Wiatraki przy drogach: czy hałas turbin szkodzi zdrowiu? Wyniki badania Polaków zaskakują

Hałas a nasze zdrowie: fakty kontra obawy

Turbiny wiatrowe stały się nieodłącznym elementem krajobrazu XXI wieku, ale ich akustyka pozostaje przedmiotem gorących debat. Obawy społeczne dotyczące ich wpływu na zdrowie i komfort życia są powszechne, zwłaszcza w kontekście długotrwałej ekspozycji na hałas. Aby odpowiedzieć na te wątpliwości, poznański zespół naukowców przeprowadził eksperyment, starając się zbadać, czy hałas turbin ma rzeczywisty wpływ na ludzkie funkcje poznawcze.

Badanie, przywołane przez Medonet, którego wyniki opublikowano w prestiżowym czasopiśmie "Humanities and Social Sciences Communications", wykazało, że dźwięki emitowane przez turbiny wiatrowe nie mają bezpośredniego negatywnego wpływu na procesy poznawcze. Naukowcy wskazali jednak na istotny wpływ przekonań społecznych i uprzedzeń. Jak tłumaczą badacze, negatywny odbiór hałasu może być w dużej mierze efektem wzbudzonych oczekiwań - zgodnie z koncepcją tzw. efektu nocebo.

Jeden z kluczowych elementów badania był wyjątkowo interesujący: osobom biorącym udział w eksperymencie nie ujawniono, że badany hałas pochodził od turbin wiatrowych. Część uczestników opisała dźwięk jako przypominający fale oceanu, co tylko potwierdza, że nasze reakcje na hałas wiążą się nie tylko z jego fizycznymi właściwościami, ale i postrzeganiem społecznym.

Jak hałas turbin wiatrowych wypada na tle innych źródeł?

Porównując różne typy hałasów - od ruchu drogowego po dźwięki samolotów - naukowcy odkryli, że hałas turbin wiatrowych jest postrzegany jako szczególnie dokuczliwy. Na tę percepcję wpływają specyficzne cechy dźwięków turbin, takie jak modulacja amplitudy i struktura widmowa. Co ciekawe, infradźwięki turbin, znajdujące się w paśmie poniżej 20 Hz, okazały się praktycznie nieodczuwalne dla ludzkiego ucha.

Eksperci zauważyli jednak, że uciążliwość hałasu może być mniej związana z jego rzeczywistymi właściwościami, a bardziej z towarzyszącymi mu opiniami społecznymi. Negatywne przekonania, podsycane dezinformacją, mogą wywoływać zauważalne efekty psychologiczne, zwłaszcza u osób podatnych na stres.

Nowoczesne metody badań w służbie nauki

Poznańscy naukowcy podeszli do analizy z wyjątkową skrupulatnością, wykorzystując zaawansowane techniki neuronauki poznawczej, takie jak elektroencefalografia (EEG), w połączeniu z zadaniami mierzącymi uwagę i rozumowanie indukcyjne. W trakcie eksperymentu uczestnicy zostali poddani działaniu hałasu na poziomie 65 dB - odpowiadającemu dźwiękom generowanym przez turbiny w rzeczywistych warunkach. W podobnych testach zastosowano także hałas drogowy oraz ciszę jako punkty odniesienia. Oto poziomy hałasu i ich wpływ na zdrowie:

hałas poniżej 35 dB nie szkodzi zdrowiu, ale może działać irytująco lub utrudniać pracę wymagającą skupienia

w zakresie 35-70 dB powoduje zmęczenie układu nerwowego, utrudnia zrozumienie mowy, zasypianie i odpoczynek

głośność od 70 do 85 dB obniża efektywność pracy, może negatywnie wpływać na zdrowie i uszkadzać słuch

natężenie 85-130 dB wywołuje różne schorzenia, uniemożliwiając zrozumiałość mowy nawet na odległość 50 cm

hałas przekraczający 130 dB prowadzi do trwałych uszkodzeń słuchu, powoduje drgania organów wewnętrznych oraz ich choroby.

Wnioski z badania były jednoznaczne: hałas turbin wiatrowych nie miał negatywnego wpływu na zdolność rozwiązywania zadań ani innych funkcji poznawczych. Warto też podkreślić, że nawet osoby o większej podatności na stres nie odnotowały u siebie obiektywnie gorszych wyników.

Jak daleko jesteśmy od pełnego zrozumienia zjawiska?

Naukowcy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza planują kontynuację badań, koncentrując się na jeszcze bardziej precyzyjnych warunkach eksperymentalnych. Możliwe, że kolejny etap uwzględni wpływ wizualnej obecności turbin wiatrowych lub wydłużony czas narażenia na ich hałas. Istotne wydaje się także poszerzenie próby badawczej, aby uwzględnić szeroki przekrój społeczeństwa i zachować jeszcze większą obiektywność rezultatów.

Źródło: www.medonet.pl