Nie bójmy się psychiatry

W ramach programu wydany zostanie specjalny poradnik, w dużych centrach handlowych na terenie całej Polski czynne będą Przyjazne Gabinety Psychiatryczne; odbędą się szkolenia dla lekarzy pierwszego kontaktu (to oni bardzo często jako pierwsi mają do czynienia z pacjentami cierpiącymi na zaburzenia psychiczne) i nauczycieli, którzy potem poprowadzą w szkołach lekcje poświęcone tematowi chorób psychicznych. Wszystko po to, by "odczarować" nasz stosunek i do tych chorób, i do leczących je specjalistów.

Co piąty Polak choruje Statystyki mówią, że prawie co piąty Polak cierpi na zaburzenia psychiczne. Najbardziej narażone na zachorowanie są osoby między 18 i 35 rokiem życia. Postawione samym sobie, nie uporają się z chorobą. Tymczasem wciąż jeszcze wielu chorych, potrzebujących pomocy psychiatry nie korzysta z niej bojąc się represji ze strony innych. Z badania przeprowadzonego przez TNS OBOP wynika, że aż 77 procent Polaków niechętnie skorzystałoby z pomocy lekarza psychiatry z powodu wstydu i obaw przed tym, co "pomyślą o nas inni ludzie".

Im wcześniej, tym skuteczniej

W przypadku wszelkich zaburzeń o podłożu psychicznym decydujące znacze-nie w osiągnięciu poprawy stanu zdrowia ma wczesne rozpoznanie dolegliwości. Diagnozę jest w stanie postawić wyłącznie lekarz psychiatra i właśnie dlatego nie wolno zwlekać z wizytą u niego.

Gdy kaszlemy, łamie nas w kościach czy boli serce nie mamy oporów przed udaniem się do lekarza. Natomiast, gdy ból dotyka duszy, gdy cierpimy wewnętrznie, coś nas powstrzymuje przed zasięgnięciem porady specjalisty. Na dodatek nie bardzo możemy liczyć na wsparcie bliskich, bo i oni w większości przypadków uciekają przed problemem, a aż co czwarty uważa, że nie ma po co iść do psychiatry, bo to i tak nic nie da. To nieprawda! Choroby psychiczne są uleczalne. Współczesna medycyna dysponuje lekami, które leczą zarówno depresję, jak i tak poważne schorzenie jak schizofrenia. W przypadku schizofrenii, jeśli leczenie jest prawidłowo prowadzone, aż 60 procent pacjentów powraca do aktywnego życia. Dla 20 - 30 procent chorych schizofrenia może skończyć się na pierwszym, jedynym epizodzie.

Wynik leczenia każdego zaburzenia psychicznego zależy od tego, jak wcześnie zostanie ono wykryte. Im wcześniej, tym większa szansa wyzdrowienia. Leczenie osoby, u której choroba dopiero zaczyna się rozwijać, jest zdecydowanie prostsze i daje najlepsze efekty. Zaburzenia psychiczne nie poddane odpowiedniej terapii dają coraz bardziej uciążliwe objawy, mogą się utrwalić, przejść w stan przewlekły, który o wiele trudniej leczyć. Nie leczone prowadzą często do gwałtownych, nieodwracalnych zmian w otoczeniu i w rodzinie chorego. Niejednokrotnie są przyczyną utraty pracy i zerwania więzi z bliskimi.

Na co zwracać uwagę?

Jakie sygnały mówią, że coś niedobrego dzieje się z naszą psychiką i należy skorzystać z pomocy specjalisty? Co powinno zaniepokoić bliskich? Kiedy wizyta jest niezbędna?

Zdaniem prof. Andrzeja Kokoszki z II Kliniki Psychiatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie najważniejsze jest to, by człowiek mówił o tym, co przeżywa. Jeśli tego nie robi, wówczas nie wiadomo, czy choruje. A większość zaburzeń psychicznych wiąże się z ogromnym cierpieniem, dlatego trzeba o tym mówić. Wskazówką, że coś złego dzieje się z psychiką jest niemożność zapanowania nad uczuciem wytrącenia z równowagi, lękiem, smutkiem, apatią. Od czasu do czasu takie stany zdarzają się każdemu. Są jednak krótkotrwałe i pod kontrolą. Jeśli powtarzają się i nie potrafimy nad nimi zapanować to sygnał, że trzeba iść do psychiatry.

W zrozumieniu tej prawdy ma pomóc program "Odnaleźć Siebie", którego zadaniem jest przekonanie nas wszystkich, że tylko odpowiednio wczesna diagnoza i wcześnie rozpoczęte leczenie daje chorym szansę na aktywne życie w społeczeństwie i możliwość wyleczenia. Warto to wziąć sobie do serca, bowiem jak mówi doc. Bartosz Łoza z Kliniki Psychiatrii Akademii Medycznej w Lublinie, aż połowa wszystkich Polaków w ciągu życia będzie przechodzić zaburzenia psychiczne. Czyli postawa negacji wobec lekarzy psychiatrów nie jest korzystna. Warto zacząć ich traktować jak wszystkich innych lekarzy - są po to, by pomagać chorym i uwalniać ich od cierpienia.

Przyjdź do gabinetu

Program "Odnaleźć Siebie" chce pokonać bariery powstrzymujące nas przed korzystaniem z pomocy psychiatry. Organizatorzy zapraszają do punktów informacyjnych - Przyjaznych Gabinetów Psychiatrycznych, które będą czynne w centrach handlowych największych miast Polski. Będzie tam można porozmawiać z przedstawicielami lokalnych stowarzyszeń na rzecz zdrowia psychicznego, otrzymać materiały informacyjne, m.in. bezpłatny poradnik. Już w listopadzie taki punkt otwarty zostanie w warszawskiej Galerii Mokotów.

Katarzyna Motylińska