REKLAMA

Białołęka

historia »

 

Najpierw ocet, potem leki. 195 lat Polfy Tarchomin

  15 września 2021

alt='Najpierw ocet, potem leki. 195 lat Polfy Tarchomin'
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Ludwik Spiess i Syn, a następnie Polfa Tarchomin - bez zakładów działających na dzisiejszej Białołęce historia polskiego przemysłu wyglądałaby zupełnie inaczej.

REKLAMA

Ludwik Julian Spiess miał 73 lata, kiedy cały dorobek jego życia legł w gruzach. Jeszcze w roku 1939 był właścicielem największej polskiej firmy farmaceutycznej. Udało mu się przetrwać II wojnę światową, podczas której produkcja leków w podwarszawskim Tarchominie - choć w ograniczonym stopniu - trwała nadal, zaś sam Spiess wiele ryzykował, zatrudniając na podstawie "lewych" papierów osoby poszukiwane przez Gestapo. W roku 1945 fabryka leżała w gruzach, a niedawny potentat zamiast orderu odebrał od nowych, stalinowskich władz informację o odebraniu mu majątku. Spiess wyjechał na zawsze: najpierw do Gdyni, potem do Krakowa. Przeżył Stalina i Bieruta, ale fabryki już nie odzyskał.

Na początku był ocet

Historia przemysłu w miejscu dzisiejszej Polfy Tarchomin rozpoczyna się w roku 1826. W Królestwie Polskim kwitły wówczas górnictwo, metalurgia i włókiennictwo. Kwitła także produkcja chemiczna, o czym doskonale wiedział Ludwik Hirschmann, poszukujący dobrego miejsca do budowy fabryki octu.

Znalazł je w Tarchominie. Po dobiciu targu z właścicielem tych ziem, ministrem Tadeuszem Mostowskim, potrzebował na budowę zakładu zaledwie trzech miesięcy. Zaraz potem pojawiła się oferta dzierżawy, na którą Hirschmann się zgodził i fabrykę przejął bogaty aptekarz Heinrich Spiess. Produkcja octu przyniosła rodzinie spory majątek, który jeszcze powiększył utalentowany syn Heinricha, Ludwik.

Gdy ojciec zmarł, 40-letni Ludwik Spiess wykupił fabrykę w Tarchominie i przeniósł tam swój własny biznes: produkcję nawozów sztucznych. Z czasem zaczęto wytwarzać także farby i leki oraz destylować rtęć i spirytus. Wkrótce tarchomińska fabryka stała się prawdziwym gigantem, zdobywającym certyfikaty jakości w całej Europie. W wieku 66 lat Ludwik przeszedł na emeryturę, zostawiając prowadzenie biznesu synowi Stefanowi, który z kolei przekazał majątek znanemu nam już Ludwikowi Julianowi Spiessowi.

Na początku XX wieku Spiess sprzedał część fabryki produkującej nawozy i skupił się na lekach. Nowoczesne laboratoria, odkrycia i patenty były finansowane z przynoszącej nadal duże dochody produkcji octu. Tuż przed wybuchem II wojny światowej zakład zatrudniał ok. 300 pracowników, chemików, lekarzy i farmaceutów oraz wydawał własne czasopisma medyczne. Gdyby nie wojna, marka Spiess byłaby dziś pewnie rozpoznawalna na całym świecie.

Wstąp do księgarni

Udało się przetrwać

Zniszczona podczas nadejścia Armii Czerwonej fabryka i pozbawiony majątku Spiess na "emigracji" w Gdyni - koniec wojny przyniósł Tarchominowi nową rzeczywistość. W odbudowie przemysłu pomogła UNRRA - stworzona przez światowe mocarstwa organizacja międzynarodowa, mająca pomóc krajom zniszczonym przez wojnę. Wyposażenie fabryki przyjechało w skrzyniach z darami, a w ciągu kilku lat udało się rozpocząć produkcję penicyliny, a następnie insuliny. Zakład na Tarchominie - przyłączonym w latach pięćdziesiątych do Warszawy - znowu zaczął się rozwijać, tym razem stawiając na antybiotyki.

W odróżnieniu od wielu warszawskich fabryk epoki PRL, Polfa przetrwała upadek komunizmu. Oferta leków była tak dobra i szeroka, że zakład utrzymał się na rynku i wciąż pozostaje w czołówce polskich firm farmaceutycznych. W czerwcu uroczyście wmurowano kamień węgielny pod Centrum Rozwoju i Produkcji Leków Onkologicznych. Budowa potrwa do 2023 roku i będzie kosztować ponad 400 mln zł.

Dominik Gadomski

 

REKLAMA

Komentarze (1)

 Dziś rosół na obiad

16.09.2021 10:34

Ciekawe czy spadkobiercy Ludwika Spiess'a starali się o odzyskanie zakładu w latach 90'tych?
Ktoś coś wie na ten temat?
więcej na forum

LINKI SPONSOROWANE

REKLAMA

Zapraszamy na zakupy

REKLAMA

Najnowsze informacje na TuBiałołęka

REKLAMA

REKLAMA

REKLAMA

REKLAMA

Najchętniej czytane na TuBiałołęka

Misz@masz

Artykuły sponsorowane

REKLAMA

REKLAMA

Kup bilet

Znajdź swoje wakacje

Powyższe treści pochodzą z serwisu Wakacje.pl.

Polecamy w naszym pasażu

Wstąp do księgarni

REKLAMA

REKLAMA

AMBRA - Twoje Perfumy
AMBRA - Twoje Perfumy

REKLAMA

REKLAMA