Historia FSO w pigułce

Historia FSO

Kiedy zakończeniu uległa II wojna światowa polski rząd postanowił odbudować przemysł motoryzacyjny, który swój początek miał już w roku 1919. W lipcu 1948 roku nastąpiło rozpoczęciu budowy Fabryki Samochodów Osobowych zlokalizowanej na Żeraniu. W tym celu zostały odnowione kontakty jeszcze sprzed wojny z firmą FIAT. Tym sposobem została podpisana umowa licencyjna. W fabryce miał być produkowany FIAT 508, a w późniejszym czasie 1100. Prace budowlane zostały rozpoczęte, jednak w roku 1948 poprzez sytuację polityczną spowodowaną "zimną wojną", umowa z FIATEM została zerwana. Rząd jednak zdecydował kontynuować budowę fabryki, a nowym partnerem stało się ZSRR. O FSO przeczytasz też tutaj.

W styczniu roku 1950 została podpisana licencyjna umowa polsko-radziecka opartej na podstawie produkcji samochodu M-20 Pobieda. W umowie była zawarta gwarancja pomocy ZSRR w projektowaniu, wyposażeniu, budowie oraz pełnym uruchomieniu produkcji seryjnej. Fabryka Samochodów Osobowych postanowiła zakupić konieczną licencję od Zakładów Samochodowych zlokalizowanych w Górkach. Warto zauważyć, że auto, które miało być produkowane, nie było w pełni radziecką konstrukcją. Za jego wzór służył Ford pochodzący z roku 1927. Kiedy budowa została zakończona, FSO ogłosiła swoją zdolność wytwórczą, wynoszącą 25 tysięcy samochodów rocznie - podaje serwis motoryzacyjny czesciauto24.pl, więcej tutaj. Za oficjalne rozpoczęcie oraz dzień narodzin Fabryki Samochodów Osobowych uznaje się 6 listopada 1951 roku. Właśnie tego dnia z taśmy montażowej zjechało pierwsze auto, które zostało wyprodukowane w powojennej Polsce o nazwie Warszawa M-20. Jest to również historyczny oraz przełomowy moment dla całego przemysłu motoryzacyjnego w naszym kraju. Właśnie od tamtej chwili rozpoczęła się seryjna, przemysłowa produkcja aut osobowych w naszym kraju.

M-20 Warszawa

Ówczesne władze polski określały tamtejszą fabrykę, jako w 100% samowystarczalną. Zakładając pracę w dwuzmianowym systemie, miała ona za zadanie produkcję wszystkiego. Zaczynając od śrubek czy nakrętek, aż do głównych podzespołów oraz kompletnych pojazdów. Pierwsze samochody marki Warszawa były produkowane z części, jakie dostarczało ZSRR. Należy jednak zauważyć, że po pięciu latach od rozpoczęcia produkcji, czyli w 1956 roku, wszystkie elementy tego auto pochodziły wyłącznie z FSO.

Model M-20 był produkowany do roku 1964. Później rozpoczęto produkcję górnozaworowych Warszaw 223 oraz 224 z nadwoziem sedan, oraz modele pochodne od nich: pick-up, kombi oraz sanitarka. Od 1951 roku do 1973 powstało aż 10 różnych modeli tego samochodu. Wprowadzono w nich 4 tysiące różnorakich zmian konstrukcyjnych, a ich autorami byli wyłącznie pracownicy FSO. Zostały również wyprodukowane modele studialne takie jak Warszawa 210. Ostatnia Warszawa zjechała z taśmy produkcyjnej dnia 30 marca 1973.

REKLAMA

Syrena

Pierwszym samochodem, jaki jest uznawany za w pełni polskie auto, które powstawało w FSO, jest oczywiście Syrena. Jej prototyp, przedstawiony, jako samochód małolitrażowy był już gotowy pod koniec roku 1953. Kiedy w roku 1955 na Międzynarodowych Targach Poznańskich został ukazany model Syreny 101, wzbudził on wiele zainteresowań. W związku z tym władze postanowiły o rozpoczęciu seryjnej produkcji tego samochodu. Słowo "produkcja" było trochę nadużyciem, gdyż każdy egzemplarz tego samochodu produkowany był ręcznie. Nadwozia były ręcznie profilowane oraz spawane z użyciem palnika acetylenowego. Jednak seryjna, właściwa produkcja tego samochodu rozpoczęła się dopiero w 1961 roku, kiedy swoją pracę rozpoczęła prawdziwa taśma. Od tamtej pory możliwe było zamontowanie nawet 5 tysięcy samochodów rocznie.

Na przestrzeni lat pojawiały się kolejne modele tego samochodu. Poczynając od Syreny 102 do 105, została również opracowana wersja rolnicza nazwana R20. Całe auto przeszło w sumie ponad 800 różnych zmian modernizacyjnych. Nie zabrakło także modeli studialnych tego samochodu. W 1960 roku poznaliśmy prototyp Syreny Sport, której nadwozie były wykonane z tworzyw sztucznych. Rok 1964 to pewien przełom w motoryzacji. Właśnie wtedy została ukazana pierwsza na świecie limuzyna kombi, czyli Syrena 110. Według wielu z drobnymi poprawkami ten samochód nawet obecnie mógłby wyglądać bardzo modernistycznie. W roku 1972 produkcja Syren została przeniesiona do Bielska-Białej, a konkretniej Fabryki Samochodów Małolitrażowych.

REKLAMA

Polski Fiat

Rok 1965 to nowy etap w polskiej motoryzacji. Właśnie wtedy została podpisana umowa z Włoskim FIATEM, opiewająca na produkcji modelu 125p. Jedynie dwa lata później z taśmy zjechał pierwszy, Polski Fiat. Samochód był stale zmieniany, suma zmian konstrukcyjnych była zbliżona do kultowej Warszawy i wynosiła aż 4 tysiące. Podpisana umowa umożliwia wykorzystywanie podzespołów samochodu 125p w innych autach produkowanych w Polsce.

Polski Fiat był podstawą dla FSO do rozpoczęcia produkcji własnych modeli: sanitarki, kombi, taksówki, samochodów wycieczkowych w wersji otwartej i zamkniętej, rajdowych oraz pick-up. W roku 1977 powstała sportowa wersja Fiata 125p. Otrzymał nazwę Ogar, a jego prototyp był wyprodukowany z tworzyw sztucznych. Według profesjonalistów była to bardzo dojrzała konstrukcja inżynierów pracujących dla FSO. Niestety z powodów finansowych produkcja nie została nigdy rozpoczęta. Polski Fiat zmieniał swoją nazwę dwa razy. Raz na FSO 1500, a później na FSO 125p. Był produkowany do roku 1991, a jego ostatni egzemplarz został wyprodukowany 29 czerwca 1991 roku.

(MS)