Czy frankowicze otrzymają bezpłatne mieszkania od banków w prezencie?
Wśród frankowiczów pojawiły się postulaty o unieważnienie umów kredytowych z rozliczeniem zgodnie z teorią dwóch kondykcji.
W przypadku unieważnienia umowy kredytu frankowego obserwowane są rozbieżności w wyrokach dotyczące rozliczania stron po unieważnieniu umowy i wyłoniły się dwie główne ścieżki orzecznicze, niezależne rozliczenie roszczeń obu stron lub bilansowanie teorią salda. Ostatecznie Sąd Najwyższy orzekł na korzyść niezależnego rozliczenia roszczeń obu stron bez bilansowania ich salda, co pozwoliło posiadaczom kredytów frankowych domagać się zwrotu wszystkich opłaconych rat oraz kwestionować konieczność zwracania bankowi środków z udzielonego kredytu.
O co chodzi z tymi dwiema kondykcjami?
Jest to jeden z dwóch sposobów rozliczania stron umowy kredytowej w przypadku jej unieważnienia przez sąd. Zgodnie z tą teorią, obie strony posiadają wzajemne roszczenia wobec siebie - kredytobiorca ma prawo żądać zwrotu wszystkich wpłaconych rat, a bank może żądać jedynie zwrotu kapitału kredytu.
Konsekwencją zastosowania tej teorii dla frankowiczów jest możliwość odzyskania wszystkich kwot wpłaconych do banku, natomiast dla banków oznacza to ryzyko utraty kapitału kredytu oraz poniesienia kosztów zastępstwa procesowego. Potwierdzenie tej teorii przez Sąd Najwyższy pozwoliło frankowiczom zakwestionować zwrot bankom kapitału kredytu.
W przypadku unieważnienia kredytu frankowego za pomocą wskazanego środka, kredytobiorcy mogą osiągnąć duże korzyści. Oznacza to bowiem, że koszt całkowity kredytu wynosi 0 zł, ponieważ bank nie pobiera żadnych prowizji i odsetek od unieważnieniowej umowy kredytowej. Jednakże otwarte pozostają kwestie związane z pozwami o zwrot kosztu kapitału, ale ostatnie orzeczenie TSUE stanowi jasną wskazówkę, że celem dyrektywy unijnej jest ochrona konsumentów a nie systemu bankowego, a zatem szanse banków na pozytywny wyrok TSUE spodziewany w drugiej połowie 2023 roku znacznie zmalały.
W tej sytuacji możliwy wydaje się być scenariusz, że w wyniku unieważnienia nieprawidłowej i abuzywnej umowy kredytu frankowego przez sąd, frankowicze otrzymają bezpłatnie cel kredytowania, czyli mieszkanie, na które zaciągnęli kredyt. Frankowicze potrzebują jednak jeszcze rozwiązania kwestii przedawnienia roszczenia o zwrot kapitału.
Czy roszczenia o zwrot kapitału mogą ulec przedawnieniu?
W kodeksie cywilnym jest kilka terminów przedawnienia roszczeń, w zależności od rodzaju i okoliczności ich powstania. Przedawnienie roszczeń dla przedsiębiorców wynosi trzy lata, a roszczeń dla konsumentów sześć lat. Bardzo istotne jest precyzyjne określenie momentu początku okresu przedawnienia, według orzecznictwa przedawnienie roszczeń banków rozpoczyna się w momencie, kiedy kredytobiorca dowiedział się o nieważności umowy kredytowej, a nie w momencie jej zawarcia. Jednak nadal pozostaje otwarte pytanie, jak udokumentować moment powzięcia wiedzy o abuzywności kredytu we frankach.
Nowelizacja kodeksu cywilnego, która weszła w życie w połowie 2022 roku wprowadziła z kolei zmiany, na mocy których próby ugodowe przed sądem będą wywoływać jedynie skutek zawieszający, a nie przerywający bieg przedawnienia. Frankowicze nie będą już mogli w ten sposób rozpocząć biegu przedawnienia, aby następnie po odczekaniu trzech lat podnosić zarzut przedawnienia roszczeń banku o zwrot kapitału .
Kalkulatora frankowicza online pozwala sprawdzić dwa główne warianty rozstrzygnięcia sprawy frankowej:
Unieważnienie umowy kredytowej
W przypadku unieważnienia umowy frankowej z powodu abuzywnych klauzul indeksacyjnych frankowicze zyskują możliwość rozliczenia się wzajemnymi płatnościami z bankiem bez uwzględnienia kosztu za korzystanie z kapitału. Kalkulator frankowicza pozwoli policzyć kwotę wzajemnych roszczeń.
Ugoda dla frankowicza
Ugody dla frankowicza to propozycja, która polega na zamianie abuzywnego kredytu na kredyt złotówkowy, tak jakby kredyt we frankach nigdy nie istniał. Propozycja KNF dotycząca wyliczenia ugody dla kredytu frankowego wymaga skomplikowanych obliczeń i dostępu do dużych baz danych. Aby uniknąć błędów polecamy sprawdzić profesjonalny kalkulator frankowicza.