Gdy nie stać na obrońcę

Senator - adwokat radzi czytelnikom "Echa"

Każdy, kto ma jakąś sprawę przed sądem i chciałby, aby reprezentował go adwokat, a nie ma na to pie-niędzy może zwrócić się do sądu o przyznanie mu adwokata z urzędu. O adwokata z urzędu można prosić w każdej sprawie, niezależnie od jej rodzaju. Tak więc w sprawie rozwodowej czy w sprawie o ali-menty również można zwrócić się o adwokata z urzędu. Jednak, aby sąd przyznał adwokata z urzędu muszą być spełnione określone warunki. Adwokat z urzędu może być przyznany wyłącznie osobie, która wcześniej została zwolniona od kosztów sądowych. Z tym, że niekoniecznie musi to być zwolnienie od całości kosztów. Wystarczy uzyskać zwolnienie od ich części, a już można wnioskować o adwokata z urzędu. Tak więc chcąc otrzymać pomoc adwokata z urzędu, najpierw trzeba uzyskać zwolnienie od kosz-tów sądowych. W praktyce można to zrobić jedno-cześnie tj. w jednym piśmie prosić zarówno o zwolnienie z ponoszenia kosztów sądowych jak i o ustanowienie adwokata z urzędu.

Wniosek o zwolnienie od kosztów składa się na specjalnym formularzu, w któ-rym trzeba dość dokładnie opisać swoją sytuację finansową i uzasadnić, że nie jest się w stanie ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Po uzyskaniu zwolnienia można wnioskować do sądu o przydzie-lenie adwokata z urzędu. Sam wniosek o przyznanie adwokata, jeżeli już wcześniej uzyskaliśmy zwolnienie od kosztów sądowych można też zgłosić ustnie w czasie rozprawy. Co ważne sąd może ustanowić adwokata z urzędu tylko na wniosek osoby, która takiej pomocy potrzebuje. Sąd nigdy w tej sprawie nie działa z urzędu, bez wniosku strony. Tak więc jeżeli nie złożymy wniosku o przydzielenie adwokata, to sąd, nawet jeśli uzna, że pomoc adwokata byłaby wskazana, takiego adwokata nie wyznaczy.

Strona, dla której ustanowiono adwokata z urzędu nie ponosi oczywiście kosztów adwokackich; koszty te zostają ściągnięte od strony przeciwnej, a jeżeli nie jest to możliwe (np. gdy strona przeciwna wygrała proces w całości), koszty te pokrywa Skarb Państwa.

Adw. Robert Smoktunowicz
Senator RP