Kto zdradził Anne Frank

NIEROZWIĄZANA TAJEMNICA CZY PILNIE STRZEŻONY SEKRET?

Korzystając z nowoczesnej technologii, niedawno odkrytych dokumentów i wyrafinowanych metod śledczych, międzynarodowy zespół ekspertów - prowadzony przez zafascynowanego sprawą emerytowanego agenta FBI - rozwiązał zagadkę, która od zakończenia II wojny światowej intrygowała kolejne pokolenia: kto wydał Anne Frank i jej rodzinę? I dlaczego?

Ponad trzydzieści milionów osób przeczytało Dziennik Anne Frank, świadectwo nastoletniej dziewczyny. Anne pisała go, ukrywając się z rodziną i czterema innymi osobami w amsterdamskiej oficynie w czasie II wojny światowej aż do chwili aresztowania przez nazistów i zsyłki do obozu koncentracyjnego. Jednak pomimo wielu prac - artykułów, książek, sztuk teatralnych i powieści - opowiadających historię Anne, nikt jednoznacznie nie wyjaśnił, jak ośmiu ludziom udało się przetrwać przez ponad dwa lata i kto lub co ostatecznie naprowadziło nazistów na ich trop.

Emerytowany agent FBI Vincent Pankoke i jego niestrudzeni śledczy z ogromną pieczołowitością przestudiowali dziesiątki tysięcy stron akt, w tym nigdy wcześniej nie odkrytych. Przeprowadzili też rozmowy z wieloma potomkami ludzi, którzy znali Franków. Korzystając z metod opracowanych przez FBI, zespół skrupulatnie odtworzył wielomiesięczny tok wydarzeń poprzedzający niesławne aresztowanie - i doszedł do wstrząsajacego wniosku.

Kto zdradził Anne Frank to pasjonująca relacja z tej misji. Rosemary Sullivan przedstawia śledczych, wyjaśnia motywy zarówno ukrywających się, jak i ich prześladowców, oraz kreśli sylwetki podejrzanych. Całość dopełnia plastycznymi obrazami Amsterdamu z czasów wojny - miejsca, w którym bez względu na zamożność, wykształcenie czy podejmowane środki ostrożności nigdy nie było wiadomo, komu można zaufać.

[lewe skrzydełko - cytat]

,,Jak wielu innych Amerykanów, Vince usłyszał o Anne Frank w szkole. Po latach, już jako doświadczony agent, odwiedził jej dom. Przy okazji dowiedział się, że pytanie >>kto zdradził Anne Frank?<< nigdy nie doczekało się jednoznacznej odpowiedzi, co było dla niego niemałym zaskoczeniem. Zwykł mówić o sobie, że uwielbia wyzwania, więc bez namysłu włączył się do śledztwa. Ale gdy działania związane z tym przedsięwzięciem szły już pełną parą, zdarzały mu się chwile zwątpienia. Zastanawiał się wówczas, w co się wpakował: rzecz dotyczyła wydarzeń sprzed ponad siedemdziesięciu pięciu lat i sam zdrajca - podobnie jak większość bezpośrednich świadków - już nie żył, nie mówiąc o innych piętrzących się przeciwnościach. >>Sytuacja nie mogła być trudniejsza<< - stwierdził. Mimo to nie potrafił wyzbyć się przekonania, że powinien pracować nad tą sprawą".

[prawe skrzydełko - foto + bio]

Fot.: Michael Rafelson

ROSEMARY SULLIVAN, autorka piętnastu książek, zasłynęła zwłaszcza dzięki biografii Córka Stalina. Publikacja ta ukazała się w dwudziestu trzech krajach, zdobyła Nagrodę Plutarcha Międzynarodowego Stowarzyszenia Biografów i trafiła do finału dwóch innych wyróżnień - przyznawanej przez PEN America nagrody im. Jacqueline Bograd Weld (w kategorii: Biografia) oraz Nagrody Narodowego Koła Krytyków Książki (NBCC). Inna jej książka, Villa Air-Bel, została wyróżniona nagrodą Kanadyjskiego Towarzystwa Jad Waszem w kategorii: Historia Holokaustu. Rosemary Sullivan ma tytuł profesor emeritus Uniwersytetu Toronto. Prowadziła wykłady w Kanadzie, USA, Europie, Indiach i Ameryce Łacińskiej.