Czy znasz największy zabytek Wawra?

Parafia Wniebowzięcia NMP w Zerzniu liczy sobie już 600 lat, ale sam kościół jest rekonstrukcją, wykonaną po II wojnie światowej. Koty mają podobno po siedem żyć. Podobne w tym względzie do kotów są warszawskie zabytki: wielokrotnie przebudowywane, niszczone, odbudowywane, palone, restaurowane i rewitalizowane.

Pierwszy kościół przy dzisiejszym Trakcie Lubelskim powstał pod koniec średniowiecza i był zbudowany z drewna. Drewno ma niestety tę przypadłość, że łatwo się pali. Tak też wiekowa świątynia spłonęła w czasach króla Augusta Mocnego.

Drugi kościół powstał pod koniec XIX wieku, w czasach, gdy Polacy - pozostający pod władzą zaborców - poszukiwali w architekturze swojego stylu narodowego, za który wielu artystów uznało neogotyk (co ciekawe: na dokładnie taki sam pomysł wpadli wówczas Niemcy). Stało się widoczne również w Zerzniu, gdzie wzniesiono wielki, ceglany kościół z wieżą górującą nad okolicznymi wsiami. Tym razem świątynia przetrwała i ogień, i bolszewików, ale nie oparła się nazistom. Legła w gruzach dopiero w 1944 roku.

Trzeci kościół wygląda identycznie jak drugi. Budowano go przez ponad ćwierćwiecze; ostatnie prace wykończeniowe wykonywano w 1976 r. Dziś to zdecydowanie jeden z najpiękniejszych kościołów prawobrzeżnej Warszawy, mogący konkurować z praską katedrą. Osiem lat temu celebrowano w niej 600-lecie parafii.

Dominik Gadomski
historyk, redaktor portalu tustolica.pl