100 lat parafii Zmartwychwstania. Jedyny taki kościół

W niedzielę 29 września mszę w kościele Zmartwychwstania Pańskiego przy Księcia Ziemowita odprawił abp Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce. Było to zwieńczenie uroczystych obchodów 100-lecia parafii na Targówku Fabrycznym, mogącej poszczycić się jedną z najbardziej oryginalnych świątyń w Warszawie.

Palący problem

I wojna światowa oznaczała dla Targówka podwójną zmianę granic: osiedle zostało przyłączone do Warszawy, która z jednego z głównych miast Imperium Rosyjskiego zmieniła się w stolicę nowego państwa. Nowy kościół miał być nie tylko podziękowaniem za niepodległość, ale też rozwiązaniem palącego problemu, z jakim borykali się wierni. Kaplica Loretańska przy Ratuszowej podczas niedzielnych mszy po prostu pękała w szwach.

Materiały do budowy kościoła zostały pozyskane z ruin Dworca Wileńskiego, zniszczonego podczas wojny przez wycofujące się wojsko rosyjskie. Projektantem kościoła został 61-letni Stefan Szyller, znajomy księdza z Targówka, dziś uznawany jednomyślnie za architekta wybitnego, za życia - za kontrowersyjnego. Jego zamiłowanie do renesansu i baroku nie podobało się fanom dominującego wówczas wczesnego modernizmu. Szyller cieszył się jednak taką popularnością, że dostawał najlepsze zlecenia w Warszawie - to jemu zawdzięczamy główny gmach Politechniki, Zachętę, wieżyczki mostu Poniatowskiego i bramę Uniwersytetu Warszawskiego.

Raz na ludowo

Materiały do budowy kościoła zostały pozyskane z ruin Dworca Wileńskiego, zniszczonego podczas wojny przez wycofujące się wojsko rosyjskie. Szyller postanowił "zaszaleć", ozdabiając robotniczą dzielnicę na Mazowszu świątynią nawiązującą do stylu zakopiańskiego.

- Ksiądz Krocin na terenie parafii zorganizował komitet budowy kościoła, byli to w większości kolejarze - czytamy na stronie parafii. - Katarzyna Kamińska ofiarowała 4 morgi i 80 prętów ziemi wraz z zabudowaniami. Zatknięty na placu pod budowę kościoła krzyż 20 września 1918 roku poświęcił ksiądz Ignacy Kłopotowski.

REKLAMA

Trwała prowizorka

8 września 1919 roku na Targówek przybył nuncjusz apostolski Achille Ratti (późniejszy Pius XI), który konsekrował kościół. Co ciekawe, świątynię przy Księcia Ziemowita uważano wówczas za tymczasową. Gdyby II wojna światowa nie wybuchła, obok powstałby większy, murowany kościół, zaś dzieło Szyllera prawdopodobnie zostałoby zniszczone.

(dg)