Odnawialne źródła energii w Polsce, czyli w co warto zainwestować

Czym są odnawialne źródła energii i jakie są ich rodzaje?

Główną cechą odnawialnych źródeł energii jest to, że korzystanie z nich nie prowadzi do stopniowego wyczerpywania się surowca energetycznego, ponieważ ten przez cały czas ulega odnawianiu się. Wskazuje zresztą na ten fakt sama nazwa. O OZE często mówi się też jako o "zielonej" energii - to dlatego, że wszystkie jej źródła są naturalne i pochodzą albo z bogactw Ziemi, albo z siły żywiołów. Wyróżnia się kilka podstawowych odnawialnych źródeł energii i są to:

• energia słoneczna;
• energia wiatrowa;
• energia wodna;
• energia biomasy;
• energia geotermalna.

Każde z nich bazuje na innej technologii wytwarzania prądu lub ciepła. Jedne są bardziej popularne, inne mniej. W ostatnich latach zaobserwowano szczególny wzrost ilości instalacji wykorzystujących energię ze słońca i z wiatru. Jednak to elektrownie wodne są tymi, które dostarczają najwięcej mocy. W niektórych przypadkach efektywność jest w dużym stopniu uzależniona od lokalizacji źródła (np. geotermia), co sprawia, że nie w każdym miejscu można korzystać ze wszystkich rodzajów OZE. Na całym świecie funkcjonują instalacje o łącznej mocy ponad 2 500 GW, a w samej Polsce jest to 9 106 MW (dane z końca 2019 roku). Liczba elektrowni zasilanych odnawialnymi źródłami energii ciągle rośnie. Dlaczego właściwie światowa energetyka dąży do dekarbonizacji i transformacji w kierunku "zielonej" energii?

Dlaczego odnawialne źródła energii to przyszłość?

Węgiel to dotąd jeden z najczęściej wykorzystywanych surowców do produkcji energii. On wraz z innymi paliwami kopalnymi jest jednak materiałem wyczerpywalnym, a dodatkowo przy produkcji energii do atmosfery emitowane są znaczne ilości dwutlenku węgla i innych szkodliwych substancji. Spalanie węgla ma negatywny wpływ na klimat i nikt już temu nie zaprzecza. Odnawialne źródła energii stanowią dla dotychczasowych metod generowania prądu i ciepła świetną alternatywę. Są nie tylko niewyczerpywalne, ale również przyjazne środowisku. Kiedy produkuje się np. prąd z fotowoltaiki, to nie ma mowy o żadnych szkodliwych emisjach. Podobnie w przypadku energii wiatrowej - praca turbin nie ma konsekwencji w sferze klimatu. Co ciekawe, budowa elektrowni wodnych może za to wpływać na poprawę gospodarki wodnej w okolicy.

Kłopotliwa do niedawna wydawała się kwestia efektywności i kosztów, gdy przychodziło do porównań odnawialnych źródeł energii do paliw kopalnych. Produkcja energii z tych pierwszych była droższa, a wydajność ustępowała tej osiąganej w elektrowniach węglowych. Jednak to zaczęło się zmieniać. Obecnie zdarza się już, że średni koszt energii wytwarzanej w farmie fotowoltaicznej jest niższy niż ten, jaki uzyskuje się w najnowocześniejszych elektrowniach zasilanych węglem. Wydajność i efektywność również wzrastają, a to wszystko dzięki ciągłemu rozwojowi technologii. Dzisiaj przeciętna rodzina mieszkająca w domu może na jego dachu zainstalować panele fotowoltaiczne i produkować energię na własne potrzeby. I przy odpowiednim zaplanowaniu projektu instalacji będzie to wystarczająca ilość prądu lub ciepła, niewymagająca dostaw z sieci energetycznej.

OZE w Twoim domu i firmie

Wielu ludzi sądzi, że alternatywne źródła energii to temat, którym interesują się eksperci, politycy i wszyscy ci, którzy kreują politykę klimatyczną. Co może jeden człowiek? Jednak warto zdać sobie sprawę, że odnawialne źródła energii można z powodzeniem wykorzystać również w małej skali. Duża i mała firma, a nawet pojedyncze gospodarstwo domowe - każde z tych miejsc może być zasilane energią pochodzącą z własnej mikroelektrowni. Właściwie każdy z rodzajów OZE można w ten sposób wykorzystać. Jednak na chwilę obecną najbardziej opłacalne są inwestycje w fotowoltaikę i turbiny wiatrowe.

Wszystko ze względu na najlepszy stosunek kosztów do wydajności w przypadku produkcji prądu z energii ze słońca lub wiatru. Najłatwiej również dostosować do własnych potrzeb wielkość instalacji - wystarczy przeanalizować ile paneli fotowoltaicznych albo wiatraków należy zamontować, by pokryć zapotrzebowanie na energię w przedsiębiorstwie czy w gospodarstwie domowym. W przypadku elektrowni wodnych czy geotermalnych przełożenie nie jest już tak proste, chociaż nadal możliwe. Warta zaznaczenia jest również kwestia kosztów. Instalacje OZE są coraz tańsze, a dodatkowo ich budowę wspiera się w Polsce na szczeblu krajowym i samorządowym. Istnieje szereg programów, w ramach których dla inwestorów OZE oferowane jest wsparcie finansowe w postaci dotacji, ulg podatkowych czy kredytów na preferencyjnych warunkach. Sprawia to, że obciążenie domowego czy firmowego budżetu z tytułu takich przedsięwzięć jest mniejsze, a czas zwrotu z inwestycji krótszy. "Zielona" energia to dzisiaj coś, na co może sobie pozwolić coraz więcej osób - jej popularność będzie rosła.

Odnawialne źródła energii - nie warto zwlekać z inwestycją

Transformacja energetyczna jest nieunikniona, a węgiel i inne paliwa kopalne prędzej czy później zostaną zastąpione przez odnawialne źródła energii. Przyspieszyć ten proces mogą indywidualne inicjatywy pojedynczych inwestorów - przedsiębiorców czy członków zwykłych gospodarstw domowych. Inwestycji w OZE nie należy się obawiać, ponieważ są to przedsięwzięcia opłacalne, efektywne i dobre dla środowiska. Własne mikroelektrownie pozwolą zaoszczędzić na rachunkach za prąd i przyczynią się do zahamowania negatywnych zmian klimatycznych. Dobrze jest być świadomym tego, że działanie w mikroskali ma ogromne znaczenie.