Dawny Wawer, jakiego nie znamy. Szemrana historia Zbójnej Góry
1 lipca 2021
Gdy w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku tworzono Miejski System Informacji, z mapy Warszawy wymazano wiele ciekawych, historycznych nazw.
Jakie osiedla wchodzą w skład dzisiejszej, olbrzymiej dzielnicy Wawer? Według Miejskiego Systemu Informacji są to Anin, Falenica, Las, Marysin Wawerski, Miedzeszyn, Międzylesie, Nadwiśle, Radość, Sadul, Wawer i Zerzeń, a także Aleksandrów, włączony do Warszawy dopiero w 1992 roku.
Historycznych nazw na terenie Wawra jest jednak znacznie, znacznie więcej. Jedna z najciekawszych to Zbójna Góra, wciąż istniejąca w świadomości warszawiaków za sprawą pętli autobusowej na ulicy Podmokłej. Osiedle leży między Radością a Miedzeszynem, w pobliżu Izbickiej i południowej obwodnicy Warszawy (S2).
- Obszar na skraju Lasów Wawerskich zawdzięcza swoją nazwę wydmie parabolicznej, tzw. Górze Zbójnej, wznoszącej się na wysokość 113 m n.p.m. Na zalesionym terenie, przy Przełęczy opodal Kwitnącej Akacji, znajduje się kilka potorfowych zbiorników wodnych: Staw Rajcy, Stawy Cygańskie, Staw Wenecja - czytamy w książce "150 lat Gminy Wawer" pod red. Doroty M. Kozielskiej.
Dawne dzieje Wawra
Ze źródeł historycznych wiemy, że w XV wieku Zbójna Góra należała do kasztelana warszawskiego Jana z Radzimina, a w następnych stuleciach kolejno do rodów Opalińskich, Rozdrażewskich, Lubomirskich, Radziwiłłów i Potockich, Maltzanów i Mostowskich. Z okresu upadku Rzeczypospolitej pochodzą pierwsze wzmianki o austerii (karczmie) o nazwie Zbójna Góra. W czasach Królestwa Polskiego osada składała się również z gajówki i... jednego domu z dziesięcioma mieszkańcami.
Skąd wzięła się nazwa Zbójna Góra? Miejscowa legenda głosi, że właściciel karczmy na odludziu był swojego rodzaju czarnym charakterem: za dnia sprzedawał dania i napoje, zaś nocami... grasował po okolicznych leśnych ścieżkach w towarzystwie grupy bandytów.
Dominik Gadomski