe w zakresie nowych technologii - Koalicja Cyfrowi Seniorzy. Wydarzenie inauguracyjne odbyło się w szczególnym momencie, bo w trakcie obchodów Ogólnopolskiego Dnia Seniora. Gospodarzem spotkania była Akademia Pożarnicza na warszawskim Żoliborzu. Wydarzenie uświetniło wystąpienie m.in. rektora, komendanta nadbrygadiera dr inż. Mariusza Feltynowskiego, burmistrza dzielnicy Pawła Michalca oraz szefowej Żoliborskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, radnej Sławomiry Pieńkowskiej. To właśnie ona jest świetnym przykładem na to, że senior nie musi być bezradny w kontakcie z nowoczesnymi technologiami. Całkiem niedawno na antenie "Dzień Dobry TVN" Sławomira Pieńkowska przyznała, że obsługę smartfonu i nowoczesnych aplikacji ma opanowaną w małym palcu. Jak to zrobiła?
- W smartfonie mam wszystko. Mogę odbierać maile, wysyłać SMS-y. Dla współczesnych seniorów, takich jak ja, jest to naprawdę w życiu bardzo potrzebne. Mój syn kończył Technikum Elektroniczne na Żoliborzu i musiał mieć komputer już w pierwszej klasie. Jak do niego podchodziłam i mówiłam: "Maciuś, pokaż mi, co ty robisz", to słyszałam: "Oj, mamo". No, ale ja mówię: "Naucz mnie czegoś" i on mi tak pokazywał szybko i mówi: "Zobacz, jakie to proste". Więc mówię: "No tak, ale pokaż mi to jeszcze raz, tylko wolniej". No i w ten sposób, krok po kroku, nauczyłam się - mówiła na antenie telewizji śniadaniowej.
Niezbędne narzędzia dla seniorów
Fundacja Digital Poland wspólnie z Visa i fundacją Polska Bezgotówkowa przekazała 4 tys. podręczników seniorom i seniorkom z Uniwersytetów Trzeciego Wieku, które mają pomóc w bezpieczny sposób włączyć seniorów w świat cyfrowych technologii. Poprzez wykłady i różnego rodzaju akcje informacyjne uświadamia się seniorów, jak np. nowoczesne urządzenia i aplikacje mogą ratować życie. I nie ma w tym żadnej przesady. Istnieją technologie, które dbają o bezpieczeństwo seniora: systemy monitorowania zdrowia, lokalizatory GPS, aplikacje i urządzenia mobilne z przyciskiem alarmowym, inteligentne urządzenia w domu, systemy teleopieki, systemy zdalnego dostępu.
Z wykładu dowiadujemy się też o sposobach wykorzystywania internetu przez osoby 60+. Najczęściej, bo w aż 65% są to kontakty ze znajomymi i rodziną, w 63% zakupy online, w 62% media społecznościowe, w 54% seniorzy przeglądają e-maile, w 51% czytają wiadomości i informacje, zaś w 36% korzystają w internetowego konta bankowego.
- Zapewnienie efektywnych narzędzi edukacyjnych, takich jak infolinie, platformy edukacyjne, bazy wiedzy, są nieodzowne dla Uniwersytetów Trzeciego Wieku, którym bardzo zależy na zwiększaniu kompetencji cyfrowych swoich słuchaczy. Wymiana doświadczeń i wiedzy pomiędzy różnymi podmiotami edukacyjnymi i technologicznymi jest kluczowa dla tworzenia spójnej i dostępnej oferty edukacyjnej dla osób starszych. Taka współpraca pozwala na tworzenie wszechstronnych programów, które umożliwiają seniorom aktywne i bezpieczne uczestnictwo w cyfrowym świecie - podkreśla Sławomira Pieńkowska. Ważną inicjatywą skierowaną do osób dojrzałych jest również infolinia o numerze 608-201-000. To tam wolontariusze udzielać będą seniorom niezbędnych informacji. Jej start zaplanowano już na 1 grudnia br.
MB