Jakie nawiewniki do okien wybrać?
Chyba nikomu nie trzeba już dzisiaj przypominać, że stały dostęp do świeżego powietrza jest nam potrzebny do prawidłowego funkcjonowania. Kwestia ta zyskuje tylko na znaczeniu, zwłaszcza teraz, gdy większość czasu spędzamy we wnętrzach różnych budynków. Jednym z prostszych, a zarazem tańszych, sposobów na zapewnienie dopływu powietrza z zewnątrz jest montaż nawiewników okiennych. Poniżej przedstawimy dostępne obecnie warianty tych urządzeń oraz podpowiemy, po które z nich sięgnąć w pierwszej kolejności.
Po co montować nawiewniki okienne?
Nawiewnik okienny jest niewielkich rozmiarów urządzeniem mechanicznym, którego głównym zadaniem jest zapewnienie stałego i kontrolowanego przepływu powietrza potrzebnego do prawidłowego działania wentylacji grawitacyjnej, mechanicznej wywiewnej i hybrydowej (będącej połączeniem dwóch poprzednich). Nie są natomiast potrzebne, gdy w budynku jest wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna (a już na pewno nie należy ich zakładać przy instalacji z rekuperatorem, czyli odzyskiem ciepła).
Nawiewniki cechują się bardzo prostą budową - ogólnie rzecz biorąc, składają się jedynie z wewnętrznego regulatora i zewnętrznej czerpni, które łączy kanał przelotowy. Można je zakładać na oknach drewnianych, z PVC i aluminiowych (trzeba jednak pamiętać, że te ostatnie powinny być do tego fabrycznie przygotowane).
Dawniej napływ powietrza z zewnątrz zapewniały nieszczelności w stolarce okiennej, jednak produkowane obecnie okna są całkowicie szczelne (oczywiście pod warunkiem prawidłowego wprawienia). Właściwie uniemożliwia to działanie wentylacji grawitacyjnej bez ciągłego otwierania okien. Montaż nawiewnika pozwala zatem wyeliminować konieczność otwierania okna (choć oczywiście wciąż warto od czasu do czasu dobrze przewietrzyć pokój) i zapewnia prawidłowe działanie systemu wentylacyjnego.
Jak montuje się nawiewniki okienne?
Choć rynek pełen jest najróżniejszych modeli nawiewników, montaż tych urządzeń przebiega na jeden z trzech sposobów - szczelinowo, wrębowo lub na ramie. Niezależnie od metody montażu, nawiewniki okienne należy zakładać w górnej części ramy okna, minimum 2 m nad powierzchnią podłogi.
Nawiewniki szczelinowe wymagają wycięcia (frezowania) otworu w przylgach ościeżnicy i skrzydła (okna PVC) lub w samym skrzydle/samej ościeżnicy (okna drewniane). Wielkość otworu jest uzależniona od wytycznych producenta i danego modelu nawiewnika. To najbardziej tradycyjna, a zarazem najtrudniejsza metoda. Montaż tego typu urządzeń nawiewnych wymaga sporej wprawy - podczas frezowania szczelin przez niewprawionego montażystę w najgorszym wypadku może dojść do uszkodzenia komory zbrojeniowej okna i rozszczelnienia szyb.
Zamontowanie nawiewnika wrębowego wymaga z kolei usunięcia i wymiany trzech stosunkowo niewielkich fragmentów uszczelki oraz przykręcenia samego urządzenia między okuciami górnej ramy. Mała inwazyjność sprawia, że na ogół zabieg ten nie narusza warunków gwarancji (ale warto to zawczasu sprawdzić).
Nawiewniki montowane na ramie to najnowsza, całkowicie nieinwazyjna opcja - kanał przelotowy tworzy się tutaj w warstwach tynku między nadprożem a ramą okna. Nawiewniki tego typu można zakładać na każdym rodzaju okien i drzwi balkonowych, wliczając w to nowoczesne modele podnoszono-przesuwne typu HS oraz te z założoną roletą zewnętrzną. Trzeba jednak pamiętać o jednym bardzo istotnym ograniczeniu - takie urządzenia można montować wyłącznie w momencie wprawiania okien. Nie da się ich więc założyć na oknie, które już znajduje się w ścianie.
Rodzaje nawiewników do okien
Nawiewniki okienne dzieli się pod względem sposobu działania. Dwie główne kategorie to urządzenia ręczne i automatyczne. Sterowanie automatyczne może być oparte na różnych mechanizmach - większość dostępnych obecnie modeli to urządzenia higrosterowane, ciśnieniowe i dwusystemowe. Czasem można jeszcze trafić na nawiewniki okienne termostatyczne, jednak ze względu na skokową regulację (nawiewnik po prostu otwiera się lub zamyka całkowicie, gdy temperatura na zewnątrz osiągnie określoną wartość) korzysta się z nich bardzo rzadko i znikają z rynku.
Wszystkie omawiane poniżej typy ma w swojej ofercie polski producent nawiewników - Brevis.
Nawiewniki ręczne
Standardowe rozwiązanie z najdłuższym stażem. Modele tego typu reguluje się za pomocą wbudowanego pokrętła lub przekładni (ta druga jest obecna raczej tylko w starszych modelach). Dzięki temu użytkownik ma możliwość dostosowania stopnia otwarcia przesłony regulatora do swoich preferencji. To bardzo proste urządzenia, dostępne w zachęcająco przystępnych cenach. Niestety ich obsługa jest dość uciążliwa, a eksploatacja może pociągać za sobą dodatkowe koszty, np. gdy w sezonie grzewczym zapomnimy o ich przymknięciu przed dłuższym wyjściem z domu. Obecnie po nawiewniki sterowane ręcznie sięga się dość rzadko, głównie ze względu na to, że większość nawiewników automatycznych jest wyposażona w dodatkowe sterowanie ręczne.
Nawiewniki higrosterowane
Nawiewniki okienne higrosterowane dostosowują swoją pracę do poziomu wilgotności powietrza wewnątrz pomieszczenia. Pomiar odbywa się dzięki paskowi taśmy poliamidowej, a przepływ powietrza reguluje umieszczony w regulatorze higrometr - im wyższy poziom wilgotności powietrza, tym szerzej nawiewnik otworzy swoją przesłonę. Na ogół tego typu nawiewniki pracują w przedziale wilgotności względnej od 35 do 70%, co przekłada się na całkowite zamknięcie i otwarcie przesłony. Duża część modeli higrosterowanych jest też wyposażona w możliwość regulacji ręcznej.
Nawiewniki ciśnieniowe
Nawiewniki okienne ciśnieniowe kontrolują dopływ powietrza na podstawie różnicy ciśnienia wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia (reagują więc na zmiany gęstości powietrza w pomieszczeniu). Regulacja dopływu powietrza odbywa się tutaj dzięki umieszczonemu w czerpni i unoszącemu się swobodnie w strumieniu powietrza płatowi aluminium o aerodynamicznym kształcie. Gdy prędkość strumienia powietrza wzrasta (czyli przy dużej różnicy ciśnień), płat unosi się i przymyka otwór, a gdy powietrze zwalnia - opada, otwierając szerzej kanał. Mimo prostoty takiego mechanizmu regulacji, nawiewniki ciśnieniowe cechuje bardzo duża skuteczność - zapewniają swobodny przepływ powietrza niezależnie od warunków atmosferycznych i wysokości. Dzięki nim wentylacja grawitacyjna będzie więc działać sprawnie także w wielopiętrowych budynkach, zapewniając komfort przebywania w każdym wentylowanym pomieszczeniu. Część modeli umożliwia też ręczne przymknięcie przesłony.
Znane też jako hybrydowe, urządzenia te stanowią połączenie ciśnieniowej czerpni z higrosterowanym regulatorem - przy sterowaniu wykorzystywana jest więc zarówno różnica ciśnień, jak i względna wilgotność powietrza. Taka dwustopniowa regulacja automatyczna zapewnia im doskonałą precyzję pracy, gwarantując, że świeże powietrze dociera do pomieszczeń zawsze w takiej ilości, jaka jest w danej chwili potrzebna. Część z nich wyposażono też w dodatkową regulację ręczną. Oczywiście ich cena jest adekwatnie wyższa. Wartą zapamiętania informacją jest to, że nie są tym samym, co nawiewniki ścienne hybrydowe - w ich przypadku nazwa ta odnosi się do połączenia sterowania automatycznego z ręcznym.
Biorąc pod uwagę zarówno kwestie ekonomiczne, jak i ergonomiczne, zdecydowanie lepiej wypadają nawiewniki sterowane w sposób automatyczny. Dla osób zamieszkujących na terenie Polski i krajów o zbliżonych warunkach klimatycznych najlepszą opcją będzie wybór nawiewników ciśnieniowych lub dwusystemowych. Dzięki nim wentylacja grawitacyjna będzie działać dobrze także w pomieszczeniach na dużych wysokościach, o które nietrudno w obrębie miejskich blokowisk.
Modele higrosterowane pasują natomiast do lokalizacji o dużej wilgotności i małej rocznej amplitudzie temperatur. Sprawdzą się więc świetnie w krajach wyspiarskich, takich jak Wielka Brytania.
Dobra cyrkulacja powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy dłuższy czas, wpływa pozytywnie nie tylko na nasz nastrój i koncentrację, ale w dalszej perspektywie także na nasze zdrowie. Przesadnie szczelne okna są zatem podobnie problematyczne, co nieszczelna stolarka okienna. Montaż nawiewników w oknach lub drzwiach balkonowych jest jedną z najprostszych metod zapewnienia napływu świeżego powietrza bez konieczności otwierania okien. Montując je w górnej części okna (ok. 2 m nad podłogą), unikniemy nieprzyjemnego wrażenia przeciągów, a korzystając z urządzeń sterowanych automatycznie (zwłaszcza ciśnieniowych lub dwusystemowych) wyeliminujemy ryzyko wychłodzenia pomieszczenia. Poza tym można je także doposażyć w bardzo skuteczne filtry powietrza i tłumiki akustyczne, zapewniając sobie niezbędną cyrkulację powietrza nawet w zanieczyszczonych centrach miast. Nawiewniki dwusystemowe
Po które nawiewniki okienne warto sięgnąć?
Jakie nawiewniki wybrać - podsumowanie
