Odszkodowanie za zalania?

Poszkodowani przez powódź, niezależnie od tego czy posiadają wykupione ubezpieczenie od ognia i zdarzeń losowych, mogą dochodzić odszkodowania od Skarbu Państwa lub gminy za szkodę spowodowaną przez powódź - z tytułu nienależytego wykonywania władzy publicznej (art. 417 § 1 Kodeksu Cywilnego).

Zarzuty w stosunku do jednostek takich jak wojewoda, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych, powiat czy gmina, można podzielić na dwie grupy. Pierwsza odnosi się do zaniedbań inżynieryjno- technicznych, np. niewybudowanie wałów w miejscach tzw. zalewowych, brak konserwacji zabezpieczeń przeciwpowodziowych, brak modernizacji śluz i przepustów wałów melioracyjnych, źle utrzymywane i zbyt niskie wały, zarośnięte międzywala etc. Druga grupa zarzutów może dotyczyć niewłaściwego przeprowadzenia - w ocenie poszkodowanych - akcji ewakuacyjnej i ratunkowej, tj. zbyt późnego ogłoszenia alarmu, zbyt późnego wezwania wojska na ratunek i innych zaniedbań.

Istnieje jeszcze jeden rodzaj roszczenia odszkodowawczego za szkodę w postaci zalania domu. Chodzi o roszczenie do organu, który wydał decyzję o pozwoleniu na budowę domu na terenach powodziowych czy do organu, który nie uwzględnił w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego danego terenu jako zalewowego bądź jako obszaru zagrożonego powodzią. Należy jednak mieć na uwadze, że ten rodzaj roszczenia jest znacznie bardziej skomplikowany od wymienionych wyżej, a to ze względu na trudność wykazania bezprawności i winy w działaniu organów władzy publicznej.

Trzeba podkreślić, że przedstawione powyżej możliwości skierowania roszczeń do ww. podmiotów oparte jest na zasadzie winy, co oznacza, że poszkodowany zobowiązany jest do wykazania tejże winy po stronie wskazanego podmiotu. Powodzianin ma bowiem obowiązek wykazania wszystkich przesłanek odpowiedzialności przewidzianej przez kodeks cywilny, tj. fakt wystąpienia szkody, jej wysokość, bezprawność działania, konkretny organ władzy oraz związek przyczynowy pomiędzy działaniem sprawcy a powstaniem szkody. Musi także wykazać, że wskazane podmioty mogły zapobiec skutkom powodzi poprzez udowodnienie dopuszczenia się przez organy władzy publicznej czy samorządowej zaniedbań lub wprost zawinionego działania.

dr Michał Kuliński
Autor jest adwokatem w Kancelarii Battara Bartoszek Kuliński BBK Tel. 22 690-68-68