Bemowo, Boernerowo, Babice - jedno i to samo?

Gdyby nie polityka, zachodnia dzielnica Warszawy nazywałaby się dziś... "Babice".

REKLAMA

Najstarszym świadectwem istnienia wsi o tej nazwie jest pochodzący z 1313 roku dokument, w którym jednym ze świadków jest "Piotr z Babic". Przez wieki Babice, znane dziś jako "Stare", były najważniejszym ośrodkiem na zachodnich przedmieściach dzisiejszej Warszawy. Jako siedziba parafii, a później także gminy, zawsze były wyróżniane na mapach z XVIII i XIX wieku. Dopiero w latach 30. ubiegłego wieku na zachodnim skraju powstało miasto-ogród, nazywane oryginalnie Osiedlem Łączności.

REKLAMA

Babice na Boernerowie

Na mapie Warszawy i okolic wydanej przez Wojskowy Instytut Geograficzny w 1934 wieś Babice ma już szacowny przydomek "Stare". Oznaczono na niej także Nowe Babice i... Osiedle Łączności Babice. Kiedy pod lasem przy dzisiejszej ulicy Kaliskiego budowano pierwsze domy, średniowieczna nazwa była jedyną, jaką - choćby w przybliżeniu - dało się określić te tereny. Tak było również świeżo po II wojnie światowej, gdy wybudowano lotnisko, nazwane oczywiście "Warszawa-Babice".

Bardzo ciekawie prezentuje mapa PPWK z roku 1958. Nazwą nadrzędną, określającą dzielnicę po znacznym rozszerzeniu granic Warszawy, jest oczywiście "Wola" (pamiątką po tym jest np. Hala Wola). Na terenie dzisiejszej dzielnicy Bemowo zaznaczono Chrzanów, Groty, Karolin i... "Babice (Bemowo)", przy czym nazwa ta została umieszczona na północ od Grotowskiej. Innymi słowy: Boernerowo zostało podpisane jako Babice, zwane też Bemowem. Ten pozorny bałagan wynikał z równoległego funkcjonowania trzech nazw: średniowiecznej oraz dwóch "politycznych" - "piłsudczykowskiej" (upamiętniającej ministra Ignacego Boernera) i nowej, promowanej przez komunistów. Na mapach z lat 60. pozostała już tylko ta ostatnia - Bemowo - choć dopóki nie powstały bloki, konsekwentnie podpisywano nią przedwojenne osiedle domów jednorodzinnych.

REKLAMA

Bloki wszystko zmieniły

Budowa bloków sprawiła, że środek ciężkości Bemowa zaczął przesuwać się w kierunku dzisiejszej Powstańców Śląskich. Na mapie PPWK z 1980 roku nazwę osiedla umieszczono dyplomatycznie przy Radiowej, pomiędzy przedwojennymi domami a powstającym blokowiskiem.

Gdy upadł komunizm, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki nazwy używane na planach dostosowały się do używanych przez mieszkańców: teraz przy Kaliskiego już zawsze było Boernerowo, zaś przy Powstańców Śląskich - Bemowo. Starsza nazwa dla starszej zabudowy, nowsza - dla nowszej. Dość oczywisty podział zaczął zacierać się już kilka lat później.

REKLAMA

Bemowo górą?

Gdy w 1994 roku Warszawę na nowo podzielono na dzielnice, położoną najbardziej na zachód nazwano - tak jak osiedle - Bemowem. W ten sposób nazwa zaczęła sięgać tam, gdzie jeszcze niedawno nie miało prawa jej być: w okolice Człuchowskiej, a nawet Połczyńskiej. Od kilkunastu lat "Bemowo" coraz szybciej wypiera "Jelonki", nie wspominając nawet o "Chrzanowie".

Dominik Gadomski

historyk, redaktor portalu tustolica.pl

Poleć
Polub Tu Bemowo
Udostępnij

« nowsze starsze »5 czerwca 2017

Konto bankowe dla młodych - co powinno zapewniać swoim użytkownikom?

Jak przenieść numer telefonu do innego operatora?

Komentarze na forum (13)

Bemowo to tak naprawdę nazwa historyczna żadna....
Fort Bema przemianowany z oryginalnej nazwy fort Parysów, może gen. Bem tamtędy kiedyś przejeżdżał?
Sowiński w okopach Woli, reduta Ordona (choć nikt nie potrafi na 100 % wskazać miejsca reduty) związane są z konkretnymi lokalizacjami i postaciami, podobnie Powązki właściwie Mostki, Koło czy Wola związane z lokalizacjami wsi czy folwarków ale Bemowo?
Znowu komuchy namieszały....

Kto właściwie używa nazwy Bemowo? Tylko urzędnicy i osoby z niewielkim stażem w charakterze warszawiaka. Wychowałam się na Boernerowie, od 43 lat mieszkam na Jelonkach, czasami bywam u znajomych na Górcach. I pomyśleć, że wszystkie te dobrze mi znane zakątki wielkiej Warszawy, wepchnięto w pewnym czasie w ramy jakiegoś administracyjnego potworka z własnym herbem i o nazwie niewiadomego pochodzenia. Do dzisiaj nie uważam, żebym mieszkała na Bemowie. Chyba dlatego w mało błyskotliwy sposób przypomina mi o tym urząd nowej dzielnicy Bemowo, zaskakując mnie nieprzerwanie od ćwierćwiecza co i raz kolejnymi porcjami kretynizmów.

Zabawne, że z Bemowa przeprowadziłem się akurat do Starych Babic. Nie oszukujmy się jednak, ekspansja Warszawy nie jest nieuchronna i niedługo nie będzie tematu, czy Bemowo to Babice, tylko jak rozległy kawałek terenu obowiązuje ta druga nazwa.

#Emerytka Ja używam tej nazwy. 35 lat mieszkam na Bemowie IV. Dla mnie Boernerowo to Boernerowo, Jelonki to Jelonki, Groty to Groty, Górce to.... itd. Nie przeszkadza mi, ze stworzono takiego "administracyjnego potworka" o nazwie Bemowo.

Nazwa Bemowo na mapach Warszawy pojawia się dopiero w 1970r. Przedtem była w tym miejscu nazwa Babice (Bemowo). Babice oczywiście ze względu na lotnisko Babice.
Natomiast nieopodal obowiązywały nazwy nawet za komuny: Parysów, Koło, Jelonki, Górce, Wola, Groty nawet Chrzanów, Boernerowo oczywiście nie.
Dziadek jadąc obecną Radiową mawiał, że jedzie na Koło lub Powązki w celu handlu gołębiami na przykład, ale nigdy nie powiedział że jedzie na Bemowo .

Po wybudowaniu S8 to najlepiej Bemowo zlikwidować jako dzielnicę - Boernerowo i osiedle Bemowo dołączyć do Bielan , a Jelonki Chrzanów i Mory do Woli.
Nie mam pomysłu co z Grotami - może referendum ?
Pewnie się opowiedzą za Babicami...

#grotolaz napisał(a) 08.06.2017 14:28

Po wybudowaniu S8 to najlepiej Bemowo zlikwidować jako dzielnicę - Boernerowo i osiedle Bemowo dołączyć do Bielan , a Jelonki Chrzanów i Mory do Woli.
Nie mam pomysłu co z Grotami - może referendum ?
Pewnie się opowiedzą za Babicami...

Rozsądnie. Podzielam zdanie. Pozdrawiam.

Jakie to ma znaczenie? I tak kiedyś staniemy się częścią wielkiej aglomeracji zwanej Sasinowem.

Zgadzam się z #MicRa, od 24 lat mieszkam na bemowie IV i tak wlasnie mówię, choć najczęściej używam skrótu Bemo :)

Teraz to jest słojowo, kuffa słój na słoju, cały park zasrali. Cały weekend tabuny słoi pędzą do parku, tłuste jessiki i alanki wpierdziejają lodziki i rureczki z syfiastych bud, a potem tata słój wysadza 500+ pod drzewkiem. Smród, smród, po 18 tej słoje wracają do swoich gett na chsianuff.

REKLAMA

Jelonki są pod okupacją Bemowa od lat 90` . Tu zawsze była Wola i zawsze tu będzie Wola.

Ja jestem słoikiem, od niedawna w Warszawie, dla mnie dzielnica to Bemowo ale znam podział wewnętrzny czyli wiem, gdzie są Jelonki, Chrzanów, Boernerowo.
Bawią mnie wpisy wielkich warszawiaków, którzy tak się chwalą, że mieszkają 30 lat czy 50 czyli tak na prawdę są potomkami robotników odbudowujących Warszawę czyli jakby nie patrzeć zasiedziałymi słojami.
Prawdziwych mieszkańców Warszawy po II Wojnie zostało niewielu.

więcej na forum


		Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych (tj. adresu IP, który zapisze się automatycznie) przez Echo Media Plus sp. z o.o. z siedzibą w Legionowie, ul. Wspólna 3. Niniejsza zgoda jest warunkiem koniecznym do skomentowania artykułu i/lub opublikowania posta na forum portalu tustolica.pl zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE. Dane osobowe są przetwarzane w sposób zapewniający ich bezpieczeństwo i poufność. Z Inspektorem Ochrony Danych można kontaktować się mailowo pod adresem poczty elektronicznej: rodo@gazetaecho.pl. Dane osobowe są przetwarzane wyłącznie w zakresie celu ich podania, tj. skomentowania artykułu i/lub opublikowania posta na forum portalu tustolica.pl. W tym wypadku nie jest możliwe wycofanie zgody na przetwarzanie danych osobowych w postaci adresu IP. Mają Państwo prawo wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w zakresie naruszenia prawa do ochrony danych osobowych lub innych praw przyznanych na mocy RODO.