Grzybica - sprawa rodzinna

Uwaga! Poważny problem! Statystyki alarmują: co piąty Polak choruje na grzybicę paznokci. Nie zdajemy sobie sprawy, że zmieniony wygląd paznokci to poważny problem medyczny. Grzybica jest zaraźliwa! Nie leczona atakuje całe rodziny i może prowadzić do innych chorób, na przykład na tle alergicznym.

Jeśli wiemy, że ktoś w rodzinie cierpi na grzybicę paznokci, namówmy go na wizytę i przy okazji sprawdźmy, czy nas nie dopadła. Najskuteczniej walczy się z tą chorobą, gdy w leczeniu biorą udział pary. Grzybicę stóp i paznokci wywołują grzyby właściwe tzw. dermatofity. Najbardziej ostre postacie grzybicy paznokci pochodzą z zakażeń odzwierzęcych.

Projekt Achilles

W latach 1997-98 przeprowadzono - stóp w ramach Projektu Achilles - największe ogólnoeuropejskie badanie schorzeń stóp. Uczestniczyło w nim dwadzieścia krajów, w tym Polska. Dermatolodzy przebadali około 40 tysięcy mieszkańców naszego kraju. Okazało się, że najczęstszym schorzeniem stóp Polaków jest właśnie grzybica. Grzybicę międzypalcową stwierdzono u 42 procent badanych. Oznacza to, że cierpi na nią co drugi pacjent zgłaszający się do dermatologa. Okazało się także, że co piąty Polak (21 procent) ma grzybicę paznokci.

Autorzy Projektu Achilles określili grzybicę stóp jako chorobę cywilizacyjną, między innymi jako skutek trybu życia, noszenia nawet latem ciężkich, nie przewiewnych butów.

Kto najczęściej choruje?

Na grzybicę najczęściej chorują osoby między 20 a 60 rokiem życia, częściej mężczyźni. Grzybica znacznie częściej atakuje też osoby starsze, ze względu na częstsze występowanie u nich schorzeń ogólnoustrojowych, które osłabiają organizm. U osób starszych wiek uznawany jest za czynnik sprzyjający infekcjom grzybiczym.

Najbardziej podatne na zarażenie grzybicą są osoby z zaburzeniami układu odpornościowego, układu krążenia, z zaburzeniami hormonalnymi, żołądkowo-jelitowymi, przyjmujące sterydy lub cytostatyki, chorzy na cukrzycę, osoby po przebytych poważnych schorzeniach, pacjenci z niedokrwistością, osoby otyłe.

Bardzo zakaźna

Grzybica skóry stóp, a w szczególności grzybica paznokci jest bardzo zakaźna. Można się nią zarazić poprzez kontakt z zarodnikami grzyba, które znajdują się wszędzie: w sierści zwierząt, na wykładzinach, w meblach, w glebie, w wolno stojącej wodzie oraz na skórze i błonach śluzowych innych ludzi. Rozwojowi zarodników grzybów sprzyjają ciepło, wilgoć i ciemność. Z tego powodu na zakażenie najbardziej narażone są osoby, które przebywają w ciepłych, wilgotnych i ciemnych pomieszczeniach, a także korzystają z publicznych saun, zakładowych pryszniców, odwiedzają baseny i ośrodki sportowe, pracownicy kopalń, hut, pralni oraz murarze, policjanci i żołnierze, czyli wszyscy, którzy w pracy lub podczas uprawiania wybranej dyscypliny sportowej silnie się pocą, mają kontakt z wolno stojącą wodą (np. korzystają z ogólnodostępnego prysznica), jak również te, które chodzą boso po dywanach hotelowych, noszą ciężkie sznurowane, opinające kostkę buty.

Grzybicą można się też zarazić od kogoś, kto jest już zarażony, na przykład w sklepie obuwniczym, przymierzając obuwie po takiej osobie, a nawet we własnym domu, gdy ktoś z domowników cierpi na tę chorobę i korzysta z tej samej wanny, ręczników.

Masowe zachorowania w dużych zbiorowiskach ludzkich (w wojsku czy u sportowców) wiążą się z dużą zakaźnością chorób grzybiczych i ich przewlekłym przebiegiem. Dla zakażeń grzybiczych sportowców powstał nawet termin: noga sportowca (athletes foot).

Do tematu wrócimy. W kolejnym odcinku: Czy grzybica to skutek braku higieny? Jak chronić się przed grzybicą?

lek. med. Dorota Bystrzanowska