Moonshot. Wyścig z czasem. Jak Pfizer w dziewięć miesięcy dokonał niemożliwego

Kulisy stworzenia pierwszej szczepionki mRNA przeciw COVID-19 przedstawione osobiście przez prezesa i dyrektora generalnego Pfizera, doktora Alberta Bourlę.

,,Moonshot" to pasjonująca opowieść o jednym z największych osiągnięć prywatnej firmy w historii - odtwarza pełne napięcia dziewięć miesięcy 2020 roku, kiedy to naukowcy Pfizera pod wizjonerskim przywództwem doktora Alberta Bourli i przy współpracy z firmą BioNTech uczynili niemożliwe możliwym, opracowując, poddając badaniom i produkując szczepionkę przeciw covidowi, co niegdyś trwałoby lata.

Doktor Bourla opisuje, jak błyskotliwi i pełni poświęcenia naukowcy i menedżerowie Pfizera pokonali w dobie globalnej pandemii szereg problemów wynikłych ze społecznych i politycznych niepokojów, a także ujawnia wątpliwości, trudne decyzje i przeszkody, z którymi musieli się mierzyć. Doktor Bourla przekonująco dowodzi, że sukces Pfizera nie był efektem łutu szczęścia, lecz długich przygotowań, którym przyświecały cztery podstawowe wartości: odwaga, doskonałość, równość i radość.

,,Moonshot" to także opowieść o przywództwie w bezprecedensowych okolicznościach. Doktor Bourla, grecki imigrant, syn pary ocalałej z Holokaustu, z wykształcenia weterynarz, stanął na czele jednej z największych światowych korporacji i zapoczątkował organizacyjną transformację firmy na krótko przed globalnym kryzysem zdrowotnym. Ta niespodziewana i ekstremalna sytuacja poddała testowi całą korporację, jej naukowców i szefa. Autor inspirująco opisuje najlepsze praktyki, jakie mogą pomóc w obliczu licznych nadzwyczajnych wyzwań, przed jakimi stoi nasz świat, i przedstawia, jak Pfizer w rekordowym tempie wcielił w życie przełomowe odkrycia naukowe; służy też radami, jak z sukcesem znajdować rozwiązanie pozornie nierozwiązywalnych problemów. Doktor Bourla pisze: ,,Pragnę się podzielić naszą historią, opowiedzieć, z jakimi trudnościami musieliśmy się zmierzyć, jakie lekcje odebraliśmy po drodze i jakie zasadnicze wartości przyczyniły się do sukcesu - w nadziei, że będzie to stanowić dla was inspirację i pozwoli wam dokonać własnego >>moonshotu<<, cokolwiek by to było".

* * *

Idea ,,moonshotu" przeżywa dziś renesans. Określenie to zostało użyte po raz pierwszy w 1949 roku, gdy Amerykanie rozważali podbój kosmosu. Tak się złożyło, że były to też czasy ogromnych postępów w dziedzinie wakcynologii i opracowania szczepionki DTP przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi. Już kilka lat później, w 1955 roku, w użyciu była szczepionka przeciw chorobie Heinego-Medina. Moonshot wkroczył na dobre do słowników języka angielskiego w latach sześćdziesiątych XX wieku, gdy prezydent Kennedy ogłosił, że człowiek poleci na Księżyc i bezpiecznie wróci na Ziemię. Kennedy powiedział, iż jego wybór padł na Księżyc nie dlatego, że to cel łatwy, lecz przeciwnie - dlatego, że jest trudny. ,,Pozwoli skupić i oszacować nasze najlepsze siły i zdolności. Jesteśmy gotowi podjąć to wyzwanie, nie chcemy go odkładać na potem. Zamierzamy mu sprostać" [...].

Podobnie jak to było z lotem na Księżyc zapowiedzianym przez Kennedy'ego, także nasze działania mające na celu opracowanie nowatorskiej szczepionki przeciw COVID-19 sprowadzały się do rozwiązywania problemów. To pozwoliło nam w ciągu dziewięciu miesięcy skonsolidować wiedzę zdobywaną przez minioną dekadę, zaś ,,pozytywne skutki uboczne" tego procesu dadzą o sobie znać w wielu różnych dziedzinach nauki, wpływając na nasze życie znacznie bardziej, niż mogliśmy początkowo przypuszczać.

Te dziewięć miesięcy, o których przeczytacie w niniejszej książce, stanowiło największe wyzwanie w moim życiu, zarówno pod względem osobistym, jak i zawodowym. Zarazem czas ten był dla mnie najbardziej satysfakcjonujący, także pod oboma względami. Historia naszego sukcesu tak naprawdę jest opowieścią o ścisłym związku trzech czynników: potęgi nauki, znaczenia, jakie prężny sektor prywatny ma dla społeczeństwa, i niebywałego potencjału ludzkiej pomysłowości. - dr Albert Bourla