Kiedy trzeba leczyć nadciśnienie? W USA zmienili normy. Polski lekarz komentuje

Kiedy zaczyna się nadciśnienie? Różnice między Polską a USA

W Polsce o nadciśnieniu mówimy, gdy wartość ciśnienia skurczowego wynosi 140 mm Hg, a rozkurczowego 90 mm Hg. Tymczasem w USA granica ta została obniżona do 130 mm Hg w przypadku ciśnienia skurczowego u pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym. Jak wyjaśnia prof. Bielecka-Dąbrowa, w Europie również bierze się pod uwagę różne wartości w zależności od miejsca pomiaru: w gabinecie są to 140/90 mm Hg, a w domowych warunkach - 135/85 mm Hg.

W Stanach Zjednoczonych zmieniono także moment, w którym należy rozpocząć leczenie farmakologiczne. Jeśli pacjent ma wysokie ryzyko sercowo-naczyniowe, leczenie można zacząć już przy średnim ciśnieniu skurczowym wynoszącym 130 mm Hg. W przypadku osób o niskim ryzyku zaleca się najpierw modyfikację stylu życia i odroczenie farmakoterapii o 3-6 miesięcy.

Europejskie wytyczne: co się zmieniło w 2024 roku?

Zaktualizowane w 2024 roku wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego również uwzględniają pacjentów z podwyższonym ciśnieniem (120-139/70-89 mm Hg). Jeśli u takich osób występuje zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe, zaleca się rozpoczęcie leczenia farmakologicznego po trzech miesiącach od zmiany stylu życia.

W Europie docelowe wartości ciśnienia skurczowego dla większości pacjentów wynoszą 120-129 mm Hg, o ile leczenie jest dobrze tolerowane. Jednak u osób starszych, kruchych lub z ograniczoną przewidywaną długością życia zaleca się bardziej indywidualne podejście, z możliwością łagodniejszego celu terapeutycznego (np. poniżej 140 mm Hg).

Optymalne ciśnienie: różne podejścia w USA i Europie

Amerykańskie wytyczne zalecają dążenie do wartości poniżej 130/80 mm Hg u wszystkich dorosłych, niezależnie od wieku. W Europie podejście to jest bardziej elastyczne, szczególnie w przypadku pacjentów starszych lub z zespołem kruchości. Jak podkreśla prof. Bielecka-Dąbrowa, kluczowe jest indywidualne podejście do każdego pacjenta, uwzględniające jego wiek, choroby współistniejące oraz tolerancję na niższe wartości ciśnienia.

Styl życia jako fundament leczenia nadciśnienia

Nowe amerykańskie normy kładą duży nacisk na modyfikację stylu życia. Podobnie jak w Europie, zaleca się regularną aktywność fizyczną: co najmniej 150 minut ćwiczeń aerobowych o umiarkowanej intensywności tygodniowo lub 75 minut intensywnych ćwiczeń. Do tego warto dodać trening oporowy 2-3 razy w tygodniu.

Dieta również odgrywa kluczową rolę. W USA promuje się dietę DASH, która opiera się na spożywaniu warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, roślin strączkowych, orzechów oraz chudego mięsa. Ograniczenie soli do 1,5 g dziennie oraz zwiększenie spożycia potasu to kolejne zalecenia, które mogą pomóc w kontroli ciśnienia.

Alkohol pod lupą. Co mówią nowe wytyczne?

Amerykańskie wytyczne zalecają całkowitą rezygnację z alkoholu u osób z nadciśnieniem. Jeśli to niemożliwe, należy ograniczyć spożycie do maksymalnie dwóch drinków dziennie dla mężczyzn i jednego dla kobiet. W Europie podejście jest podobne - zaleca się spożywanie mniej niż 100 g czystego alkoholu tygodniowo, co odpowiada około 8-14 drinkom w zależności od kraju.

W Polsce wytyczne są bardziej restrykcyjne. Podkreśla się, że nawet niewielkie ograniczenie spożycia alkoholu może obniżyć ciśnienie skurczowe o 3,3 mm Hg, a rozkurczowe o 2 mm Hg. Szczególnie groźne jest upijanie się, które w połączeniu z nadciśnieniem znacząco zwiększa ryzyko udaru.

Nadciśnienie a otyłość: nowe podejście do leczenia

Amerykańskie wytyczne wprowadzają nowość: leczenie otyłości jako element terapii nadciśnienia. Wskazuje się na skuteczność leków takich jak analogi GLP-1 (np. semaglutyd, tirzepatyd) oraz operacji bariatrycznych w przypadku pacjentów z nadwagą. Redukcja masy ciała o zaledwie 5 proc. może znacząco poprawić kontrolę ciśnienia, a nawet pozwolić na odstawienie leków.

Nowe normy z USA zwracają uwagę na rolę stresu w rozwoju nadciśnienia. Zaleca się techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy kontrola oddechu, które mogą skutecznie obniżyć poziom stresu i poprawić wyniki leczenia.

Choć nowe amerykańskie wytyczne wprowadzają pewne innowacje, prof. Bielecka-Dąbrowa podkreśla, że polscy lekarze bazują na normach europejskich, które również zostały zaktualizowane w 2024 roku. Oba zestawy wytycznych opierają się na tych samych badaniach, dlatego różnice między nimi są niewielkie.

Warto jednak zwrócić uwagę na nowe podejścia, takie jak leczenie otyłości czy większy nacisk na redukcję stresu. Jak podkreśla ekspertka, kluczowe jest indywidualne podejście do każdego pacjenta, które pozwala na skuteczne i bezpieczne leczenie nadciśnienia.

Źródło: www.medonet.pl