Jak się ustrzec długów spadkowych?

Po mamie został w spadku majątek o bardzo niewielkiej wartości. Czy ja, jako syn, muszę spłacać długi, które zaciągnęła przed śmiercią moja mama? Proszę mi po-wiedzieć, w jaki sposób mogę się ustrzec od płacenia długów po mamie?

Senator - adwokat radzi czytelnikom "Echa"

Spadek kojarzy się powszechnie ze wzbogaceniem. Kto dostał spadek, ten ma dodatkowy majątek - taki jest stereotyp! Jednak w życiu bywa niestety i tak, że zmarły, po którym mamy prawo do spadku miał więcej długów, niż jest wart cały pozostawiony przez niego majątek. Trzeba pamiętać, że długi to też cześć spadku np. dług wynikający z niezapłaconego czynszu za mieszkanie, niezapłaconej faktury za telefon komórkowy, niespłacony kredyt, czy długi związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W takiej sytuacji, jeżeli nie zadbamy w porę o swój interes, grozi nam, że będziemy musieli spłacać długi, które pozostawił zmarły. Długi dziedziczy się na takich samych zasadach jak pozostały majątek. Za długi spadkowe spadkobiercy odpowiadają ca-łością swojego majątku. Jednak jest możliwość unik-nięcia przykrej konieczności spłaty długów zmarłego. Jeszcze za życia osoby, po której będziemy dziedziczyć można z nią zawrzeć specjalną umowę o zrzeczenie się dziedziczenia. Umowę taką zawiera się w formie aktu notarialnego.

Jeżeli nie zawarliśmy umowy o zrzeczeniu się spadku, to po śmierci spadko-dawcy mamy dwie możliwości uniknięcia konieczności spłaty długów spadkowych. Możemy spadek odrzucić całkowicie. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem.

Możliwe jest też przyjęcie spadku z tzw. dobrodziejstwem inwentarza. W przy-padku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza za długi spadkowe będzie-my odpowiadać tylko do wysokości aktywów spadku, tzn. długi spadkowe spłacamy tylko do takiej wysokości, do jakiej mają one pokrycie w samym spadku. Jeżeli majątek jest większy niż długi, to nadwyżka przypadnie nam, a jeżeli długi prze-kraczają wartość pozostawionego majątku, to nie będziemy musieli pokrywać ich z własnego majątku. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest szczególnie wskazane w sytuacji, gdy nie wiemy, jaki majątek pozostawił zmarły i jak duże są jego długi.

Co szczególnie ważne - oświadczenie o odrzuceniu, bądź o przyjęciu (w całości lub z dobrodziejstwem inwentarza) spadku można złożyć w terminie 6 miesięcy od śmierci spadkodawcy. Jeżeli w tym terminie nie złożymy żadnego oświadczenia, to dziedziczenie odbywa się na ogólnych zasadach ustawowych, a wówczas odpo-wiadamy za wszystkie długi spadkowe całym swoim majątkiem.

Adw. Robert Smoktunowicz
Senator RP