Sztafeta nie ustaje

Autorka jest radną Warszawy (Partia Demokratyczna - demokraci.pl)

"Sztafetę" ponad pięćdziesiąt lat temu wykonał w be-tonie Adam Roman na otwarcie Stadionu Dziesięcio-lecia. Dzieło przedstawiające monumentalne sylwetki trzech biegaczy, z których jeden trzyma w ręce pa-łeczkę, umieszczone zostało na wysokim cokole przy głównym wejściu. Potem rzeźba ta wraz ze stadio-nem dzieliła jego dole i niedole. W czasach PRL żar-towano, że to biegacze uciekający na Zachód. Ostat-nio nadgryzieni zębem czasu atletyczni młodzieńcy patronowali stojącemu w pobliżu szaletowi, a więc ucieleśniali zakupowiczów biegnących na wyścigi do WC. I pewnie wraz ze stadionowym gruzem odeszli-by w niebyt, gdyby nie garstka ludzi, która przejęła się ich losem. Pierwsza zareagowała rada sąsiadują-cego ze stadionem osiedla Kamionek proponując, aby po wybudowaniu nowego kompleksu sportowe-go, rzeźba nadal zdobiła stadion. Mieszkańcy Ka-mionka zwrócili też uwagę, że na terenie Stadionu Dziesięciolecia są pamiątkowe tablice, które również powinny zostać ocalone. Chodzi o granitową płytę poświęco-ną Ryszardowi Siwcowi, który w 1968 roku dokonał na stadionie samospalenia pro-testując przeciw inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację oraz tablicę ku czci olimpijczyków zamordowanych przez hitlerowców. Apel rady Ka-mionka trafił do ratusza, Ministerstwa Sportu oraz konserwatorów zabytków. Radni Warszawy poparli starania mieszkańców uchwalając stanowisko, w którym uznali, iż tablice i rzeźby "stanowią część pamięci narodowej i powinny zostać zachowane i umieszczone w nowych obiektach Narodowego Centrum Sportu, które zastąpi Sta-dion Dziesięciolecia". Także inne cenne elementy wystroju stadionu muszą prze-trwać.

Narodowe Centrum Sportu, które odpowiada za budowę nowej areny na Euro 2012 zleciło konserwację zniszczonego monumentu. A czas był już najwyższy - sportsmeni popękali, brakowało im wielu fragmentów, tu i ówdzie z betonu wysta-wały stalowe elementy konstrukcji. Drgania podłoża wywołane przez pracujące ciężkie maszyny sprawiały, że bez pomocy rzeźba mogła nie przetrwać zimy. Na szczęście w porę trafiła w fachowe ręce.

Konserwatorzy uzupełnili ubytki przy użyciu sprowadzonych z Niemiec specjal-nych zapraw cementowych, których skład jest najbardziej zbliżony do oryginału. Zaimpregnowali ją środkami zabezpieczającymi przed zgubnymi skutkami deszczu i mrozu. Dziś "Sztafeta" wygląda, jak pół wieku temu temu i na pewno przetrwa następne 50 lat.

Poza tablicami ku czci Ryszarda Siwca i poległych sportowców zachowano tabli-cę z orłem, wiszącą niegdyś na trybunie honorowej oraz płaskorzeźby ukazujące różne dyscypliny sportu. Planuje się również wykorzystać kilkaset granitowych schodów, które łączyły średni poziom stadionu z najwyższym. Gdyby schody te ułożyć w linii prostej, stworzyłyby ciąg o długości 4 km.

Ostateczna lokalizacja rzeźby nie jest jeszcze ustalona. Prawdopodobnie stanie ona w alei prowadzącej od głównego wejścia, czyli od strony Wisły, w kierunku try-bun i boiska, wewnątrz nowego stadionu, choć nie wyklucza się też pozostawienia jej w dotychczasowym, historycznym miejscu.

Agnieszka Kuncewicz
akuncewicz@warszawa.um.gov.pl