Cmentarz najwcześniej za trzy lata
3 lipca 2009
Jadąc z Legionowa do Zegrza drogą 61 zaraz za Michałowem-Reginowem jest wiadukt kolejowy. Tuż za nim, za nieczynnymi torami kolejowymi, idąc w stronę Wieliszewa można znaleźć stare nagrobki, zdewastowane przez czas i ludzi.
Opuszczony i zapuszczony dzisiaj cmentarz powstał z rozkazu Mikołaja II, cara Rosji. "W celu utworzenia cmentarza dla wojsk zakwaterowanych w osadzie Jabłon-na i w twierdzy Zegrze, w warszawskiej guberni i powiecie, niezbędne jest wy-właszczenie parceli o łącznej powierzchni 2 dziesięcin 632 sążni kw. z gruntów nale-żących do spadkobierców kupca Bergmana w majątku Wieliszew" - tak brzmiał car-ski ukaz powołujący do życia ową nekropolię, podpisany 4 grudnia 1899 roku. Sam cmentarz powstał trzy lata później i służył mieszkańcom okolicy aż do roku 1945. W latach dwudziestych XX wieku część ciał przeniesiono na nekropolię w Legiono-wie, pozostawiając jednak groby niemieckie i rosyjskie. Ostatecznie cmentarz zam-knięto w 1945 roku. Od tego czasu nagrobki niszczeją i coraz bardziej giną wśród krzewów i drzew, dewastowane przez ludzi i naturę. Obecnym dysponentem terenu jest gmina Wieliszew.
- Podpisaliśmy porozumienie ze starostą o użyczenie terenu, na razie na trzy lata, gdyż na więcej nie pozwala prawo - mówi Waldemar Kownacki, wójt gminy Wieliszew.
Nadal jest to zatem nieruchomość Skarbu Państwa. Złożono wniosek o przeję-cie jej przez starostwo. Potem będzie można mówić o tym, żeby teren przekazać gminie. Przez ostatnie pół roku sytuacja niewiele się zmieniła. Nadal panuje tu nie-ład, mimo iż groby są regularnie odwiedzane. Wieliszew planuje rewolucję dopiero po przejęciu gruntów. Powstanie tu ogrodzenie, parkingi, aleje, być może zaplecze w postaci kaplicy. - Przez te trzy lata, czekając na przekazanie terenu, będziemy starali się wykonać koncepcję, przygotowywać pewne wstępne działania - mówi wójt gminy Wieliszew. Jeśli teren zostanie przekazany gminie, ma szansę powstać tu nowy cmentarz grzebalny, a pozostałości po stuletnich grobach stałyby się za-czątkiem lapidarium. Tym bardziej że miejsc na parafialnym cmentarzu wyraźnie brakuje.
bk, wt