Czy do tłumaczenia przysięgłego potrzebny jest oryginał dokumentu?
Tłumaczenia poświadczone, zwane potocznie tłumaczeniami przysięgłymi, są nieodzownym elementem wielu procesów administracyjnych, prawnych czy edukacyjnych, zarówno w kraju, jak i za granicą. Często pojawia się pytanie czy do wykonania tłumaczenia poświadczonego konieczne jest przedstawienie oryginału dokumentu? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od wielu czynników. Poniżej wyjaśniamy, kiedy oryginał jest wymagany, a kiedy można posłużyć się kopią.
Tłumaczenie przysięgłe - czym się charakteryzuje?
Tłumaczenie przysięgłe, czasem nazywane również tłumaczeniem uwierzytelnionym, to forma przekładu wykonywana przez tłumacza posiadającego uprawnienia nadane przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Takie tłumaczenie ma moc prawną i może być używane w postępowaniach sądowych, urzędowych, a także w relacjach z instytucjami publicznymi.
Tłumacz przysięgły ponosi odpowiedzialność za zgodność tłumaczenia z tłumaczonym dokumentem, co każdorazowo zaznacza w klauzuli poświadczającej, którą dołącza do tłumaczenia. Klauzula ta stanowi oficjalne potwierdzenie autentyczności przekładu. Jej treść zależy od rodzaju dokumentu źródłowego, z którego korzystał tłumacz.
Czy oryginał dokumentu jest wymagany?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami i praktyką zawodową, do wykonania tłumaczenia poświadczonego nie zawsze jest wymaganyoryginał dokumentu. Tłumacz może dokonać tłumaczenia na podstawie:
- oryginału dokumentu,
- jego kopii papierowej,
- skanu lub zdjęcia dokumentu przesłanego drogą elektroniczną.
To, czy tłumacz będzie potrzebował oryginału, zależy przede wszystkim od przeznaczenia dokumentu oraz wymagań instytucji, do której tłumaczenie będzie składane. W niektórych przypadkach konieczne może być okazanie oryginału już na etapie wyceny. Warto też pamiętać, że tłumacz ma prawo odmówić wykonania tłumaczenia z kopii, jeśli jej jakość jest niewystarczająca do sporządzenia rzetelnego przekładu.
Różnice w poświadczeniu tłumaczenia
Dokonując tłumaczenia, tłumacz przysięgły zawsze musi określić, z jakiego rodzaju dokumentu korzystał. W klauzuli poświadczającej pojawia się zatem zapis:
- "sporządzono z oryginału",
- "sporządzono z kopii",
- "sporządzono z odpisu poświadczonego za zgodność z oryginałem:,
- "sporządzono z kopii elektronicznej".
Dla takich instytucji jak sądy czy urzędy stanu cywilnego, tłumaczenie sporządzone z oryginału może być jedyną akceptowaną formą. W przypadku innych dokumentów, które nie będą przedstawiane w oficjalnych procedurach urzędowych, jak na przykład świadectwa ukończenia kursów czy dokumenty prywatne, wystarczające może być tłumaczenie na podstawie skanu.
Kiedy należy przedstawić oryginał?
W praktyce oryginał dokumentu może być konieczny jeśli:
- dokument będzie składany w instytucji wymagającej poświadczenia z oryginału,
- dokument zawiera trudne do odczytania elementy (np. pieczęcie, odręczne adnotacje), które lepiej widoczne są na oryginale,
- dokument posiada cechy zabezpieczające, których obecność musi być stwierdzona przez tłumacza.
W każdej sytuacji warto skonsultować się z tłumaczem, aby ustalić, jaka forma dokumentu będzie wystarczająca do wykonania tłumaczenia. Może się okazać, że tłumacz będzie mógł pracować na podstawie dobrej jakościowo kopii lub skanu dokumentu.
Kiedy wystarczy kopia lub skan?
Jeśli tłumaczenie ma służyć celom prywatnym, do wglądu lub będzie wykorzystywane w sytuacjach niewymagających formalnej procedury urzędowej, zazwyczaj wystarczy kopia lub skan dokumentu. Tłumacz dokona wówczas stosownej adnotacji i wyraźnie zaznaczy, że tłumaczenie sporządzono z kopii.
W dobie powszechnej cyfryzacji i pracy zdalnej coraz więcej tłumaczy oferuje usługę tłumaczenia poświadczonego na podstawie przesłanych skanów, z opcją późniejszego odbioru papierowej wersji tłumaczenia lub jego wysyłki pocztą.
Jakie dokumenty najczęściej podlegają tłumaczeniu przysięgłemu?
Do najczęściej tłumaczonych dokumentów należą:
- akty urodzenia, małżeństwa, zgonu,
- dyplomy, świadectwa, suplementy dyplomów,
- dokumenty sądowe,
- pełnomocnictwa oraz umowy sporządzone w formie aktu notarialnego,
- zaświadczenia lekarskie oraz wyniki badań medycznych,,
- dokumenty rejestracyjne pojazdów.
- dokumenty dotyczące spółek (umowy, statuty, wyciągi z rejestrów przedsiębiorców - CEIDG, KRS).
W przypadku każdego z tych dokumentów warto zapytać odbiorcę lub instytucję, do której tłumaczenie będzie składane, czy konieczne jest poświadczenie z oryginału.
Profesjonalna konsultacja - klucz do pewności
Decyzję o tym, czy do tłumaczenia należy przestawić oryginał dokumentu najlepiej podjąć po konsultacji z profesjonalnym tłumaczem przysięgłym. Dobry specjalista pomoże ocenić, jaka forma dokumentu będzie wystarczająca. Doradzi również jak najlepiej przygotować się do procesu tłumaczenia. Taka konsultacja może ujawnić także potencjalne trudności, na przykład w przypadku dokumentów zawierających niestandardowe elementy graficzne lub treści wielojęzyczne. Indywidualne podejście tłumacza pozwala dobrać optymalne rozwiązanie w zależności od sytuacji klienta.
Wsparcie merytoryczne w przygotowaniu artykułu: Anna Krajewska Tłumacz przysięgły języka francuskiego, anna-krajewska.pl