Jeden z najgroźniejszych nowotworów. Zaczyna atakować nową grupę ludzi. Lekarz mówi, co się dzieje
Rak płuca to jeden z najbardziej zabójczych nowotworów, który coraz częściej diagnozowany jest u osób młodych, niepalących, a w szczególności u kobiet. Choć przez lata choroba ta była kojarzona głównie z paleniem papierosów, obecnie obserwuje się niepokojący wzrost liczby przypadków wśród osób, które nigdy nie miały styczności z tytoniem. Skąd bierze się ten trend? Odpowiedzi szuka m.in. prof. Jacek Jassem, wybitny polski onkolog, który w rozmowie z Medonetem wskazuje najczęstsze przyczyny tego zjawiska.
REKLAMA
Młoda, niepaląca i z rakiem płuca w czwartym stadium. Poruszająca historia Becci Smith
Becci Smith miała zaledwie 29 lat, gdy usłyszała druzgocącą diagnozę: rak płuca w czwartym stadium, z przerzutami do kręgosłupa i mózgu. Jej historia, opisana przez brytyjski "The Guardian", pokazuje, jak zdradliwa może być ta choroba, szczególnie u osób młodych i niepalących.
Wszystko zaczęło się od uporczywego bólu pleców, który pojawił się pod koniec 2019 roku. Początkowo lekarze podejrzewali naderwanie mięśnia lub wypadnięty dysk. Jednak w marcu 2020 roku, po serii badań, Becci usłyszała diagnozę, która zmieniła jej życie. "Lekarze powiedzieli moim rodzicom, że zostały mi około dwa tygodnie życia" - wspomina kobieta.
Ku zaskoczeniu wszystkich, szczegółowe badania wykazały, że Becci kwalifikuje się do leczenia ukierunkowanego. Dzięki nowoczesnym metodom terapii kobieta dziś cieszy się życiem, choć jej przypadek pozostaje symbolem alarmującego trendu: raka płuca coraz częściej diagnozuje się u młodych, niepalących kobiet.
Dlaczego rak płuca atakuje młodych i niepalących? Ekspert wyjaśnia
Prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem, jeden z najwybitniejszych polskich onkologów, przyznaje, że rak płuca u młodych, zdrowych kobiet, które nigdy nie paliły, to zjawisko, które burzy dotychczasowe wyobrażenia o tej chorobie.
- Rak płuca kojarzy się powszechnie z mężczyznami w starszym wieku, którzy przez lata palili papierosy. Tymczasem rośnie liczba zachorowań u osób, które nigdy nie paliły. W Europie i USA stanowią one obecnie 10-25 proc. wszystkich przypadków, a w Azji Wschodniej nawet do 40 proc. - zauważa profesor.
Co więcej, aż dwie trzecie tych zachorowań przypada na kobiety, często młode i w dobrej kondycji ogólnej. Dlaczego tak się dzieje?
Główne przyczyny raka płuca u osób niepalących
Według prof. Jassema kluczową rolę odgrywają czynniki środowiskowe, takie jak:
- Zanieczyszczenie powietrza, szczególnie drobne cząstki pyłu o średnicy poniżej 2,5 mikrona, które mogą inicjować procesy nowotworowe.
- Przewlekłe stany zapalne płuc**, zakażenia oraz spalanie biomasy.
- Ekspozycja na rado*, radioaktywny gaz gromadzący się w piwnicach i niskich partiach budynków.
- Mikrobiom płucny, czyli naturalnie występujące w płucach mikroorganizmy, które mogą wpływać na rozwój nowotworów.
Nie bez znaczenia pozostają również predyspozycje genetyczne oraz żeńskie hormony płciowe, co tłumaczy, dlaczego rak płuca częściej dotyka kobiet.
Rak płuca u niepalących a rak płuca u palaczy: czym się różnią?
Jak podkreśla prof. Jassem, nowotwory płuc u osób niepalących różnią się od tych diagnozowanych u palaczy. Przede wszystkim:
- Młodszy wiek pacjentów: u niepalących choroba często dotyka osób przed 50. rokiem życia, a nawet przed czterdziestką.
- Rodzaj nowotworu: u niepalących dominują gruczolakoraki, podczas gdy u palaczy częściej występują raki płaskonabłonkowe i drobnokomórkowe.
- Profil molekularny: u osób niepalących częściej występują zaburzenia genetyczne, co otwiera drogę do nowoczesnych terapii celowanych.
-Te różnice dają pacjentom szansę na dłuższe życie i lepszą jakość funkcjonowania, dzięki możliwości zastosowania leków ukierunkowanych molekularnie** - wyjaśnia ekspert.
Dlaczego rak płuca u niepalących wykrywany jest tak późno?
Jednym z największych wyzwań w walce z rakiem płuca u osób niepalących jest późna diagnoza. Objawy, takie jak kaszel, duszność czy nawracające infekcje, często są bagatelizowane lub przypisywane astmie czy alergii.
- **Ani pacjenci, ani lekarze pierwszego kontaktu nie spodziewają się raka płuca u młodej osoby, która nigdy nie paliła** - zauważa prof. Jassem. Dodatkowo, obecne programy przesiewowe obejmują jedynie palaczy i byłych palaczy, co utrudnia wczesne wykrycie choroby u osób niepalących.
Jak poprawić sytuację? Ekspert apeluje o zmiany
Zdaniem prof. Jassema kluczowe jest zwiększenie świadomości społecznej i medycznej. - Rak płuca nie dotyczy tylko palaczy - to choroba, która coraz częściej występuje wśród osób niepalących, zwłaszcza kobiet. Musimy rozwijać metody identyfikacji osób szczególnie zagrożonych oraz usprawnić diagnostykę, by chorzy trafiali jak najszybciej na odpowiednie badania i leczenie - podkreśla ekspert.
Rak płuca u młodych, niepalących osób to nie tylko problem medyczny, ale także dramat życiowy, który dotyka całe rodziny. Im szybciej zrozumiemy skalę tego wyzwania, tym skuteczniej będziemy mogli z nim walczyć.
Źródło: www.medonet.pl
