Powrót do azylu dla pogubionych serc

Klara, 1997

Cztery, dwukropek, cztery, trzy. Czwarta czterdzieści trzy.

Klara spojrzała na elektroniczny zegarek i chociaż pobud­kę ustawiła na siódmą, wiedziała, że nie da już rady zmrużyć oka. Czuwała.

Na wyświetlaczu trójka zmieniła się w czwórkę.

Przewróciła się na drugi bok i uśmiechnęła szeroko. To był dzień, w którym rozpoczynała nowy etap życia. Nie chciała się spieszyć, przeciwnie, zamierzała kontemplować upływające mi­nuty, jednocześnie odczuwając ekscytację na myśl o swoim ślubie.

Kiedy wybiła piąta, Klara leniwie zwiesiła nogi z łóżka. Po chwili siedzenia w bezruchu włożyła palec wskazujący prawej ręki do ust i już zamierzała obgryźć paznokieć, kiedy przypo­mniała sobie, że nie może. Wczoraj manicurzystka przygotowała jej dłonie najpiękniej jak potrafiła. Paznokciom nadała kształt migdałów i pociągnęła je delikatnie perłowym lakierem, by w mo­mencie, gdy obrączka zostanie wsunięta na palec, prezentowały się elegancko i subtelnie.

Klara zerknęła na niedomkniętą szafę. Biała suknia ślubna w zaciemnionym pokoju wydawała się szara. Wzdrygnęła się. Przez myśl jej przeszło, że wygląda bardziej jak suknia złej ma­cochy niż księżniczki. Żeby nie kusić losu głupimi pomysłami, podeszła do okna, rozsunęła zasłony i po chwili jej pokój zalało przyjemne światło, a myśli od razu stały się weselsze. Wsunęła stopy w białe pantofle i w przykrótkiej nocnej koszuli zaczęła stawiać kroki w rytm nuconego w głowie walca. Postanowili z Michałem, że pierwszy taniec zatańczą do kompozycji Nad pięknym modrym Dunajem Johanna Straussa. Od trzech miesięcy wytrwale ćwiczyli pod okiem nauczyciela tańca z nadzieją, że zaskoczą gości.

Sięgnęła po welon i wpięła go w nieuczesane włosy. Tiul deli­katnie spływał na ramiona i pięknie komponował się z drobną twarzą Klary.

- Nie chcę welonu, wolałabym opaskę zdobioną kwiatami. Podobają mi się takie z woalką - próbowała negocjować z matką jakiś czas temu.

- Welon to nie tylko symbol czystości, według wierzeń chroni też przed demonami i złymi duchami, które mogłyby zniszczyć małżeństwo. - Teresa Ćmielowska nie zamierzała ustępować. Poza tym, brak welonu to byłoby jawne przyznanie się do seksu przedmałżeńskiego. Po co się wychylać z takimi informacjami przed gośćmi, sąsiadami i ciekawskimi, którzy pojawią się w ko­ściele niby przypadkiem. Czyż nie lepiej zachować pozory?

- Skoro tak, to dodam, że welon zarezerwowany był dla kobiet szlachetnie urodzonych, a nazwisko Ćmielowski pochodzi raczej od śląskiego wyrazu ,,ćmiel", czyli polskiego ,,trzmiel". Ktoś sobie dodał końcówkę ,,ski", przekonany, że w ten sposób uszlachetni to chłopskie nazwisko.

- Och, czy ty zawsze musisz wszystko tłumaczyć tak poważ­nie? Bez odrobiny wyobraźni?

Klara nie ciągnęła dalej tej rozmowy, lecz, chcąc nie chcąc, zgodziła się na tiulowe akcesorium. W przeciwnym razie zano­siło się na kilka dni milczenia ze strony matki, może nawet na teatralne wzdychania.

W ślubny poranek tamta dyskusja była już przeszłością, a Kla­ra wirowała po pokoju z nadzieją, że takie szczegóły nie będą ważne w jej i Michała przyszłości. Zamierzali czerpać z życia jak najwięcej i nie oglądać się na innych.

Tak naprawdę ich pierwszym zamiarem było wyruszenie do przypadkowej miejscowości w Polsce, aby przed księdzem i w obecności świadków przyrzec sobie miłość, wierność i uczci­wość małżeńską. Nie mieli jednak sumienia ani ochoty prze­ciwstawiać się rodzinie z obu stron, dlatego dla świętego i wła­snego spokoju postanowili godnie i cierpliwie znieść ceremonię zaślubin, a potem żyć już tylko według własnego widzimisię.

- Jesteś najlepszym, co mogło mi się w życiu przytrafić - mawiał Michał.

- Ty i tylko ty - odpowiadała Klara i pozwalała się całować w każde miejsce swojego młodego i zgrabnego ciała.

Walc w jej głowie umilkł, welon opadł na niepościelone łóżko. Klara zrzuciła buty i najciszej jak potrafiła udała się do łazienki. Szumiąca woda sprawiła, że rozmarzyła się na nowo. Michał miał dla niej niespodziankę związaną z podróżą poślubną. Pojęcia nie miała, dokąd zamierzał ją zabrać. Czy to będzie Anglia i okolice wrzosowisk przemierzanych przez siostry Brontë? A może cie­pła Australia, o której marzyła od momentu obejrzenia serialu Powrót do Edenu?

Kiedy po zakończeniu siódmej klasy szkoły podstawowej spędzała wakacje w Marach, usłyszała, że jest podobna do Ste­phanie Harper. Od tamtej pory jej pewność siebie nieco wzrosła, bo Rebecca Gilling, odtwórczyni tej roli, była nie tylko ładną, ale i mądrą kobietą, która angażowała się w akcje na rzecz ochrony środowiska. Klara marzyła o podróży do Australii, chciała odna­leźć serialowy Eden i przez chwilę poczuć jego klimat. Michał o tym wiedział, bo kiedyś zwierzyła mu się z nastoletnich mrzo­nek. Wspominając je teraz, zastanawiała się, czy przygotował dla niej właśnie taki prezent ślubny? Sam niczego nie oczekiwał od przyszłej żony, nawet zabronił Klarze szykować cokolwiek.

- Dla mnie jesteś najwspanialszym prezentem, nic nie może się z tobą równać - przerywał jej, kiedy rozpoczynała temat.

- Jak chcesz - stwierdziła w końcu ze wzruszeniem ramion.

Siedzieli wówczas na pniu drzewa, nieopodal stodoły znaj­dującej się za opuszczonym domem. Z oddalonej o parę kroków łąki dochodził zapach skoszonej trawy, jeszcze niezmienionej w siano, jakby dogorywającej i żegnającej się z soczystością ko­loru i woni. Michał objął Klarę i pocałował. Najpierw delikatnie, a potem z coraz większym żarem. Jego ręka powędrowała do guzików kremowej, lnianej bluzki, ale po rozpięciu pierwszego Klara złapała go za rękę.

- Nie - wyszeptała i delikatnie odepchnęła narzeczonego od siebie.

- Dlaczego? Przecież... - zaczął, nieco zbity z tropu.

Zapięła guzik i zmierzwiła jego bujną fryzurę. Jeszcze nie odwiedził fryzjera, chociaż ślub zbliżał się wielkimi krokami.

- Ksiądz prosił, żebyśmy wstrzymali się do ślubu - odezwała się po chwili.

Michał omal się nie zakrztusił.

- Ksiądz?

- Byłam dzisiaj u spowiedzi.

- I?

- Prosił, żebyśmy się wstrzymali - powtórzyła, po czym dodała: - Za to, co było, dostałam rozgrzeszenie.

- Powiedziałaś mu? Ja się z tego nie spowiadam.

W głosie Michała dało się słyszeć zdenerwowanie.

- Zapytał, miałam go okłamać?

Nastąpiła cisza. Mężczyzna podniósł się, po czym zaczął iść przed siebie. Schylił się i już po chwili nerwowo przygryzał źdźbło trawy. Klara śledziła wzrokiem jego oddalającą się sylwet­kę. Czarny zarys ciała stopniowo znikał w ciemności wieczoru.

- Michał! - zawołała.

Nie odezwał się, nie zatrzymał, nawet nie obejrzał. Zerwała się więc na równe nogi i pobiegła za nim. Na pewno słyszał jej kroki za sobą, jej zdyszany oddech. Jeszcze tylko kilka metrów i z rozpędu wskoczyła na jego plecy. Mężczyzna był zdecydo­wanie wyższy i silniejszy od narzeczonej, nie przewrócił się, tylko złapał ją za uda, które oplotły mu biodra. Potem ukląkł i Klara siłą rzeczy usiadła, a następnie opadła na plecy. Wieczor­ny chłód bijący od trawy stopniowo przenikał w jej rozpalone miłością i biegiem ciało. Na plecach poczuła dotyk wieczornej rosy wsiąkającej w materiał bluzki. Z tej pozycji obserwowała, jak jej przyszły mąż odwrócił się do niej, potem nachylił i zbliżył swoją twarz do jej twarzy.

- Ksiądz czy ja? - zapytał figlarnym szeptem i pogładził nagą skórę jej ud.

- Ty - odparła bez zastanowienia.

- Doskonały wybór, panno Klaro - mruknął zadowolony i ponownie sięgnął do zapięcia jej bluzki, a potem spodenek.

Tym razem go nie odepchnęła.

Klara, zatopiona we wspomnieniach, nie usłyszała pukania do drzwi. Dopiero głośne stukanie skutecznie wyrwało ją z rozpa­miętywania intymnych chwil spędzonych z Michałem na środku świeżo skoszonej łąki. Miała nadzieję, że zawsze będą się tak kochać. Zarówno teraz, jak i wówczas, gdy będą siedzieć w wy­tartych ze starości fotelach, by w otoczeniu dzieci i gromadki wnuków świętować kolejne rocznice ślubu i dumnie prezentować medale za długoletnie pożycie małżeńskie.

Spojrzała na zegar. Dochodziła siódma. Uniosła usta w uśmie­chu. Tak długo marzyła? Nie zarejestrowała nawet momentu wejścia do napełnionej ciepłą wodą wanny, teraz letniej i zde­cydowanie mniej przyjemnej. Chlapiąc na podłogę, energicznie wyszła z kąpieli i narzuciła frotowy szlafrok, pozwalając tkaninie wchłaniać wodę.

- Zapraszam do pokoju, w łazience nie ma warunków na... - zaczęła mówić, ale nie dokończyła. Spodziewała się zobaczyć umówioną fryzjerkę, tymczasem w przedpokoju stała jej mama, trzymając w dłoni kopertę, na której Klara zauważyła swoje imię. Rozpoznała charakter pisma Michała. Zawsze tak śmiesznie pisał dużą literę K. Kręcił zawijasy, jakby zamierzał wykaligrafować średniowieczny inicjał.

- Rozumiem, że się kochacie - gderała mama - ale co może być aż tak ważne, żeby nie mógł ci tego powiedzieć później? Może nie dorośliście do małżeństwa, skoro bawicie się w wy­syłanie liścików?

- Nie wiem, mamo, co to ma być - stwierdziła poważnie Klara, biorąc kopertę wilgotnymi jeszcze palcami.

- Fryzjerka zaraz przyjdzie, a ty masz nieumyte włosy. - Pani Ćmielowska spojrzała na byle jak spięte pasma córki.

- Nie? - Klara dotknęła głowy. No tak, zapomniała o włosach.

- Nie. Odłóż ten list, potem go przeczytasz, a teraz idź umyć głowę - zarządziła matka i nie czekając na odpowiedź, wróciła do obowiązków.

Z własnym ślubem nie miała tylu korowodów, co z zamąż­pójściem Klary. A może wcale tego nie pamiętała, bo zajmowała się tym jej matka? Zresztą, nieważne. Miała nadzieję, że żeniąc Sebastiana, bliźniaczego brata Klary, i młodszego o dziesięć lat Wiktora, na jej barki zwali się zdecydowanie mniej spraw do załatwienia. A już na pewno nie będzie tylu problemów ze ślub­nym strojem. Mężczyźni zawsze mają łatwiej w tym względzie. Wystarczy elegancki garnitur, śnieżnobiała koszula, krawat lub muszka, buty wypastowane na błysk i są gotowi. A kobieta i jej najważniejsza w życiu sukienka? Krótki rękaw czy długi? Dekolt na plecach czy nie? Odkryte ramiona czy zakryte? Spódnica wąska czy rozkloszowana? Materiał gładki czy tłoczony, a może koronka? Można by tak wymieniać w nieskończoność.

Kiedy Teresa Ćmielowska rozwodziła się w myślach nad ślubnymi i weselnymi zagadnieniami, Klara wcale nie polewała włosów wodą. Usiadła na łóżku i obracała w dłoniach kopertę. Miała wrażenie, że papier był nienaturalnie zimny, co wydawało się złowieszcze. Nie zamierzała zastanawiać się dłużej, co napisał Michał. Rozerwała kopertę i przebiegała łapczywie wzrokiem po kilku zdaniach napisanych niebieskim, nieco plamiącym długo­pisem. Po skończeniu wracała do początku i czytała jeszcze raz, a potem znowu, aż wreszcie dotarł do niej sens przeczytanych słów. Nie wiedziała, czy ma płakać, czy śmiać się. Tego drugie­go nie zrobiła, bo list od Michała wcale nie był żartem. Płakać też nie potrafiła, gdyż uczucie zaskoczenia całkowicie zbiło ją z tropu. W tej chwili nie miała siły na żadne emocje.

Założyła sportowe buty i wciąż ubrana w szlafrok zbiegła po schodach, kierując się do drzwi. Po drodze wcisnęła list w dłonie rozespanego Sebastiana, który w piżamie stał na progu kuchni.

- A ty dokąd? - zawołała matka, spoglądając na bladą jak ściana córkę.

- Żadnego ślubu nie będzie - wyartykułowała wolno Klara, wyraźnie akcentując pierwszy wyraz.

- Co ty mówisz, dziecko? - Ćmielowska zerwała się z kuchen­nego krzesła, ale niedoszłej panny młodej nie było już w domu.

- To chyba wszystko wyjaśnia - powiedział Sebastian i podał matce zapisaną kartkę.

Ćmielowska spojrzała na papier, ale litery rozmyły jej się przed oczami. Rozejrzała się w poszukiwaniu okularów, lecz nigdzie nie zdołała ich dostrzec.

- Czytaj na głos - poleciła starszemu synowi, a ten bez więk­szych emocji sięgnął po kartkę, a potem zaczął czytać:

- ,,Klaro, wiem, że nigdy mi nie wybaczysz, ale nie mogę się z Tobą ożenić. Jestem dziedzicznie obciążony złem, w moich żyłach płynie skażona krew. Nie zwodziłem Cię i nie oszuki­wałem, wszystkiego dowiedziałem się wczoraj. Nigdy nie było i nie będzie innej kobiety. Tylko Ciebie kocham. Przepraszam, Michał. Ps. Nie szukaj mnie".

Sebastian skończył czytać list i rzucił go na stół.

- Co to ma być? - prychnął i spojrzał na matkę.

Teresa Ćmielowska siedziała nieruchoma i nie mniej blada niż Klara, która nie pobiegła nie wiadomo dokąd. W końcu podnio­sła się, podeszła do stołu i złapała kartkę koniuszkami palców, po czym zaczęła wolno wchodzić na piętro. Przed sypialnią zatrzymała się i nabrała powietrza, a kiedy wreszcie wypuściła je z siebie, nacisnęła klamkę i weszła do środka.

Antoni Ćmielowski już nie spał. Leżał w łóżku i rozmyślał o ślu­bie Klary. Pragnął, aby jego Klarcia, jak zdrobniale ją nazywał, znalazła szczęście w małżeństwie z Michałem. Przyszły zięć mu się podobał. Wygadany, ułożony i całkiem przystojny, na tyle, na ile Antoni mógł to ocenić. Na widok wchodzącej żony uśmiechnął się i już zamierzał się usprawiedliwiać, a nawet za­pewnić, że zaraz będzie gotowy do działania, kiedy zatrzymała go słowami, jakich nie spodziewał się usłyszeć:

- Żadnego ślubu nie będzie. Trzeba wszystko odwołać.

- Co? - rzucił i zerwał się na równe nogi.

Teresa podała mu list. Przebiegł po nim oczami i natych­miast zrozumiał. Klara, jego ukochana córka, została porzucona przed ołtarzem.

- Zabiję gnojka! - wrzasnął na cały głos, a jego opinia o Mi­chale diametralnie się zmieniła.

- Stój!

- Stój? Mam nic nie robić? - Spojrzał na żonę, która położyła dłonie na jego piersiach.

- A co chcesz zrobić? Chcesz go szukać? Przecież napisał, żeby tego nie robić!

- Co z tego, że napisał? Powinien nam się wytłumaczyć! Co teraz? - zapytał bezradnie.

- Trzeba znaleźć Klarę - odpowiedziała przytomnie Ćmielow­ska, po czym dodała szybko: - I odwołać wszystkich gości, zanim zjadą się tutaj i będą nam współczuć. Szczerze albo nieszczerze, ale jedno wiem na pewno: nie zniosę tego.

- Tak zróbmy - zgodził się z nią Antoni. - Znajdźmy Klarę i odwołajmy wszystko.

W tym samym czasie niedoszła panna młoda biegła przed siebie aż do utraty tchu. Zatrzymała się dopiero wówczas, gdy ostry ból przeszył jej płuca. Dlaczego nie serce? Dlaczego ten bijący w niej jak oszalały organ nie chciał pęknąć na pół i wyzwolić jej od cierpienia, żalu i złości? Od niezrozumienia. O czym takim i od kogo Michał dowiedział się wczoraj? Co mogło być tak straszne, że kazało mu odwołać ślub? Dokąd wyjechał i czy na zawsze?

- Boże, Boże... - powtarzała raz po raz, nie mogąc znaleźć odpowiedzi na zadane pytania.

Rozejrzała się dookoła. Coś kazało jej dobiec do miejsca, w któ­rym jeszcze tydzień temu się kochali. Na środku łąki, w świeżo skoszonej trawie.

- Michał! - zawołała, ale nikt jej nie odpowiedział, nawet echo milczało, więc spróbowała jeszcze raz: - Michał!

Cisza. Spojrzała na łąkę. Nie było na niej już świeżej trawy, zasuszona i zrolowana w ciasne bele spoczywała zapewne w sto­dole jednego z rolników. Przerażająca pustka otaczała Klarę i zadomowiła się w jej sercu.

Złapała za poły szlafroka, który rozwiązał się podczas biegu, i mocno, aż do bólu, ścisnęła się paskiem w pasie. A potem, ze zwieszoną głową, ruszyła w kierunku domu. Idąc, nuciła piosenkę, ich piosenkę, której słuchali setki razy i do melodii której tańczyli przytuleni. Kompletnie nie pasowała do tej chwili, ale Klara nieustannie powtarzała refren, jakby miał magiczną moc, jakby jeszcze wszystko dało się odwrócić i wcale nie będzie musiała się uczyć żyć na nowo. Bez Michała.

Jesteś moim najlepszym snem

Snem, jaki przyszło mi teraz śnić

Snem na same pogodne dni

Z Tobą będzie mi dużo lżej

Niż wczoraj, gdy miałam do jutra wejść

Z Tobą smutku już będzie mniej[1]

[1]Sen na pogodne dni - autorzy: Kazimierz Lewandowski i Walde­mar Chyliński, wykonanie: Beata Bartelik.